kh-cnn: 2018

Monday, August 27, 2018

How to earn money from enrich asia

If you are looking to make money online, I would strongly recommend to you join the Enrich.Asia, the most powerful social network that allow you to make money from internet. Three powerful earning streams (1). Make $22.50 for every referral (2). Earning from “traffic view” all your post and share are value, as long as long there are people “Click Views” then you will make money. (3). Passive Income stream from the team power bonus up to 35%. Create your FREE Account at https://www.enrich.asia/referral/bouraimpav.View the earning stream video at https://www.enrich.asia/earning-stream

Friday, August 24, 2018

https://www.enrich.asia/Referrallinks

https://www.enrich.asia/referral/bouraimpav

Saturday, April 7, 2018

វៀតណាមសួរសុខទុក្ខនិងជូនកាដូដល់កម្លាំងការពារតាមព្រំដែនកម្ពុជា

អាជ្ញាធរវៀតណាមតាមព្រំដែននៃខេត្តមួយចំនួនជាប់កម្ពុជាបានចុះសួរសុខទុក្ខ ផ្តល់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ និង ជូនពរដល់កម្លាំងសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរខាងមុខ។
តាមការចុះផ្សាយរបស់អគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិបានឲ្យដឹងថា នៅព្រឹកថ្ងៃទី ០៧ ខែមេសា នេះស្នងការនគរបាលខេត្តតាកែវ លោក សុខ សំណាង បានទទួលជួបប្រតិភូបញ្ជាការដ្ឋានតម្រួតយោធាការពារព្រំដែនខេត្តអាន យ៉ាង នៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាមដឹកនាំដោយលោក ប៊ូយ ជុនយុង ដែល អញ្ជើញមកជួបសំណេះសំណាលសាកសួរសុខទុក្ខ និងជូនពរឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរ នាពេលខាងមុខនេះ។
តាមការចុះផ្សាយនៅព្រឹកថ្ងៃទី០៦ ខែមេសា ម្សិលមិញ ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តព្រៃវែង លោក ស្រេង ជា ក៏បានទទួល គណៈប្រតិភូយោធាការពារព្រំដែនខេត្ត ឡុងអាន និងខេត្តតៃនិញ នៃប្រទេសវៀតណាម ដើម្បីជួបសួរសុខទុក្ខ និងជូនពរឆ្នាំថ្មី ប្រពៃណីជាតិខ្មែរ ដល់ថ្នាក់ដឹកនាំស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្ត និងកងកម្លាំងនគរបាលទូទាំងខេត្តព្រៃវែង។
តាមការចុះផ្សាយដដែលគណៈប្រតិភូវៀតណាមលើកឡើងថា កម្ពុជា និងវៀតណាម គឺជាប្រទេសដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់គ្នា ហើយប្រជាជនទាំងពីរក៏មានទំនាក់ទនង សាមគ្គីភាពគ្នាល្អ ទាំងការរស់នៅ និងការប្រកបរបរអាជីវកម្មផ្សេងៗផងដែរ។
តាមការចុះផ្សាយបន្តថានៅព្រឹកថ្ងៃទី០៦ ខែមេសា ដដែលនោះលោក ម៉ាយ អាន់ជៀន នាយករងមន្ទីរនគរបាលខេត្តគៀនយ៉ាង ប្រទេសវៀតណាម បាននាំយកការដូ និងបាច់ផ្កា មកអបអរសាទរ ជូនពរដល់ថ្នាក់ដឹកនាំ និង មន្ត្រីនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី នាពេលខាងមុខផងដែរ។
តាមការចុះផ្សាយបន្តថាក្នុងពិធីសំណេះសំណាលនោះលោក ជួន ណារិន្ទ ស្នងការនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុបានធ្វើបដិសណ្ឋារៈកិច្ច ដោយរីករាយ និងកក់ក្តៅប្រកបដោយមិត្តភាព ព្រមទាំងរាយការណ៍ ជូនគណៈប្រតិភូ អំពីសភាពការណ៍សន្តិសុខសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម ការអភិវឌ្ឍក្នុងវិស័យវិនិយោគិនបរទេស មួយចំនួន ជូនគណៈប្រតិភូបានជ្រាបផងដែរ។
តាមការចុះផ្សាយក៏លើកឡើងដែរថាក្នុងឱកាស នោះស្នងការនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុ និង លោកនាយករងមន្ទីរនគរបាលខេត្តគៀនយ៉ាង ប្តេជ្ញាយ៉ាងមុតមាំ ខិតខំថែរក្សាចំណងមិត្តភាព សាមគ្គីភាព រវាងប្រទេសទាំងពីរ និងបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ការពារសន្តិសុខ រក្សាសណ្តាប់ព្រំដែន នៃប្រទេសទាំងពីរ។
ដោយឡែកកាលពីថ្ងៃទី ០៥ ខែមេសា ស្នងការរងទទួលផែនភស្តុភារ និងហិរញ្ញវត្ថុនៃស្នងការខេត្តស្ទឹង ត្រែង លោក ស្រី សុវណ្ណា បានជួបសម្តែងការគួរសមជាមួយ លោក ដន គីវ មេបញ្ជាការរងយោធភូមិភាគទី៥ កងទ័ពប្រជាជនវៀតណាម ដែលអញ្ជើញមកជូនពរ ដល់ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តស្ទឹងត្រែង។
តាមការចុះផ្សាយដដែលនារសៀលថ្ងៃទី៥ ខែមេសា ដដែលនោះ នៅអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក នេត សាវឿន បានអនុញ្ញាតឲ្យគណៈប្រតិភូយោធភូមិភាគទី៧ នៃក្រសួងនគរបាលវៀតណាម ដឹកនាំដោយ លោក PHAM VAN DY មេបញ្ជាការយោធភូមិភាគទី៧ ចូលជួបពិភាក្សាការងារ និងជូនពរក្នុងឱកាសចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរ។
តាមការចុះផ្សាយដដែលនៅក្នុងជំនួបនោះ លោក នេត សាវឿន អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ បានសំដែងនូវការស្វាគមន៍ និងថ្លែងអំណរគុណដល់ មេបញ្ជាការយោធភូមិភាគទី៧ លោក PHAM VAN DY និងប្រតិភូអមដំណើរ ដែលជានិច្ចកាលតែងតែមកសួរសុខទុក្ខ និងជូនពរក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរ។
ការចុះផ្សាយនោះបន្តលើកប្រសាសន៍លោក នេត សាវឿន ថាកម្ពុជា-វៀតណាម គឺជាប្រទេសជិតខាងគ្នា មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អប្រសើរទាំងមិត្តភាព សាមគ្គីភាព ក៏ដូចជាការរួមគ្នាបង្ការ ទប់ស្កាត់ បទល្មើសនៅតាមខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន អំពើភេរវកម្ម និងឧក្រិដ្ឋឆ្លងដែន៕

លោក ហ៊ុន សែន គិតគូធ្វើច្បាប់ប្រឆាំងព័ត៌មានមិនពិត ស្របពេលដែលខ្លួនលោក ប្រើព័ត៌មានមិនពិតជាលេសបង្ក្រាបសំឡេងប្រឆាំង

មន្រ្តីនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន ប្រាប់អាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី០៦ ខែមេសា នេះថា ឥឡូវនេះក្រុមប្រឹក្សាអ្នកច្បាប់ កំពុងពិនិត្យលទ្ធភាព ដើម្បីឈានទៅធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់មួយ ជុំវិញការបង្ក្រាបព័ត៌មានមិនពិត ក្រោយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានផ្តួចផ្តើមឲ្យមានច្បាប់នេះ កាលពីក្នុងជំនួបដាច់ដោយឡែកមួយ ជាមួយនាយករដ្ឋមន្រ្តីវៀតណាម លោក ង្វៀន ស៊ុនហ្វ៊ុក នៅខេត្តសៀមរាប ក្នុងឱកាសនៃកិច្ចប្រជុំលើកទី៣ របស់គណៈកម្មាការទន្លេមេគង្គ កាលពីថ្ងៃទី០៤ ខែមេសា។ មេដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរ យល់ស្របគ្នាថា ត្រូវតែបង្កើតច្បាប់នេះ ដើម្បីស្កាត់ការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដែលធ្វើឲ្យមានការយល់ច្រឡំ រវាងប្រទេសទាំងពីរ៖ «បាទ! អាហ្នឹងឯកភាពគ្នា រវាងថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរ ដើម្បីមានវិធានការទប់ស្កាត់ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ ដល់ទំនាក់ទំនង មិត្តភាព សាមគ្គីភាព និង សហប្រតិបត្តិការវាងប្រទេសទាំងពីរ ចៀសវាងមានការញុះញង់ មានការលាបពណ៌ ឬមួយក៏ការបង្កើត ប្រឌិតព័ត៌មានសិប្បនិម្មិតអី»។
ទោះបីជាលោក ហ៊ុន សែន កំពុងគិតគូ ឲ្យធ្វើច្បាប់ប្រឆាំងព័ត៌មានមិនពិត ដែលលោក សុខ ឥសាន អះអាងថា ដើម្បីទប់ទល់ការយល់ច្រឡំ ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសកម្ពុជា និង វៀតណាម យ៉ាងណាក្តី គឺលោក ហ៊ុន សែន ខ្លួនឯងឯណោះទៅវិញទេ ដែលកំពុងប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធឃោសនារបស់លោក ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងល្អ រវាងប្រទេសកម្ពុជា និង សហរដ្ឋអាមេរិក និង កំពុងប្រើប្រាស់ព័ត៌មានមិនពិតទាំងនេះ ដើម្បីជាលេសក្នុងការបង្ក្រាបសំឡេងប្រឆាំង។ សារព័ត៌មាន The Nation ចេញផ្សាយកាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៧ បានរយនាមប្រព័ន្ធឃោសរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជាពិសេសសារព័ត៌មាន the Fresh News ដែលគេមើលឃើញថា ជាឧបករណ៍ផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដូចជាការចោទប្រកាន់មន្រ្តីអាមេរិក និង សហរដ្ឋអាមេរិក ថាសមគំនិតគ្នាជាមួយមន្រ្តីបក្សប្រឆាំង ដើម្បីផ្តួលរំលំរបបលោក ហ៊ុន សែន ជាដើម។ សារព័ត៌មាន The Fresh News ដដែលនេះ ត្រូវបានអង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន ចាត់ចំណាត់ថ្នាក់ថាជា “រោងចក្រផលិតព័ត៌មានមិនពិត” ក្នុងរបាយការណ៍កាលពីខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៨។
ចំពោះការផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតរបស់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ដែលជាប្រព័ន្ធឃោសនារបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ លោក សុខ ឥសាន អះអាងថា ច្បាប់ថ្មីស្តីពីការបង្ក្រាបព័ត៌មានមិនពិតនេះ នឹងចាត់ការរាល់បុគ្គល និងអង្គភាពព័ត៌មានទាំងអស់ ដែលល្មើសច្បាប់៖ «ខ្ញុំយល់ថា ច្បាប់មិនសំដៅមុខព្រួញអនុវត្តលើបុគ្គលណាមួយទេ ពោលគឺ សំដៅជាទូទៅ ស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ទាំងអស់គ្នា មិនសំដៅថា ប្រភពមកពីខាងណា ហើយត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ ហើយប្រភពខាងណេះ មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ មិនអ៊‍ីចឹងទេ។ ខ្លឹមសារច្បាប់មានវិសាលភាពអនុវត្តន៍ គ្រប់មុខសញ្ញាទាំងអស់ ទាំងក្នុងប្រទេស ទាំងក្រៅប្រទេស ដែលចេញព័ត៌មានមកនោះ។ ឲ្យតែយើងមានភ័ស្តុតាង ចូលទៅក្នុងក្របខណ្ឌ ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់ សុទ្ធតែមានការទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ដូចៗ គ្នា»។
ទោះបីជាលោក សុខ សាន អះអាងថា ការអនុវត្តច្បាប់ មានភាពស្មើភាពគ្នានៅកម្ពុជាយ៉ាងណាក្តី កន្លងមកចំណាត់ការលើសំឡេងប្រឆាំងរបបលោក ហ៊ុន សែន ច្រើនតែកើតមានលឿន និងមានប្រសិទ្ធភាពជាងចំណាត់ការលើអ្នក ដែលនៅក្រោមចំណុះរបបលោក៕

Sunday, March 11, 2018

ភរិយា លោក កែម ឡី អំពាវនាវឲ្យចូលរួមបាតុកម្មប្រឆាំង លោក ហ៊ុន សែន

បន្ទាប់ពីបានសិទ្ធិជ្រកកោននៅប្រទេសអូស្រ្តាលី ភរិយាលោកបណ្ឌិត កែម ឡី គឺអ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បានចេញមុខតាមបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយ ដោយអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសចូលរួមធ្វើបាតុកម្ម នៅពេលប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អូស្រ្តាលីនៅសប្តាហ៍ក្រោយនេះ។ ចំណែក លោក ហុង លីម តំណាងរាស្ត្រអូស្រ្តាលី ដែលមានដើមកំណើតខ្មែរ បានអះអាងថា នេះជាការលើកទឹកចិត្តឲ្យមានអ្នកចូលរួមបាតុកម្មកាន់តែច្រើន ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឆ្លើយតបថា វានៅតែគ្មានឥទ្ធិពលណាមួយមកលើខ្លួនដដែល។

វាជាលើកទី១ហើយ ដែលអ្នកស្រី ប៊ូ រចនា ភរិយា លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ចេញមុខអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរនៅឯនាយសមុទ្រចូលរួមបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងវត្តមានមេដឹកនាំកម្ពុជា។
ក្នុងវីដេអូដែលមានរយៈពេលតែ១៧វិនាទីដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនាថ្ងៃអាទិត្យនេះ អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បានលើកដៃសំពះ ហើយអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរនៅទីក្រុងស៊ីដនី ចូលរួមបាតុកម្មជាមួយលោកស្រី នៅថ្ងៃសុក្រនិងថ្ងៃសៅរ៍ចុងសប្តាហ៍ក្រោយនេះ។
ចំណែក លោក ហុង លីម តំណាងរាស្ត្រប្រចាំរដ្ឋវិចតូរីយ៉ា ប្រទេស អូស្រ្តាលី ដែលមានដើមកំណើតខ្មែរ បានអះអាងថា ការអំពាវនាវរបស់ភរិយា លោកកែម ឡី គឺជាការលើកទឹកចិត្តឲ្យមានអ្នកចូលរួមបាតុកម្មកាន់តែច្រើន មកពីបណ្តារដ្ឋនានានៅប្រទេសអូស្រ្តាលី។ លោក ហុង លីម ដែលតែងតែរិះគន់មិនសំចៃមាត់លើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមថា ពីដំបូងឡើយលោកមិនជឿថា អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា មានទឹកចិត្តក្លាហានក្នុងការចេញមុខទាមទាររកយុត្តិធម៌ជួន លោក កែម ឡី យ៉ាងដូច្នេះឡើយ។
បើតាមលោក ហុង លីម បាតុកម្មរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ នឹងធ្វើឡើងនៅទីតាំងសំខាន់ៗ ដែលលោកហ៊ុន សែន ឆ្លងកាត់ និងស្នាក់នៅ ដូចជាសណ្ឋាគារ ភោជនីដ្ឋាន និងនៅមុខសាលាក្រុងស៊ីដនីជាដើម។
ក៏ប៉ុន្តែលោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានទម្លាក់ការទទួលខុសត្រូវចំពោះការធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងវត្តមានលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន នៅពេលចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អូស្រ្តាលី ទៅលើអាជ្ញាធររបស់ប្រទេសនេះតែម្តង។
បើតាមលោក សុខ ឥសាន ទោះបីជាមានការធ្វើបាតុកម្មក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏វាមិនមានឥទ្ធិពលអ្វីសោះឡើយមកលើការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ នោះគឺលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីច្បាស់ហើយថានឹងនៅតែទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅទីនោះដោយសង្ឃឹមថានឹងមានអ្នកគាំទ្រលោកច្រើនជាងអ្នកធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងរូបលោក។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា មិនមែនមានតែពលរដ្ឋខ្មែរនៅអូស្រ្តាលីទេ ដែលនឹងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងវត្តមានមេដឹកនាំរបស់ខ្លួន។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា ប្រជាជនថៃនៅអូសស្រ្តាលី គ្រោងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចា។ ចំណែកប្រជាជនហ្វីលីពីន នឹងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងលោកប្រធានាធិបតី ឌុយទែ តេ។ ប៉ុន្តែលោក ឌុយទែ តេ បានលុបចោលដំណើរទស្សនៈនោះវិញ៕

លោក សុខ ឥសាន៖ តុលាការកាត់ក្តីផ្អែកលើអំណាចពលរដ្ឋ

នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលើកឡើងពីតួនាទីសំខាន់របស់ស្ថាប័នតុលាការថា កំពុងតែបំពេញតួនាទីបានត្រឹមត្រូវតំណាងឲ្យផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋ និងការពង្រឹងលទ្ធិ ប្រជាធិបតេយ្យ។
ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាស្តីពីដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ ដែលរៀបចំឡើងដោយ រាជបណ្ឌិត្យសភា កាលពីម្សិលមិញលោក សុខ ឥសានលើកឡើងថា ប្រជាធិបតេយ្យផ្អែកដំណើរការអំណាច បីគឺ នីតិបញ្ញតិ្ត នីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចតុលាការ។
ពាក់ព័ន្ធដំណើរការតុលាការលោកថា រាល់ការកាត់ក្តីគឺផ្អែកទាំងស្រុងលើអំណាចពលរដ្ឋ។
លោកលើកឡើងថា៖«ចៅក្រមកាត់ក្តីមិនមែនផ្អែកលើចិត្តខ្លួនឯងទេគឺត្រូវតែផ្អែកលើ អំណាច ពលរដ្ឋ ការកាត់សេចក្តីរឿងអីមួយគឺត្រូវតែតាមអំណាចពលរដ្ឋហ្នឹង បញ្ជាគាត់ឲ្យកាត់»។
លោកសុខ ឥសានក៏បានរំឭកថា បច្ចុប្បន្នមានស្ថាប័នពីរទៀតដែលជួយធានាពីការអនុវត្ត បានត្រឹមត្រូវរបស់ស្ថាប័នតុលាការគឺ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ និងឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សកាន់អំណាចរូបនេះ ក៏បានលើកឡើងការពារចំពោះការចោទ ប្រកាន់ថា តុលាការបច្ចុប្បន្នកំពុងកាត់ក្តីដោយលម្អៀង។
លោកថ្លែងថា៖«កន្លងទៅមានការចោទប្រកាន់ថា តុលាការមានភាពអយុត្តិធម៌ណាស់។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំថា នេះជាការយល់ឃើញថា ជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិក៏ប៉ុន្តែឲ្យតុលាការងាកទៅខាងណា? អ្នកឈ្នះក្តីថា តុលាការល្អណាស់ ឯកភាពហើយតុលាការយុត្តិធម៌ណាស់ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកចាញ់ក្តីថា តុលាការ អយុត្តិធម៌ណាស់។ តើឲ្យងាកទៅខាងណា? ខ្ញុំយល់ថា បើយកសម្តេចសង្ឃមកធ្វើ ជាប្រធាន តុលាការក៏នៅតែដូចគ្នាចឹងដែរ។ អ្នកចាញ់ថា សម្តេចសង្ឃអយុត្តិធម៌ អ្នកឈ្នះថា សម្តេច សង្ឃយុត្តិធម៌។ បញ្ហាសំខាន់គោលការណ៍ច្បាប់»។
នៅក្នុងសប្តាហ៍នេះ អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិលោកស្រី រ៉ូណាស្មីត បានថ្លែង ក្តីបារម្ភប្រាប់ទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ និងប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា ការបង្កើតច្បាប់និង អនុវតន៍ច្បាប់ថ្មីៗកំពុង ប៉ះពាល់ការរំលោភ សិទ្ធិមនុស្ស។

Tuesday, March 6, 2018

លោកស្រី រ៉ូណាស្មីត លើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភពីសិទ្ធិបញ្ចេញមតិនៅកម្ពុជាទៅកាន់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌

លោកស្រី រ៉ូណាស្មីត អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកខាងសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំនៅកម្ពុជា កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចរយៈពេល១០ថ្ងៃនៅកម្ពុជាចាប់តាំងពីថ្ងៃចន្ទដើមសប្តាហ៍នេះមក។ នៅថ្ងៃនេះ លោកស្រីបានជួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌កម្ពុជា ដោយបានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភពីវិសោធនកម្មច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងវិសោធនកម្មក្រមព្រហ្មទណ្ឌថ្មីថា គឺជាការរិតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែក្រសួងយុត្តិធម៌បានពន្យល់ត្រលប់ទៅវិញថា ការលើកឡើងរបស់លោកស្រីធ្វើឡើងតាមរបាយការណ៍របស់បក្សប្រឆាំងប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ហាសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅកម្ពុជា គឺជារបៀបវារៈសំខាន់មួយក្នុងចំណោមរបៀបវារៈមួយចំនួនទៀត ដែលត្រូវបានលើកឡើងដោយអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំនៅកម្ពុជា លោកស្រី រ៉ូណាស្មីត នៅក្នុងជំនួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌កម្ពុជា លោកអង្គ វង្សវឌ្ឍនា កាលពីព្រឹកថ្ងៃ អង្គារ ទី៦ មីនា។

បើតាមការឲ្យដឹងពីកិច្ចប្រជុំកាលពីព្រឹកថ្ងៃអង្គារ លោកស្រី រ៉ូណាស្មីត បានលើកឡើងពីក្តីព្រួយបារម្ភចំពោះប្រទេសកម្ពុជា បន្ទាប់ពីបានធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងវិសោធនកម្មក្រមព្រហ្មទណ្ឌនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលលោកស្រីបានចាត់ទុកថា គឺជាការរិតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន បានចាត់ទុកថា ការលើកឡើងរបស់លោកស្រី គឺផ្អែកលើរបាយការណ៍ពីក្រុមប្រឆាំង ហើយចាំបាច់ក្រសួងយុត្តិធម៌បានពន្យល់ទៅកាន់លោកស្រីវិញភ្លាមៗដែរ។

សូមបញ្ជាក់ថា លោកស្រី រ៉ូណាស្មីតអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំនៅកម្ពុជា បានចាប់ផ្តើមបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជាជាថ្មីចាប់តាំងពីថ្ងៃចន្ទ ទី៥ មីនាមក ដើម្បីពិនិត្យមើលឡើងវិញពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជានិងអនុសាសន៍របស់លោកស្រី ដែលបានដាក់ជូនរដ្ឋាភិបាលកាលពីឆ្នាំ២០១៧ ។ ក្នុងអំឡុងពេលទស្សនកិច្ចរយៈពេល ១០ ថ្ងៃនេះ អ្នកជំនាញរូបនេះ គ្រោងជួបប្រជុំជាមួយមន្ត្រី ជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាល តំណាងសង្គមស៊ីវិល និងសមាជិកសហគមន៍ការទូតនានា។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់អ្នកនាំពាក្យរបស់លោកស្រី។

ក្រៅពីបញ្ហាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិនេះ ភាគីរបស់អ្នកស្រីរ៉ូណាស្មីត ក៏បានបង្ហាញការគាំទ្រចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ដែលបានឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលដំបូង លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពី «ពរពោះជំនួស» ក្រោមជំនួយគាំទ្រប្រឹក្សាយោបល់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប )។ បើតាមលោក ជីន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ថា លោកស្រីរ៉ូ ណាស្មីត បានសន្យាជួយដល់កម្ពុជាក្នុងការធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការពរពោះជំនួសនេះបន្តទៀត៕

Monday, February 12, 2018

ក្រុមមេធាវីគ្រោងស្នើសុំតុលាការនាំយកលោក កឹម សុខា ទៅព្យាបាលជំងឺ

លោក កឹម សុខា ប្រធានអតីតគណបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលកំពុងជាប់ឃុំនៅក្នុងពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុងកំពុងហ៊ុមព័ន្ធដោយជំងឺផ្សេងៗ ហើយកំពុងត្រូវបានតាមដាន និងព្យាបាលពីសំណាក់គ្រូពេទ្យប្រចាំនៅពន្ធនាគារ។ ក៏ប៉ុន្តែការតាមដាននិងព្យាបាលនេះ ក្រុមមេធាវីលោក កឹម សុខា បានអះអាងនៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទនេះថា មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ដែលធានាឲ្យលោក កឹម សុខា មានសុខភាពល្អឡើងវិញឡើយ។ ដូច្នេះក្រុមមេធាវីគ្រោងនឹងដាក់លិខិតស្នើសុំទៅកាន់ចៅក្រមស៊ើបសួរតុលាការក្រុងភ្នំពេញ ដើម្បីនាំយកលោក កឹម សុខា ទៅព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យវិញ។

សហមេធាវីម្នាក់របស់លោក កឹម សុខា គឺលោក ផែង ហេង បានអះអាងថា នៅពេលនេះ លោក កឹម សុខា កំពុងមានជំងឺខ្វះជាតិស្ករ សំពាធឈាមឡើងខ្ពស់ ហើយជាពិសេសនោះ គឺលោកកំពុងរងនូវការឈឺចាប់ដោយជំងឺគាបសរសៃនៅស្មាខាងឆ្វេង ដែលធ្វើឲ្យលោកសម្រាកមិនសូវបានដូចមុន។ តាមលោកមេធាវី ផែង ហេង ជំងឺគាបសរសៃនៅស្មាខាងឆ្វេងរបស់លោក កឹម សុខានេះ គឺធ្លាប់ត្រូវបានក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញតម្រូវឲ្យលោកវះកាត់ម្តងរួចមកហើយតាំងតែពីលោកមិនទាន់ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួនមកម្ល៉េះ តែកាលណោះលោកបានខកខាន។ ដូច្នេះហើយទើបពេលនេះ វាបង្កការឈឺចាប់ដែលតម្រូវឲ្យមានការវះកាត់។
ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ លោកមេធាវី ផែង ហេង បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមមេធាវីនឹងរៀបចំលិខិតស្នើសុំផ្លូវការមួយទៅកាន់ចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីនាំយកលោក កឹម សុខា ទៅទទួលការព្យាបាលជំងឺពីសំណាក់ក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញ។ ក៏ប៉ុន្តែលោកមេធាវី មិនបានបង្ហាញឲ្យជាក់លាក់ទេ ថាតើនឹងដាក់ទៅកាន់តុលាការនៅពេលណាមួយនោះ តែគ្រាន់តែថានឹងធ្វើក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំគណបក្សកាន់អំណាចបានចាត់ទុកការអះអាងរបស់ក្រុមមេធាវី លោក កឹម សុខា នេះថា ជាវោហារសាស្ត្រនយោបាយចង់បានការដោះលែងកូនក្តីរបស់ខ្លួនឲ្យនៅក្រៅឃុំតែប៉ុណ្ណោះ ។ តាមអ្នកនាំពាក្យរូបនេះ មេធាវីបានចាប់អារម្មណ៍ពីអាយុជីវិតរបស់កូនក្តី តែមេធាវីមិនបានគិតពីអាយុជីវិតរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាដែលមិនដឹងជាប៉ុន្មាននាក់ត្រូវបាត់បង់ បើសិនណាជាអំពើឃុបឃិតជាមួយបរទេសចង់នាំមកនូវគ្រោះមហន្តរាយដូចពីអតីតកាលមកដាក់នៅកម្ពុជាជាថ្មីនោះ។ លោក សុខ ឥសាន ថែមទាំងប្រៀបធៀបអាយុជីវិតរបស់ កឹម សុខា ជាមួយអាយុជីវិតរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាដោយគូសបញ្ជាក់ថាខុសគ្នាឆ្ងាយណាស់។ ដូច្នេះសម្រាប់លោក សុខ ឥសាន សុំកុំយកអាយុជីវិតលោក កឹម សុខា ម្នាក់មកដាក់ពីលើអាយុជីវិតរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាអី វាមិនបានសម្រេចតាមចិត្តចង់នោះទេ ។
សម្រាប់លោកមេធាវី ផែង ហេងវិញ គម្រោងស្នើសុំនេះ មិនមែនចង់ឲ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា នោះទេ តែជាការនាំទៅព្យាបាលជំងឺដែលកំពុងកើតមានជាក់ស្តែងលើលោក កឹម សុខា។ មេធាវីដែលតែងតែចូលទៅជួបលោកកឹម សុខាញឹកញាប់រូបនេះ លើកឡើងថា ការនាំយកលោក កឹម សុខា ទៅព្យាបាលជំងឺនេះមិនប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការនីតីវិធីលើសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា ឡើយ ហើយថា នៅពេលណាដែលលោក កឹម សុខា ទទួលបានការព្យាបាលរួចហើយនោះ គឺអាចនាំយកលោក កឹម សុខា មកបន្តឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគារវិញបាន៕

លោក សម រង្ស៊ី៖ ហ៊ុន សែន អើយ! ឈប់ឆ្កួតទៅ!

អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក សម រង្ស៊ី បានអះអាងថា លោកមិនមែនជា «ភេរវករ» និង «ឧទ្ទាម» ដូចទៅនឹងការចោទប្រកាន់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នោះឡើយ ហើយលោកផ្ដាំទៅមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចវិញថា «ឈប់ឆ្កួតទៅ!»។
លោក សម រង្ស៊ី បានប្រតិកម្មបែបនេះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោកនៅថ្ងៃនេះ ជាងមួយសប្ដាហ៍បន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន បានចោទគូប្រជែងនយោបាយរបស់លោកថា ជា«មេភេរវករ»ដ៏ធំ ដែលមានចេតនាបង្កអសន្តិសុខដល់កម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងជំនួបជាមួយកម្មករ-កម្មការិនីកាលពីថ្ងៃទី០១កុម្ភៈថា៖ «ហើយខ្ញុំសូមផ្ដាំកុំមកអាស៊ីឲ្យសោះ! សូមកុំមកក្បែរអាស៊ី! បើអ្នកឯងតាំងខ្លួនជាភេរវករហើយ ខ្ញុំនឹងតាមយកអ្នកឯងទាល់តែបាន។ ឥឡូវនេះ គេកំពុងប្រកាសខ្លួនជាមេភេរវករហើយ មិនមែនត្រឹមតែជាអង្គការក្រៅច្បាប់ ប៉ុន្តែ ជាភេរវករតែម្ដង ជាអង្គការភេរវកម្ម»។
ជាប្រតិកម្មតបទៅវិញ លោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងរស់នៅនិរទេសខ្លួនឯងនៅឯក្រៅប្រទេសដើម្បីគេចចេញពីបណ្ដឹងជាច្រើននៅតុលាការកម្ពុជានោះ បានបញ្ជាក់ថា លោកមិនមែនជា «ភេរវករ» និងជា «ឧទ្ទាម»ទេ។
លោក សម រង្ស៊ី រៀបរាប់ថា៖ «ហ៊ុន សែន អើយ! ឈប់ឆ្កួតទៅ! បើខ្ញុំជាភេរវករ និងជាឧទ្ទាមមែន ដូចលោកឯងថានោះ មិនមែនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន អបអរសាទរវត្តមានខ្ញុំនៅគ្រប់ទីកន្លែង ជាពិសេស នៅតាមវត្តអារាមខ្មែរទូទាំងពិភពលោក ហើយក៏មិនមែនឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់នៅគ្រប់ប្រទេសជាមិត្ត ដែលខ្ញុំទៅធ្វើទស្សនកិច្ច គេផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តឲ្យខ្ញុំក្នុងការតស៊ូ ដើម្បីនាំមកនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា»។
លោក សម រង្ស៊ី បានចោទលោក ហ៊ុន សែន វិញថា ជា«ភេរវករ» និងជា«ឧក្រិដ្ឋជនក្បត់ជាតិ» ដោយថា បានសម្លាប់មនុស្សជាច្រើនក្នុងប្រព័ន្ធរដ្ឋមួយដែលលោក សម រង្ស៊ី ហៅថា «ព្រៃផ្សៃ»។
លោក ហ៊ុន សែន បានចោទគូប្រជែងនយោបាយរបសើលោកថាជា «ភេរវករ» បន្ទាប់ពីលោក សម រង្ស៊ី បានប្រកាសបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិនៅឯសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីចុងខែមករាកន្លងមក ក្រោយពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីពាក់កណ្ដាលខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ឬ Human Rights Watch បាននិយាយក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនកាលពីដើមឆ្នាំ២០១៥ថា នៅក្នុងរយៈពេល ៣ទសវត្សរ៍ លោក ហ៊ុន សែន បានប្រើប្រាស់អំពើហិង្សានយោបាយ ការបង្ក្រាប និងអំពើពុករលួយ ដើម្បីរក្សាអំណាច៕

Friday, February 2, 2018

លោក ហ៊ុន សែន ព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មត្រលប់លើប្រទេសដាក់សម្ពាធកម្ពុជា

ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានព្រមានបិទការនាំចូលទំនិញពីប្រទេសចង់ដាក់ទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជា ខណៈសហគមន៍អន្ដរជាតិបានគំរាមទណ្ឌកម្មជាបន្ដបន្ទាប់ បើរដ្ឋាភិបាលមិនស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឲ្យមានភាពល្អឡើងវិញនោះទេ។
ក្នុងពិធីចែកសញ្ញាបត្រដល់និសិត្សវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មអន្ដរជាតិ ការនាំចេញ និងនាំចូលទំនិញ ត្រូវបង់បន្ធដូចគ្នា ដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក។
លោកថ្លែងទៀតថា ប្រសិនបើប្រទេសណាមិនចង់ទទួលយកទំនិញពីកម្ពុជានោះ លោកថា កម្ពុជា ក៏នឹងបិទមិនទទួលយកទំនិញពីប្រទេសនោះដូចគ្នា។
លោកថា៖ «អ្នកឯងអាចវាយពន្ធទៅលើទំនិញរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំក៏វាយពន្ធទៅលើទំនិញរបស់អ្នកឯង អាឡូវសុំសង្កេតមើលទូរទស្សន៍របស់កម្ពុជារាល់ថ្ងៃ ក្រុមហ៊ុនឧបត្ថម្ភធំៗសម្រាប់វាយគ្នា ឬប្រឡងបវរកញ្ញា ផលិតផលហ្នឹង ផលិតផលអ្នកណា ទេ បើឯងឈប់ឲ្យខ្ញុំនាំចូល ខ្ញុំក៏ឈប់ឲ្យអ្នកឯងអ្នកនាំចូលវិញដែរ»។
ទោះយ៉ាងណា ការថ្លែងរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនបានបញ្ជាក់ចំឈ្មោះប្រទេសណាជាក់លាក់ នោះទេ។ ក្នុងឱកាសនោះលោក ហ៊ុន សែន ក៏បានស្តីបន្ទោសលោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងធ្វើយុទ្ធនាការនៅក្រៅប្រទេសឲ្យមានការដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
លោកថា៖ «អាអ្នករត់ចោលស្រុក សម្ពាធៗ អើអញ្ជើញមក សម្ពាធ វាត្រូវក្បាល ហ៊ុន សែនហើយ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក អ៊ូ វីរៈ វិភាគថា ចលនាសង្គ្រោះជាតិរបស់លោក សម រង្ស៊ី គ្រាន់ជាសំឡេងទូងស្គរដាស់អារម្មណ៍នៃសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងជំរុញឲ្យមានសំពាធខ្លះមកលើរដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ។
លោកថា៖ «គាត់ដើរតវ៉ានៅលើឆាកអន្តរជាតិ វាតែងតែមានសម្ពាធដល់រដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាហើយ។ អាហ្នឹងធម្មតាទេ ក្នុងរូបភាពចលនាហ្នឹងក៏ដោយ ឬមួយក្នុងរូបភាពគាត់ផ្ទាល់ក៏ដោយ ក្នុងរូបភាពដែលគាត់ប្រកាសពីមុនមកក៏ដោយក៏ដូចតែគ្នាដែរ។ អញ្ចឹង ចលនាហ្នឹងជារូបភាពអន្តរជាតិមិនដូរទេ ឬមួយមិនខុសពីមុនទេ»។
កន្លងទៅ សហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏បានព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មការទូត និងព្រមានលុបចោលប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធដល់កម្ពុជាផងដែរ ដោយថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បានរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងដឹកនាំប្រទេសឆ្ពោះទៅរករបបផ្ដាច់ការ បន្ទាប់ពីតុលាការកំពូលរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការបន្ដឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា និងការយាយីក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងបណ្ដាញព័ត៌មានឯករាជ្យ។
អ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច លោក យ៉ង់ ប៉ាក់ ពន្យល់ថា បើអឺរ៉ុបដាក់ទណ្ឌកម្មមែន រយៈពេលខ្លី កម្ពុជានឹងទទួលផលប៉ះពាល់ខ្លាំង។ ប៉ុន្ដែ សម្រាប់រយៈពេលវែង លោកថា កម្ពុជានៅតែអាចទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនឡើងវិញតាមរយៈការងាកមកជំរុញវិស័យកសិកម្ម។
លោកថា៖«បើសិនជាមានរឿងហ្នឹងកើតឡើង រយៈពេលខ្លី គឺប៉ះពាល់ខ្លាំង ខ្ញុំគិតថា រដ្ឋាភិបាលបានគិតគូររឿងហ្នឹង រដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមចេញពីវស័យវាយនភ័ណ្ឌមកវិស័យកសិកម្ម បើយើងផ្ដោតទៅវិស័យកសិកម្មវិញ យើងមិនជារងគំនាបខ្លាំងទេ ប៉ុន្ដែ បើរយៈពេលខ្លី ប្រហែលជាប៉ះពាល់ខ្លាំង»។
កាលពីថ្ងៃទី២៤ខែមករាកន្លងទៅនេះ ក្រុមសមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកចំនួន៨រូប បានសរសេរលិខិតមួយ ផ្ញើទៅតំណាងរបស់ពួកគេប្រចាំនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ដោយស្នើឲ្យបន្ថែមសំពាធលើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន និងធ្វើឲ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសឯកោ៕

កងទ័ពកម្ពុជា-ចិននឹងធ្វើសមយុទ្ធនាគមាសឆ្នាំ២០១៨ នៅខែមីនាក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ

ប្រទេសកម្ពុជា នឹងធ្វើសមយុទ្ធយោធានាគមាស ឆ្នាំ២០១៨ រវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពចិន រយៈពេល ១៥ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៥ ដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ នៅតំបន់យោធភូមិភាគ ទី៣ ជួរភ្នំម្រះព្រៅ ដែលជាទីតាំងរបស់កងពលអន្តរាគមន៍លេខ៧០ នៅក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
អគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ លោក ឥត សារ៉ាត់ ថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា សមយុទ្ធយោធានាគមាស ឆ្នាំ២០១៨នេះ ភាគីកម្ពុជា មានកងទ័ពចំនួន ២៨០នាក់ ចំណែកភាគីចិន មានចំនួន ១៩០នាក់។ លោកថា សមយុទ្ធនេះមានប្រធានបទចំនួនពីរ គឺប្រឆាំងភេរវកម្ម និងមនុស្សធម៌។ គោលបំណងនៃសមយុទ្ធយោធានេះ ដើម្បីអបអរសាទរខួប ៦០ឆ្នាំ នៃទំនាក់ទំនងការទូតនៃប្រទេសទាំងពីរ និងផ្ដល់បទពិសោធន៍ល្អៗ ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
លោក ឥត សារ៉ាត់ បានបញ្ជាក់ថា សមយុទ្ធយោធាឆ្នាំនេះនឹងប្រើប្រាស់សព្វាវុធទំនើបៗដូចជា យន្តហោះ Z10 បំពាក់កាំជ្រួចបាញ់ចំគោលដៅ កាំភ្លើងត្បាល់ចូលគោលដៅដែលបានកំណត់ ប្រើប្រាស់រថពាសដែក ថ្មើរជើង និងប្រើប្រាស់យន្តហោះចុះពីលើអាកាស ដើម្បីរំដោះចំណាត់ខ្មាំងផងដែរ។
ទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិន គឺកាន់តែរីកដុះដាលយ៉ាងឆាប់រហ័សនៅពេលដែលចិន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានផ្ដល់លុយកាក់ និងបានគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងរឿងរំលាយបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៅកម្ពុជា និងចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ជាដើម។ អ្នកវិភាគមើលឃើញថា ការគាំទ្ររបស់ចិន ជាច្រើន រួមទាំងការហ្វឹកហ្វឺនយោធានេះ គឺជាថ្នូរនឹងការគាំទ្ររបស់កម្ពុជា នៅក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ទន្ទឹមគ្នានេះ វាក៏បានធ្វើឲ្យកម្ពុជា ខ្វែងគំនិតជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយកម្ពុជា ក៏បានផ្អាកសមយុទ្ធយោធាឆ្មាំអង្គរ ដែលកម្ពុជា បានធ្វើរួមគ្នាជាមួយអាមេរិកអស់រយៈពេល ៧ឆ្នាំកន្លងមកហើយ៕

តើលោក កឹម សុខា និងសកម្មជនជាប់ឃុំជាចំណាប់ខ្មាំងនយោបាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន រហូតឬយ៉ាងណា?

លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាតួអង្គមួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ធ្វើឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន យកមក ធ្វើជាដើមទុននយោបាយ ក្រៅពីមនុស្សពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃដែករបស់លោកដែលប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការធ្វើការចោទប្រកាន់អ្នកទាំងនោះ ដើម្បីបំភ័ន្តភ្នែកមហាជននោះ។
មួយវិញទៀត ការសម្រេចបន្តឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា របស់សាលាឧទ្ធរណ៍កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ នោះ មិនមែនជារឿងចម្លែកអ្វីទេ ទោះបីជាក្រុមមេធាវីរបស់លោក កឹម សុខា មានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការតតាំងនៅក្នុងសវនាការដើម្បីដោះបន្ទុក លោក កឹម សុខា ឲ្យមានសិទ្ធិសេរីភាពវិញក្ដី បើសិនជាគ្មានការបើកភ្លើងខៀវពីលោក ហ៊ុន សែន ជាមុនទេនោះ។
តើលោក កឹម សុខា និងមនុស្សមួយចំនួនទៀត កំពុងជាប់ឃុំនោះនៅតែជាចំណាប់ខ្មាំងនយោបាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន រហូត ឬយ៉ាងណា?
មនុស្សគ្រប់គ្នាស្ទើរតែដឹងជាមុនហើយថា លោក កឹម សុខា មិនអាចនៅក្រៅឃុំតាមការស្នើសុំរបស់មេធាវីលោកបានទេ ទោះបីជាមេធាវីរបស់លោក កឹម សុខា នោះ រៀនបញ្ចប់សញ្ញាប័ត្រច្បាប់មកពីសាលាល្បីៗនៅលើសាកលលោកក៏ដោយ បើសិនជាតុលាការកម្ពុជា មិនអាចកាត់ផ្ដាច់ឥទ្ធិពលពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានទេនោះ។
តុលាការកម្ពុជា ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះដីធ្លី ប្រសិទ្ធិនាមជូនថា ជាតុលាការតេឡេ ពោលគឺបើអ្នកនយោបាយ ឬលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាយ៉ាងណាហើយ តុលាការត្រូវតែស្វះស្វែងរកមាត្រាច្បាប់យកមកចោទប្រកាន់មនុស្សទាំងនោះ ក្រោមហេតុផលអនុវត្តច្បាប់ ទោះបីជាការចោទប្រកាន់សមហេតុផល ឬមិនសមក្ដី។
មកទល់ពេលនេះ មានមនុស្សមិនតិចជាង ៣០នាក់ទេ ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងនោះ មានប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា តំណាងរាស្ត្រសកម្មជនបក្សប្រឆាំង សកម្មជនដីធ្លី បរិស្ថាន និងអ្នកសារព័ត៌មានជាដើម។ អ្នកទាំងនេះ ត្រូវបានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិ អន្តរជាតិ ព្រមទាំងប្រទេសមហាអំណាចផងហៅថា ជាអ្នករងគ្រោះនយោបាយ។
ជាការពិតណាស់ សកម្មជនបក្សប្រឆាំង តំណាងរាស្ត្រសកម្មជនដីធ្លី បរិស្ថាន សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស រួមទាំងអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យផង ពួកគាត់ជាក្រុមមនុស្សងាយរងគ្រោះ នៅពេលស្ថានភាពនយោបាយវិវឌ្ឍកាន់តែអាក្រក់។ ដូចគ្នានេះ ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗមួយចំនួនមិនទាន់រសាយបាត់ពីការចង់ចាំរបស់មនុស្សគ្រប់គ្នានៅឡើយ គឺកាលពីឆ្នាំ២០១៤ ក្រោយពីការបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៥ គណបក្សប្រឆាំងប្រកាសមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោតនោះ តុលាការបានចាប់តំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំង ៧រូប មេដឹកនាំសហជីព និងមានករណីកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលបាញ់សម្លាប់កម្មករ និងរបួសជាច្រើននាក់ទៀត ក្នុងពេលបង្ក្រាបកម្មករធ្វើបាតុកម្ម។
លោក ហ៊ុន សែន ហាក់ប្រើយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយជាន់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រដដែលៗ ដើម្បីចាប់មនុស្សទាំងនេះជាចំណាប់ខ្មាំងនយោបាយ ហើយពន្លឺនៃការដោះលែងលោក កឹម សុខា វិញ ហាក់នៅឆ្ងាយនៅឡើយ ដោយយោងលើស្ថានភាពជាក់ស្ដែងបច្ចុប្បន្ន ពីព្រោះបញ្ហាសំខាន់នៅត្រង់ថា លោក ហ៊ុន សែន ខ្លាចចាញ់ការបោះឆ្នោតដោយលោកទាញយកដៃគូប្រកួតដែលលោកធ្លាប់បានលួចវាយកម្ទេចពីក្រោយខ្នងឲ្យបែកបាក់ខ្ទេចខ្ទីអស់ហើយនោះ យកមកធ្វើជាដៃគូប្រកួតវិញ គឺគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្សផ្សេងៗមួយចំនួនទៀត ដើម្បីឲ្យគេមើលឃើញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា របស់លោកនៅតែរក្សាភាពខ្លាំងនៅលើសង្វៀនប្រកួតគ្មានអ្នកខ្លាំងប្រកួតជាមួយនោះ។
នៅទន្ទឹមនឹងលោកវាយបំបាក់គូប្រកួតគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏កំពុងភ័យព្រួយពីការភ្លាត់ស្នៀតដោយប្រការណាមួយដែរ គឺលោកបានបិទគ្រប់ច្រកល្ហកមិនឲ្យមានសកម្មភាពអ្វីទេ ទោះបីជាក្រុមរងគ្រោះដីធ្លី ក្រុមសិទ្ធិមនុស្ស ក្រុមបក្សប្រឆាំងជាដើម គឺរដ្ឋបាលលោក ហ៊ុន សែន បានទប់ស្កាត់គ្រប់សកម្មភាពមិនឲ្យមានចលនាបាតុកម្មអ្វីឡើយ ក្រោមហេតុផលចោទប្រកាន់ក្រុមទាំងនេះថា ប៉ុនប៉ងធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ជាដើម។ ក្រៅពីបិទច្រកមិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពបាតុកម្មនោះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បិទមាត់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ និងចាប់អ្នកសារព័ត៌មានទៀតផង ដើម្បីជាការគំរាមកំហែងស្ថាប័នព័ត៌មានដទៃទៀត។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ថ្វីត្បិតលោក ហ៊ុន សែន ជោគជ័យលើការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាប់លោក កឹម សុខា និងមនុស្សមួយចំនួនទៀតដាក់គុកហើយក្ដី ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន នៅតែភ័យព្រួយពីចលនាណាមួយផ្ទុះឡើង ពិសេសនៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ព្រមានប្រើប្រាស់អាវុធទំនើបដើម្បីកម្ទេចចលនាសង្គ្រោះជាតិ របស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលលោកគិតថា ជាក្រុមឧទ្ទាម ចង់បង្កើតតំបន់អបគមន៍។ ការប្រកាសរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ គឺផ្ទុយពីអ្វីដែលលោក សម រង្ស៊ី បានប្រកាសថា ការបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិនេះ ជាការទាមទារដោយអហិង្សា ដើម្បីទាមទារឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានចូលរួមបោះឆ្នោតវិញ ដោយយកគំរូតាមការតស៊ូដោយអហិង្សារបស់លោក មហាត្មៈ គន្ធី (Mahatma Gandhi) នៃប្រទេសឥណ្ឌា លោក ម៉ាទីន លូធើ ឃីង (Martin Luther King) នៅអាមេរិក និងលោក ណែលសិន ម៉ាន់ដេឡា (Nelson Mandela) នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដែលសុទ្ធតែទទួលបានផលជោគជ័យក្នុងការតស៊ូទាមទាររកយុត្តិធម៌ និងសិទ្ធិសេរីភាពដោយអហិង្សានោះ។
ដោយលោក លោក ហ៊ុន សែន មើលឃើញពីចលនានេះ ថានឹងអាចកាន់តែរីកធំទៅៗនៅពេលខាងមុខនេះហើយ ទើបលោក ហ៊ុន សែន មិនទុកចិត្តអ្នកដទៃក្នុងការតែងតាំងមនុស្សផ្សេងនៅក្នុងជួរកងទ័ព ក្រៅពីតែងតាំងក្រុមគ្រួសារ និងកូនចៅលោក ដូចជាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោក ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងកូនប្រុសច្បងរបស់លោកគឺ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឲ្យមានតួនាទីជាច្រើន រួមមានតែងតាំងទៅជាឧត្ដមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាស៣ កាន់តំណែងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងកងទ័ពជើងគោក ជាមេបញ្ជាការរងកងអង្គរក្ស ជាមេបញ្ជាការកម្លាំងពិសេសប្រឆាំងភេរវកម្ម និងជានាយរងសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។ បន្ទាប់មក លោក ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងកូនប្រុសទីពីររបស់លោក គឺលោកឧត្ដមសេនីយ៍ទោ ហ៊ុន ម៉ានិត ឲ្យធ្វើជាប្រធាននាយដ្ឋានស្រាវជ្រាវខាងផ្នែកចារកិច្ច។ នៅខែចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ លោកបានតែងតាំងក្មួយប្រុសបង្កើតរបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន ជា ពីឋានន្តរសក្ដិជាឧត្ដមសេនីយ៍ទោ ទៅជាឧត្ដមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាសបី នៃក្រសួងការពារជាតិ។ ក្នុងរយៈពេលមិនដល់មួយខែផង គឺនៅពាក់កណ្ដាលខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងកូនប្រសារបស់លោក គឺលោក ឌី វិជ្ជា កូនប្រុសលោក ហុក ឡងឌី ឱ្យធ្វើជាអគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ ថែមទៀត។
សរុបសេចក្ដី ទោះបីជាលោក ហ៊ុន សែន តែងតាំងកូនចៅរបស់ខ្លួនឲ្យកាន់កិច្ចការធំៗ និងតុលាការបានប្រកាសពីការអនុវត្តច្បាប់ដ៏តឹងតែងដើម្បីបន្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា និងមនុស្សមួយចំនួនទៀតជាចំណាប់ខ្មាំងនយោបាយដូច្នេះក្ដី ប៉ុន្តែលោក កឹម សុខា រួមទាំងអ្នកជាប់ឃុំដទៃទៀត នឹងអាចមានសិទ្ធិសេរីភាពវិញភ្លាម បើសិនជាលោក កឹម សុខា ព្រមធ្វើតាមលោក ហ៊ុន សែន ពោលគឺព្រមចេញមកបង្កើតបក្សថ្មីជាមួយតំណាងរាស្ត្រមួយចំនួន ដែលលោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់ចោទថា ជាមនុស្សរបស់លោក ហ៊ុន សែន នោះ ដែលជាយុទ្ធសាស្ត្របំបែកលោក កឹម សុខា ចេញពីលោក សម រង្ស៊ី។ នៅពេលនោះ លោក កឹម សុខា និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មួយចំនួននឹងត្រូវបានតុលាការរបស់លោក ហ៊ុន សែន នឹងលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជី ១១៨រូបនោះភ្លែត ដើម្បីមានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយវិញបាន។ ក៏ប៉ុន្តែយុទ្ធសាស្ត្រនេះ ទំនងជាលោក កឹម សុខា មិនព្រមធ្វើតាមលោក ហ៊ុន សែន ទេ ព្រោះលោកបានប្រកាសហើយថា លោកសុខចិត្តជាប់គុក គឺមិនលក់ឧត្តមគតិរបស់លោកឡើយ។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី លោក កឹម សុខា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រហែលជាមិនអស់សង្ឃឹមឡើយ ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទាំងមូល រួមទាំងអ្នកគាំទ្ររបស់បក្សប្រឆាំងផង ព្រមធ្វើតាមបណ្ដាំរបស់លោកដែលថា សេរីភាពគ្មានអ្នកណាឲ្យដោយងាយៗនោះទេ បើសិនជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យទាំងអស់មិនព្រមស្រុះស្រួលគ្នា និងសាមគ្គីឲ្យទៅជាធ្លុងតែមួយដើម្បីទាមទារទេនោះ។ នៅត្រង់ចំណុចនេះ គឺដូចអ្វីដែលជាគោលបំណងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិនេះឡើងដើម្បីរួមគ្នាទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពមកវិញដោយអហិង្សា ដូចដែលប្រទេសប្រទេសមហាអំណាចបានលើកឡើងថា គ្មានអ្នកណាអាចជួយបានក្រៅពីខ្មែរជួយខ្លួនឯងនោះឡើយ។ ក្រៅពីនេះទៀត អ្វីដែលជាគំរូស្រាប់នោះ គឺថារបបផ្ដាច់ការមួយចំនួននៅលើសាកលលោកបានដួលរំលំបន្តិចម្ដងៗ ដោយសារតែកម្លាំងមហាជនភាគច្រើននៅក្នុងប្រទេស បានរួមគ្នាទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួនមកវិញ។
បញ្ហានេះសម្រាប់នៅកម្ពុជា ក៏ដូច្នោះដែរ គ្មានអ្នកណាអាចស្មានត្រូវឡើយ នៅដំណាក់កាលចុងក្រោយ នៅគ្រាដែលលោក ហ៊ុន សែន កាន់តែរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពកាន់តែខ្លាំងឡើង ហើយនៅពេលនោះមិនប្រាកដថា ពលរដ្ឋនៅទូទាំងនគរមិនឈឺចាប់ និងមិនងើបឈរឡើយ នៅស្របពេលលោក ហ៊ុន សែន កំពុងតែដឹកនាំបែបយោធានិយម ហើយរើសអើងនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលផង ពោលគឺសែស្រឡាយរបស់លោកបានឡើងឋានន្តរសក្ដិ តួនាទីជាបន្តបន្ទាប់ រីឯអ្នកតស៊ូនៅក្នុងបក្ស នៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល និងនៅក្នុងជួរកងទ័ពដទៃទៀត ទោះបីជាបានខិតខំធ្វើការស្ទើរពេញមួយជីវិតទៅហើយក្ដី ពួកគាត់មួយចំនួនបានត្រឹមតែស័ក្ដិ២ ស័ក្ដិ៣ ដដែលនោះ មិនសន្មតថា អ្នកទាំងនោះកំពុងគាំទ្ររបបលោក ហ៊ុន សែន ឡើយ៕

លោក សម រង្ស៊ី ស្នើឱ្យលោក ហ៊ុន សែន ឈប់ឆ្កួត

ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ស្នើឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឈប់ឆ្កួត។
ឆ្លើយតបនឹងលោក ហ៊ុន សែន ដែលកាលពីចុងសប្ដាហ៍នេះបានចោទប្រកាន់លោកថា ជាមេភេរវករនោះ លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរសារផ្ញើជូនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុក (Facebook) ថា បើលោកជាភេរវករមែន នោះមិនមែនឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងនៅទ្វីបអឺរ៉ុប រាប់អានរូបលោក និងផ្ដល់កម្លាំងចិត្តឱ្យលោកក្នុងការតស៊ូទាមទារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យជូនប្រជារាស្ត្រខ្មែរនោះទេ។
លោក សម សង្ស៊ី ចោទវិញថា ហ៊ុន សែន នោះទេ ដែលជាឃាតក និងជាមេក្រុមភេរវករក្នុងជួរអ្នកដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជា សព្វថ្ងៃ ដែលបានសម្លាប់មនុស្សជាច្រើនដូចជាផែនការ “ក៥” អំពើភេរវកម្មថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧ រដ្ឋប្រហារខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ជាដើម។
លោក សម រង្ស៊ី បន្ថែមទៀតថា គេនឹងអូសកលោក ហ៊ុន សែន ទៅកាត់ទោសចំពោះមុខតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ (ICC) ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះជាពុំខាន៕

Wednesday, January 31, 2018

សភាស្នើឲ្យចាត់ការអតីតតំណាងរាស្ត្រ CNRP ប្រើឡូហ្គោរដ្ឋសភា

ភ្នំពេញៈ អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិម្នាក់ត្រូវបានអគ្គលេខាធិការរដ្ឋសភាកាលពីម្សិលមិញបានស្នើឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ ខណៈដែលអតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងរូបនេះ បានសរសេរលិខិតរំលែកទុក្ខសពលោក ស៊ាន ប៉េងសែ ដោយប្រើរូបសញ្ញា (Logo) រដ្ឋសភា និងប្រើឈ្មោះខ្លួនជាតំណាងរាស្ត្រក្នុងរដ្ឋសភា បើទោះគណបក្សរបស់ខ្លួនត្រូវបានរំលាយក៏ដោយ។
សំណើឲ្យមានវិធានការរបស់រដ្ឋសភានេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក អេង ឆៃអ៊ាង អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមណ្ឌលខេត្តកណ្ដាលដែលតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោល កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០១៧ និងមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីហាមធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំនោះបានផ្ញើលិខិតរំលែកទុក្ខចំពោះមរណភាពរបស់លោក ស៊ាន ប៉េងសែ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម រ៉ែ និងសិប្បកម្មក្នុងរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដោយប្រើប្រាស់លិខិតដែលមានរូបសញ្ញារដ្ឋសភា។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង អគ្គលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍កាលពីម្សិលមិញថាករណីលោក អេង ឆៃអ៊ាង បានលួចប្រើប្រាស់រូបសញ្ញារដ្ឋសភាលើលិខិតនេះគឺជាករណីរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈតំណាងរាស្ត្រ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា និងច្បាប់ជាធរមានផ្សេងៗទៀត។
លោកបន្តថា លោកបានស្នើឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃចាត់វិធានការតាមច្បាប់ជាធរមានហើយយើងនៅតែបន្តស៊ើបអង្កេតអ្នកដែលហ៊ានលួចបន្លំប្រើប្រាស់ឈ្មោះរដ្ឋសភាដើម្បីជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំបានស្នើទៅក្រសួងមហាផ្ទៃរួចរាល់ហើយឲ្យចាត់វិធានការព្រោះវាជាទង្វើខុសច្បាប់»។
លិខិតរបស់លោក ឡេង ប៉េងឡុង បានសរសេរកាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែមករាបានបង្ហាញថា៖ «អតីតតំណាងរាស្ត្រនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានបាត់បង់ទាំងស្រុងនូវសិទ្ធិបុព្វសិទ្ធិ និងសមាជិកភាពជាសមាជិករដ្ឋសភានីតិកាលទី ៥ ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៧ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០១៧ មក តាមសេចក្តីប្រកាសលេខ ១៣៤ រ ស ចុះថ្ងៃទី ១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៧ របស់រដ្ឋសភា។ កន្លងទៅថ្មីៗនេះមានអតីតតំណាងរាស្ត្រនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានលួចប្រើប្រាស់នូវរូបសញ្ញារដ្ឋសភាលើលិខិតផ្សេងៗដែលរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈតំណាងរាស្ត្រ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា និងច្បាប់ជាធរមានផ្សេងៗទៀត។ ទង្វើនេះធ្វើឱ្យមានការភាន់ច្រឡំពីសាធារណជនជាតិ និងអន្តរជាតិ ព្រមទាំងប៉ះពាល់ដល់ស្ថាប័នរដ្ឋសភាទៀតផង»។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង មិនទាន់អាចទាក់ទងសុំអធិប្បាយបានទេកាលពីម្សិលមិញ។
លោក ឆៃអ៊ាង កាលពីថ្ងៃទី ២៤ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៨ បានសរសេរលិខិតមួយដើម្បីចូលរួមរំលែកមរណភាពរបស់លោកព្រឹទ្ធាចារ្យ ស៊ាន ប៉េងសែ ដោយក្នុងនោះបានសរសេរថា៖ «ខ្ញុំមានសេចក្ដីរន្ធត់ និងសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំងបន្ទាប់ពីទទួលដំណឹងថាលោកព្រឹទ្ធាចារ្យ ស៊ាន ប៉េងសែ ជាស្ថាបនិក និងប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសបារាំងទទួលមរណភាព នៅវេលាម៉ោង ៤ ទៀបភ្លឺថ្ងៃទី ២៣ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៨ ក្នុងជន្មាយុ ៨២ ឆ្នាំ ដោយរោគាពាធ»។
លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបានឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា ករណីនេះក្រសួងមហាផ្ទៃកំពុងពិនិត្យមើលតាមស្ថានភាពជាក់ស្ដែងដើម្បីចាត់វិធានការតាមច្បាប់ ប៉ុន្ដែភ្លាមៗនេះលោកមិនទាន់អាចអធិប្បាយបានទេ។
អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរួមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់គណបក្សនេះចំនួន ១១៨ រូបត្រូវបានតុលាការកំពូលហាមមិនឱ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំកាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០១៧ គឺស្របពេលដែលតុលាការកំពូលបានសម្រេចរំលាយគណបក្សនេះ៕

លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ៖ ច្បាប់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មានជួយច្រើនដល់ការពង្រឹងយុត្តិធម៌សង្គម

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានលើកឡើងថា ច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានមានសារៈសំខាន់ក្នុងការជួយពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម ដោយលោកថា សាធារណជនទូទៅមានសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានពីស្ថាប័នសាធារណៈនានា។
នៅក្នុងសន្និសីទស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាននៅថ្ងៃនេះ លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ លើកឡើងថា ពេលសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីនេះចូលជាធរមានហើយនឹងជួយច្រើនដល់សង្គមគឺមិនមែនតែសម្រាប់វិស័យសារព័ត៌មាននោះទេ គឺសម្រាប់ពង្រឹងយុត្តិធម៌សង្គមផងដែរ។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ក្រុមការងារបច្ចេកទេសបានឯកភាពគ្នាបញ្ចប់កាលពីថ្ងៃទី២៦ខែមករា ហើយកំពុងត្រៀមបញ្ជូនទៅគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបន្តតាមនីតិវិធី។ ក្រុមការងារបច្ចេកទេសនេះបានចាប់ផ្តើមតាក់ តែងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះកាលពីឆ្នាំ២០១៥។
អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានផ្តួចផ្តើមឲ្យមានសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន កាលពី៤ឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែសេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះមិនត្រូវបានលើកយកមករៀបចំជាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ឡើយ។ សេចក្តីព្រាងដែលទើបបញ្ចប់នេះមាន៩ជំពូក ៣៨មាត្រា៕

Tuesday, January 30, 2018

អ្នកឃ្លាំមើលថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងស្វែងរកការទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតខាងមុខ

ក្រុមអ្នកតាមដាន និងអ្នកវិភាគយល់ថា គណបក្សកាន់អំណាច កំពុងស្វែងរកការគាំទ្រពីប្រទេសមួយចំនួន បន្ទាប់ពីប្រទេសលោកសេរី បានព្រមានមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោត បើគ្មានអតីតគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំចូលរួមទេនោះ។
កាលពីសប្ដាហ៍មុននេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានសរសេរលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា លោកបានស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន និងឥណ្ឌា ឲ្យបន្ដជួយគាំទ្រ និងបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍ មកចូលរួមឃ្លាំមើលភាពត្រឹមត្រូវ នៃដំណើរការបោះឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា នាខែកក្កដាខាងមុខនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន បានស្នើបែបនេះ បន្ទាប់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិនាំមុខដោយសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានព្រមានមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជានាពេលខាងមុខនោះឡើយ ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានរំលាយចោលកាលពីពាក់កណ្ដាលខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុននោះ មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងការបោះឆ្នោត ហើយលំហរប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស មិនត្រូវបានស្ដារឡើងវិញទេនោះ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការណិចហ្វិច លោក សំ គន្ធាមី យល់ថា ទោះបីជប៉ុន និងឥណ្ឌា បញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍របស់ខ្លួនមកកម្ពុជាក៏ដោយ ប៉ុន្ដែ លោកថា វាក៏អាស្រ័យលើការវាយតម្លៃរបស់ពួកគេ ទៅលើដំណើរការ និងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតថា តើមានភាពមិនប្រក្រតី និងត្រឹមត្រូវកម្រិតណា។
លោកយល់ថា ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ នឹងពិបាកទទួលយក បើគ្មានអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួម។ លោកបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលកើតក្រោយការបោះឆ្នោត នឹងជួបបញ្ហាទំនាក់ទំការទូតជាមួយបណ្ដាប្រទេសដែលមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ។
លោកថា៖ «ជប៉ុន ឬក៏អូស្ដ្រាលីក៏ដោយ បើសិនជាគេបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍មក យើងចាំមើលការវាយតម្លៃលើការបោះឆ្នោតវាយ៉ាងម៉េច មិនប្រាកដថា អ្នកដែលបញ្ជូនមក វាយតម្លៃទៅលើការបោះឆ្នោតជាវិជ្ជមានទាំងអស់ទេ។ វាអាស្រ័យទៅលើភាពមិនប្រក្រតី ដែលគេរកឃើញដែរណា!។ យើងរង់ចាំមើលតើវត្តមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចមានវត្តមានទេ មកចូលរួមនាពេលខាងមុខទេ ប៉ុន្ដែ បើនិយាយពីគោលការណ៍ស្មើភាពគ្នា គួរមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែង»។
មន្ដ្រីផ្នែកច្បាប់នៃអង្គការខុមហ្វ្រែល លោក យឿង សុធារ៉ា យល់ថា នេះជារឿងថ្មីមួយ បើឥណ្ឌាងាកមកខ្វល់ខ្វាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ដោយថា ការបោះឆ្នោតប៉ុន្មានអាណត្តិកន្លងមកនេះ ឥណ្ឌាមិនដែលបានបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍មកកម្ពុជាឡើយ។
លោកថា បើឥណ្ឌាបង្ហាញជំហរគាំទ្រដំណើរការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា នោះនឹងធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលកើតក្រោយការបោះឆ្នោត មានការទទួលស្គាល់ខ្លះពីប្រទេសកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ស្របពេលសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ព្រមានមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្ដែ លោកយល់ថា ការគាំទ្ររបស់ឥណ្ឌា អាចកើតចេញពីផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងចំណងការទូតច្រើនជាង។
លោកថា៖ «បើសិនជាមានវត្តមានរបស់ឥណ្ឌា វាជារឿងថ្មីមួយ ព្រោះឥណ្ឌា ហើយនិងចិន វាជាមហាអំណាចនៅអាស៊ី បើសិនបានសំឡេងឥណ្ឌាមួយទៀត ហើយឥណ្ឌាជាប្រទេសប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យស្រាប់ វាជាសំឡេងដ៏ធំមួយដែរ ក្នុងការបញ្ជាក់សំឡេងនៅសហគមន៍អន្ដរជាតិ បញ្ជាក់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងលោកខាងលិខជាដើម ដែលតែងមិនយល់ស្របជាមួយការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញនៅកម្ពុជា»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មើលឃើញថា រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កំពុងស្វែងការគាំទ្រ និងការទទួលស្គាល់ពីប្រទេសផ្សេងទៀត ដើម្បីបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោត ដែលគ្មានអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួមនាពេលខាងមុខនោះ មានភាពត្រឹមត្រូវ និងយុត្ដិធម៌។
លោកថា ជប៉ុនកំពុងជួយលើផ្នែកបច្ចេកទេសរៀបចំការបោះឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្ដែ ចំពោះការបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍មកកម្ពុជា លោកថា ជប៉ុននឹងមិនបញ្ជូនមកនោះទេ បន្ទាប់ពីមានការរំលាយអតីតគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំ ការយាយីលើក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងវិទ្យុឯករាជ្យ នៅមុនការបោះឆ្នោតដូចនេះ។
លោកថា៖ «ត្រង់ហ្នឹងឯងហើយ ចាំបាច់ ត្រូវតែធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោត មានភាពស្របច្បាប់ ហើយនិងមានលក្ខណៈសេរី និងយុត្តិធម៌ នេះគឺត្រូវការអ្នកពីក្រៅមក ដើម្បីពិនិត្យមើល ឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតហ្នឹង។ ជប៉ុនគេបានជួយផ្នែកបច្ចេកទេសជាបណ្ដើរៗ ហើយគេជួយតទៅទៀត ប៉ុន្ដែត្រង់តែថា អ្នកសង្កេតការណ៍អីហ្នឹង តើជប៉ុនអាចរៀបចំអ្នកសង្កេតការណ៍ផ្លូវការ មន្ដ្រីគេមកសង្កេតការណ៍ហ្នឹង តែខ្ញុំមិនយល់ ខ្ញុំមិនជឿជាក់ថា រដ្ឋាភិបាល នឹងចាត់តាំងអ្នកសង្កេតការណ៍ផ្លូវការនោះទេ»។
បន្ទាប់ពីតុលាការកំពូលរំលាយអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងការទូត ដោយថា កម្ពុជាកំពុងឆ្ពោះទៅរករបបផ្ដាច់ការ និងផ្ទុយពីស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស។
សហគមន៍អន្តរជាតិ ក៏បានព្រមានមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិនាពេលខាងមុខផងដែរ បើសិនរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ និងមិនបើកឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួមការបោះឆ្នោតនោះ៕

វៀតណាមបន្តទទូចឲ្យកម្ពុជាបង្កើនល្បឿនផ្ដល់ភាពស្របច្បាប់ដល់ពលរដ្ឋខ្លួន

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់វៀតណាម បានស្នើទៅអាជ្ញាធរកម្ពុជា ឲ្យផ្ដល់លិខិតស្នាមស្របច្បាប់ឲ្យបានឆាប់ៗ ដល់ជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាម ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ នេះបើតាមគេហទំព័រនគរបាលជាតិ។
អ្នកនាំពាក្យនគរបាលជាតិ លោក គៀត ច័ន្ទថារិទ្ធ ត្រូវបានដកស្រង់សម្ដីដោយគេហទំព័រនគរបាលជាតិ ដែលបានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងនគរបាលវៀតណាម លោក តូ ឡាំ បានស្នើឡើងបែបនេះ នៅអំឡុងជំនួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង កាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងមកនេះ។
លោក គៀត ច័ន្ទថារិទ្ធ ត្រូវបានដកស្រង់សម្ដីដែលថ្លែងថា៖«ក្នុងជំនួបរវាងសម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃកម្ពុជា ជាមួយឯកឧត្តម តូ ឡាំ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងនគរបាលវៀតណាមនេះ គឺភាគីវៀតណាមក៏បានសុំឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជាអនុវត្តការផ្តល់លិខិតស្នាមស្របច្បាប់ ចំពោះជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមឲ្យបានឆាប់ផងដែរ »។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់វៀតណាមរូបនេះ បានស្នើបែបនេះ តែជាង ២សប្ដាហ៍ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីព្រឹត្តិប័ត្រព័ត៌មានរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម VGP News បានចុះផ្សាយថា អំឡុងជំនួបក្រៅវេទិកាមេគង្គ-ឡានឆាងលើកទី២ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានយល់ព្រមតាមសំណើរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម លោក ង្វៀន សួនហ្វុក ដែលបានស្នើមករដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យផ្ដល់ភាពស្របច្បាប់ដល់ជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ក្រុមមេដឹកនាំវៀតណាមបានស្នើបែបនេះជាបន្តបន្ទាប់មកភាគីកម្ពុជា ក្រោយពីអាជ្ញាធរកម្ពុជាបានចេញបញ្ជាឲ្យដកហូតឯកសាររដ្ឋបាលមិនប្រក្រតីកាន់កាប់ដោយជនបរទេស ដែលភាគច្រើនលើសលប់កាន់កាប់ដោយជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាម។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ បានឲ្យដឹងកាលពីសប្ដាហ៍មុនថា ក្រសួងមហាផ្ទៃគ្រោងស្នើឲ្យកែប្រែច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងច្បាប់សញ្ជាតិ ដោយថា ដើម្បីផ្ដល់ភាពងាយស្រួលដល់ជនអន្តោប្រវេសន៍ ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
អគ្គនាយកដ្ឋានអន្តោប្រវេសន៍កម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា ជនបរទេសជាង ៧ម៉ឺននាក់ កំពុងកាន់កាប់ឯកសាររដ្ឋបាលខុសប្រក្រតីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងនោះជនជាតិវៀតណាមមានចំនួនដល់ទៅ ៩៩.៤៩ភាគរយ៕

Saturday, January 27, 2018

ពលរដ្ឋ៣គ្រួសារនៅខេត្តក្រចេះភ័យព្រួយរឿងទាហានគំរាមយកដីស្រែចម្ការ

ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងបីគ្រួសាររស់នៅឃុំឃ្សឹម ស្រុកស្នួល ខែត្រក្រចេះ បារម្ភខ្លាចបាត់បង់ដីស្រែចម្ការចិញ្ចឹមជីវិត និងសុវត្ថិភាពក្រុមគ្រួសារ ក្រោយពីយោធាមួយក្រុមប្រដាប់ដោយអាវុធប្រើអំណាចជាទាហាន គំរាមអាយុជីវិតពួកគាត់។ យោធាទាំងនោះអះអាងថា ដីស្រែដែលអ្នកភូមិបីគ្រួសារអាស្រ័យផលបច្ចុប្បន្ន ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ពួកគេ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងបីគ្រួសាររស់នៅភូមិចឹង ឃុំឃ្សឹម ស្រុកស្នួល កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ទៅអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) ដើម្បីពិភាក្សាផ្នែកច្បាប់ ករណីយោធា ៣នាក់ គំរាមប្លន់យកដីពលរដ្ឋ ៥ហិកតារ និងយកគ្រឿងចក្រឈូសឆាយកំណត់ព្រំដីរបស់ពួកគាត់។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងដែលត្រូវជាឪពុកជនរងគ្រោះ រស់នៅភូមិចឹង លោក ប្រ៉ក់ រ៉ូត ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៧ មករា ថា យោធាមួយក្រុមប្រដាប់ដោយអាវុធ ឈ្មោះ ប្រុស ឈ្មោះ ភ័ណ និងឈ្មោះ ផុន បានជូនដំណឹងឲ្យពលរដ្ឋ ៣គ្រួសារ ចុះចេញពីដីចម្ការ ៥ហិកតារ ជាបន្ទាន់ បើពុំដូច្នេះទេ ពួកគេនឹងដុតកម្ទេចរោងចម្ការចោល។ លើសពីនេះទៀត យោធាទាំងនោះបានរារាំងមិនឲ្យពួកគាត់ដាំដុះលើដីទាំងនោះ និងគំរាមបាញ់ពលរដ្ឋ ប្រសិនបើនៅតែមានៈរឹងទទឹង។ លោកថា ពលរដ្ឋបីគ្រួសារដែលត្រូវទាហានគំរាមនោះ មិនហ៊ានដេកចាំចម្ការដូចមុននោះឡើយ និងមិនហ៊ានធ្វើចម្ការដាំដុះនោះទេ ព្រោះខ្លាចក្រែងយោធាទាំងនោះប្រើកាំភ្លើងបាញ់ និងចាប់ដាក់គុក៖ «ទាហានមានកាំភ្លើងស្រាប់ អ៊ីចឹងវាខលទៅគ្នាវាអីមិនដឹង ដល់យប់គំរាមយើង។ ខ្ញុំព្រួយដែរ ព្រោះគេមានអំណាច ដូចអា ភ័ណ ដូចអី គេទាហានគេកាប់ឈើម្នាក់ ១០ ទៅ ២០ហត្ថគេមានសាច់ញត្តិ និងខ្នង»។
បុរសដដែលបន្ថែមថា ក្រោយពីយោធាទាំងនោះគំរាម អ្នកភូមិបានផ្ដល់ដំណឹងទៅមេឃុំឲ្យជួយដោះស្រាយ និងអន្តរាគមន៍ឲ្យបញ្ឈប់គំរាមអាយុជីវិតពួកគាត់។ ពួកគាត់ប្ដេជ្ញាថា នឹងក្រាញននៀលមិនចាកចេញពីដីនោះជាដាច់ខាត ព្រោះជាដីកេរដូនតាដែលពួកគាត់ប្រើប្រាស់ច្រើនជំនាន់មកហើយ៖ «ខ្ញុំខលទៅខាងឃុំ គាត់ថាមិនអីទេដីយើងធ្វើទៅ។ គេអ្នកមានអំណាច ព្រោះយើងប្រជាពលរដ្ឋមានអី? បើគេធ្វើមានតែស្លាប់ បើទុកបានរស់»។
កាលពីពាក់កណ្ដាលខែមករា ឆ្នាំ២០១៨នេះ យោធាទាំងនោះបានយកគ្រឿងចក្រមួយគ្រឿង ចូលឈូសឆាយដីរបស់ពួកគាត់ ដើម្បីកំណត់ព្រំប្រទល់ដី និងដកបង្គោលរបងចាស់ៗចេញ។
អាស៊ីសេរី មិនអាចរកប្រភពទាក់ទងយោធាស្រុកស្នួល ឈ្មោះ ប្រុស ឈ្មោះ ភ័ណ និងឈ្មោះ ផុន ដើម្បីសុំការបំភ្លឺជុំវិញការចោទប្រកាន់នេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមករា។
មេឃុំឃ្សឹម លោកស្រី ក្លាន ណារ៉េត នៅថ្ងៃទី២៧ មករា បានបដិសេធមិនផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អាស៊ីសេរី ទេ ដោយសារជាប់រវល់។
មន្ត្រីឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃសមាគមអាដហុក (ADHOC) លោក ប៊ី វ៉ាន់នី ឲ្យដឹងថា សមាគមអាដហុក បានទទួលពាក្យបណ្ដឹងរឿងនេះហើយ និងអន្តរាគមន៍ទៅអាជ្ញាធរឲ្យជួយស្វែងយុត្តិធម៌រឿងនេះ។ លោកចាត់ទុកការគំរាមរបស់យោធាទាំងនោះ ថាជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងផ្ទុយពីក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ ជាពិសេសវានឹងប៉ះពាល់មុខមាត់របស់រដ្ឋាភិបាលផង។
លោកថា ជនរងគ្រោះមានសិទ្ធិប្ដឹងយោធាទាំងនោះទៅស្ថាប័នអយ្យការពីបទគំរាមដោយចេតនា៖ «ចង់បាននីតិរដ្ឋដែលគ្រប់គ្នាត្រូវឋិតនៅក្រោមច្បាប់ តែចំពោះអ្នកមានអំណាច និងអ្នកមានលុយបែរជាច្បាប់កាត់ចេញថា មិនឋិតក្រោមច្បាប់។ យើងសំណូមពរឲ្យអាជ្ញាធរស្រុក និងឃុំ ចាត់វិធានការលើជនប្រព្រឹត្ត និងអនុវត្តតាមនីតិវិធីច្បាប់»។
ក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា២៣៣ ចែងថា ការគំរាមកំហែង និងសម្លាប់សម្ដែងចេញតាមលិខិត រូបភាព ឬវត្ថុអ្វីមួយ ត្រូវផ្ដន្ទាទោសពី ៦ខែ ទៅ ២ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១លានរៀលទៅ ៤លានរៀល៕

កម្ពុជាអំពាវនាវឲ្យអាមេរិកផ្តល់ទិដ្ឋាការការទូតឡើងវិញ ខណៈតុលាការអាមេរិកផ្អាកការបណ្តេញពលរដ្ឋខ្មែរ

មន្រ្តីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក លុបចោលការបង្កកទិដ្ឋាការដល់ក្រុមមន្រ្តីការទូតកម្ពុជាមិនឲ្យជាន់ទឹកដីអាមេរិក ដោយសារតែបញ្ហាជនភៀសខ្លួនខ្មែរ។ ការអំពាវនាវនេះ ធ្វើឡើង ស្របពេលដែលចៅក្រមសហព័ន្ធសហរដ្ឋអាមេរិក បានផ្អាកការបណ្តេញជនជាតិខ្មែរជិត១០០នាក់ ចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិកភ្លាមៗ ដោយយល់ថា ជនជាតិអាមេរិកដើមកំណើតខ្មែរទាំងនោះគួរមានសិទ្ធិតតាំងក្តីនៅចំពោះមុខតុលាការ ប្រឆាំងនឹងគោលនយោបាយរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ មុននឹងត្រូវបណ្ដេញចេញ។

ជាមួយនឹងការប្រកាសស្វាគមន៍ទៅនឹងចំណាត់ការរបស់តុលាការអាមេរិកនៅពេលនេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក ជុំ សុន្ទរី បានអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក លុបចោលបំរាមរបស់ខ្លួនដែលបង្កកទិដ្ឋាការដល់ក្រុមមន្រ្តីការទូតកម្ពុជាមិនឲ្យជាន់ទឹកដីអាមេរិក។ ជាទណ្ឌកម្មដែលអាមេរិកដាក់ចេញដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកន្លងទៅ មិនព្រមទទួលយកជនជាតិអាមេរិកដើមកំណើតខ្មែរ ដែលបានប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋ ឲ្យមករស់នៅកម្ពុជាវិញ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចាត់ទុកចំណាត់របស់តុលាការអាមេរិកនេះថា បានផ្តល់យុត្តិធម៌ចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរតាមច្បាប់របស់អាមេរិក និងតម្លៃមនុស្សធម៌តាមគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស ហើយថាការរិតត្បិតទិដ្ឋាការរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក កាលពីខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៧លើមន្រ្តីកម្ពុជានោះ ធ្វើឡើងមិនមានមូលដ្ឋាន។
បើតាម លោក ជុំ សុន្ទរី ប្រសិនបើ អាមេរិកដកចេញបំរាមទិដ្ឋាការដល់មន្រ្តីការទូតកម្ពុជានោះគឺជាការត្រួសត្រាយផ្លូវ បើកឲ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឡើងវិញ លើការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហានដែលស្លាប់នៅកម្ពុជាសម័យសង្រ្គាម។
កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១៧ អាជ្ញាធរទទួលបន្ទុកបញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍នៅអាមេរិក បានបើកប្រតិបត្តិការចុះឆែកឆេរជាបន្តបន្ទាប់ ហើយក៏បានធ្វើការឃាត់ខ្លួនជនជាតិខ្មែរបានប្រមាណ១០០នាក់ ដោយភាគច្រើនក្នុងចំណោមនោះ គឺជាអ្នកដែលបានរត់ភៀសខ្លួន ចេញពីរបបប្រល័យខ្មែរក្រហម កាលពីអំឡុងទសវត្សរ៍៧០។
ប៉ុន្តែចៅក្រមសហព័ន្ធបាននិយាយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថារដ្ឋបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump មិនអាចបញ្ជូនជនជាតិភាគតិច ៩២ នាក់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកភ្លាមៗ ដោយមិនអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេមានឱកាសធ្វើការតវ៉ារឿងក្តីនៅក្នុងតុលាការជាមុននោះឡើយ។ នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters នៅថ្ងៃសុក្រ ទី២៦មករា។
ប្រជាជនខ្មែរដែលភៀសខ្លួនទៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅគ្រាមានសង្រ្គាមស៊ីវិលនោះ ត្រូវបានតុលាការអាមេរិកផ្តន្ទាទោសពីបទព្រហ្មទណ្ឌជាច្រើនករណី ហើយត្រូវបានគេបណ្តេញចេញក្រោយពីទទួលទោសរួចរាល់នៅលើទឹកដីអាមេរិក។
កន្លងមក រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបដិសេធមិនទទួលយកប្រជាជនខ្មែរអាមេរិកធ្វើមាតុភូមិនិវត្តនោះទេ។ ប៉ុន្តែក្រោយមកបានយល់ព្រមទទួលយកដោយភ្ជាប់លក្ខខណ្ឌស្ម័គ្រចិត្ត ខណៈអាមេរិកបិទទិដ្ឋាការដល់ការទូតរបស់កម្ពុជាមួយចំនួននោះ។ បើគិតចាប់ពីឆ្នាំ ២០០២ មក មានពលរដ្ឋខ្មែរ ប្រមាណជាង ៥០០នាក់ហើយ ដែលអាមេរិកបានបញ្ជូនមកកម្ពុជាវិញ៕

អង្គការសិទ្ធិមនុស្សខ្មែរ-អាមេរិកាំង គាំទ្រចលនាសង្គ្រោះជាតិ

នៅថ្ងៃអាទិត្យទី២៨ ខែមករានេះ ចលនាសង្គ្រោះជាតិនឹងប្រកាសចាប់ផ្តើមសកម្មភាពរបស់ខ្លួននៅទីក្រុងឡុងប៊ិចរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ជាទីដែលមានពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំងរស់នៅច្រើនជាងគេបំផុតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។

វ៉ាស៊ីនតោន — អង្គការខ្មែរ-អាមេរិកាំងដើម្បីសិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (CAHRAD) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅតំបន់រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនសហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រកាសទទួលស្គាល់ការបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិបើទោះបីជាអាជ្ញាធរកម្ពុជាចាត់ទុកចលនានេះថាខុសច្បាប់និងគំរាមបង្ក្រាបក៏ដោយ។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែមករា អង្គការ CAHRAD បានចាត់ទុកចលនាសង្គ្រោះជាតិ ថាមានផលប្រយោជន៍ស្រដៀងគ្នានឹងសកម្មភាពរបស់ពួកខ្លួន។
អង្គការនេះបានបន្ថែមថា៖
«នៅពេលណាមានចលនាដោយសន្តិភាពនិងអហិង្សាដើម្បីប្រមូលផ្តុំពលរដ្ឋកម្ពុជាការពារសិទ្ធិរបស់ពួកគេកាន់តែច្រើនគឺកាន់តែប្រសើរក្នុងការលើកកម្ពស់ប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ ការបោះឆ្នោតដោយសេរីនិងត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា‍»។

កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមករា លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានប្រកាសតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកស្តីពីការរៀបចំបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិជាផ្លូវការនៅខែមករានេះដោយក្នុងនោះលោកបានបង្ហោះឯកសារស្តីពីសមាសភាពស្ថាបនិកជាច្រើនរូបដែលមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ក្នុងនោះមានលោក សម រង្ស៊ី លោកស្រី ជូឡុង សូម៉ូរា លោក អេង ឆៃអ៊ាង និងលោកស្រី មូរ សុខហួរ ជាដើម។
នៅថ្ងៃអាទិត្យទី២៨ ខែមករានេះ ចលនាសង្គ្រោះជាតិនឹងប្រកាសចាប់ផ្តើមសកម្មភាពរបស់ខ្លួននៅទីក្រុងឡុងប៊ិចរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ជាទីដែលមានពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំងរស់នៅច្រើនជាងគេបំផុតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកស្រី មូរ សុខហួរ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
ចលនានេះបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងស្តារប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ទាមទារឲ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា និងទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា។ នេះបើតាមការប្រកាសរបស់ក្រុមស្ថាបនិក។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានតុលាការកំពូលកម្ពុជាប្រកាសរំលាយកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ថា មានឃុបឃិតជាមួយនឹងបរទេសដើម្បីធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏កំពុងស្ថិតនៅក្នុងពន្ធនាគារក្រោមបទចោទប្រកាន់ដូចគ្នានេះដែរ។
សហគមន៍អន្តរជាតិបានថ្កោលទោសចំពោះចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ថាជាការបំបិទសំឡេងបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា។
បន្ទាប់ពីមានការប្រកាសបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិមានសេចក្តីរាយការណ៍នានាពីការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងមន្ត្រីគណបក្សដែលមានប្រភពដើមមកពីគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សរបស់លោក កឹម សុខា និងគណបក្ស សម រង្ស៊ី។
លោក អ៊ុង រិទ្ធី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែមករាលាលែងចេញពីចលនានេះវិញបន្ទាប់ពីចូលរួមបានតែបីថ្ងៃប៉ុណ្ណោះដោយលោកលើកហេតុផលពីការ«មិនយល់ស្របគ្នា‍»ក្នុងការបង្កើតចលនានេះនិងដើម្បីទុកពេលបន្តទាមទារឱ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា និងអ្នកទោសនយោបាយដទៃទៀត។
លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏ប្រកាសមិនចូលរួមជាមួយចលនានេះដែរ។
នៅក្នុងសារមួយទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានលោក សម រង្ស៊ី បានបញ្ជាក់ថា វាជាការយោគយល់បានដល់អារម្មណ៍របស់លោក កឹម សុខា ដែលមិនអាចសម្តែងការគាំទ្រចលនានេះបានព្រោះវាជាគ្រោះថ្នាក់ចំពោះគាត់ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងដៃរបស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងពេលដែលចលនាសង្គ្រោះជាតិប្រកាសពីគោលបំណងប្រឆាំងដើម្បីបញ្ចប់ការដឹកនាំផ្តាច់ការរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
លោក សម រង្ស៊ី បានបន្ថែមទៀតថា៖
«ដើម្បីហេតុផលសន្តិសុខនិងដើម្បីឱ្យចលនារបស់យើងដែលទើបបង្កើតថ្មីនេះដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ខ្ញុំសូមស្នើឱ្យមេដឹកនាំពិតប្រាកដនៃចលនាសង្គ្រោះជាតិនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានិងបរទេសកុំសម្តែងការគាំទ្ររបស់ពួកគេដោយចំហ និងកុំបង្ហាញឈ្មោះរបស់ពួកគេ‍»។
អាជ្ញាធរកម្ពុជាបានចាត់ទុកចលនាសង្គ្រោះជាតិ ថាកំពុងតែរៀបចំធ្វើសកម្មភាព«ភេរវកម្ម‍» គឺ«មិនមែននយោបាយទេ‍» ហើយថា មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងត្រូវមានទោស រួមទាំងលោក កឹម សុខា ផងដែរបើទោះបីជាលោកប្រកាសមិនចូលរួមក៏ដោយ។
អង្គការ CAHRAD បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា នៅក្នុងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននេះគឺអង្គការនេះមិនមើលឃើញពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឡើយ ចាប់តាំងពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនិងយកអាសនៈសភាទាំង៥៥និងក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ជិត៥.០០០ទៅចែកឱ្យបក្សដទៃមក។
អង្គការ CAHRAD បានបន្ថែមថា៖
«សកម្មភាពមិនស្របតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលប្រព្រឹត្តដោយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបណ្តាលឱ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាប្រហែលពាក់កណ្តាលប្រទេសបាត់បង់ជំនឿរបស់ពួកគេមកលើរាជរដ្ឋាភិបាលនិងដំណើរការបោះឆ្នោតដែលជារូបមន្តមួយដែលអាចនាំទៅដល់អស្ថិរភាពនៅក្នុងប្រទេសនិងតំបន់‍»។
អង្គការ CAHRAD ធ្វើការយ៉ាងជាប់ជាប្រចាំជាមួយនឹងស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិនិងនីតិប្រតិបត្តិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រមូលផ្តុំសហគមន៍ខ្មែរធ្វើសកម្មភាពលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងនោះមានការចូលរួមរំឭកជាប្រចាំដល់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនិងទាមទារឱ្យភាគីកម្ពុជានានាគោរពតាមស្មារតីនៃកិច្ចព្រមពៀងដែលបានចុះបានចុះហត្ថលេខាកាលពី២៦ឆ្នាំមុនមួយនេះ។
ប្រទេសកម្ពុជាគ្រោងនឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតជាតិនៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំនេះ៕

Tuesday, January 23, 2018

ប្រមុខការពារជាតិព្រមានកម្ទេចចលនាសង្គ្រោះជាតិផ្ដួចផ្ដើមដោយលោក សម រង្ស៊ី

ប្រមុខការពារកម្ពុជា បានព្រមានកម្ទេចចលនាសង្គ្រោះជាតិដែលផ្ដួចផ្ដើមឡើងដោយអតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង ប្រសិនបើចលនានេះមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
អតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងរស់នៅនិរទេសខ្លួនឯងនៅឯក្រៅប្រទេសដើម្បីគេចចេញពីបណ្ដឹងជាច្រើនករណីនៅក្នុងតុលាការកម្ពុជានោះ បានប្រកាសអំពីការផ្ដួចផ្ដើមបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមករា បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះ ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីពាក់កណ្ដាលខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន។
សារព័ត៌មានស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាល Fresh News បានចុះផ្សាយថា រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ លោក ទៀ បាញ់ បានប្រកាសប្រាប់កងកម្លាំងប្រដាប់ អាវុធ ឲ្យត្រៀមខ្លួនបង្ក្រាបចលនាសង្គ្រោះជាតិ ប្រសិនបើរកឃើញថា ចលនាមួយនេះ ត្រូវបានរកឃើញថា មានវត្តមាននៅកម្ពុជានោះ។
បើតាម Fresh News លោក ទៀ បាញ់ បានប្រកាសព្រមានបែបនេះ អំឡុងសន្និបាតបូកសរុបការងាររបស់កងរាជអាវុធហត្ថនៅថ្ងៃនេះដោយបានចាត់ទុកចលនាសង្គ្រោះជាតិ ជាចលនាខុសច្បាប់ ហើយនឹងត្រូវទប់ស្កាត់កុំឲ្យកើតមាននៅកម្ពុជា។
លោក ទៀ បាញ់ ត្រូវបានដកស្រង់ចុះផ្សាយថា៖ «ឥលូវនឹងចលនាសង្គ្រោះជាតិចុងក្រោយ វាថា រៀបចំឲ្យមានហិង្សានៅកម្ពុជាតែម្ដង ដូច្នេះ ត្រៀមឲ្យហើយទៅ គឺថា បង្កើតហិង្សាអត់បានទេ បើឃើញថា រៀបចំបង្កើតយើងដាក់មុនហើយ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិ លោក ឈុំ សុជាតិ បានឲ្យវីអូឌីដឹងបន្ថែមថា ក្រសួងបានចាត់ទុកចលនាសង្គ្រោះជាតិនេះ ជាឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់ ដោយមិនអនុញ្ញាតឲ្យកើតមាននៅកម្ពុជានោះទេ។ លោកបន្ថែមថា រហូតមកទល់នឹងពេលនេះ ពុំទាន់មានសញ្ញាណាមួយនៃការកកើតចលនានេះនៅក្នុងប្រទេសនៅឡើយទេ ខណៈកងទ័ពបានត្រៀមរួចរាល់ហើយក្នុងការបង្ក្រាប។
លោកថា៖ «អាហ្នឹងយើងចាប់ចងតាមផ្លូវច្បាប់ បើអ្នកខុសច្បាប់ យើងប្រើច្បាប់។ បើប្រឆាំងនឹងយើងដោយអាវុធ យើងមានផែនការទៅតាមហ្នឹង! ទៅតាមរូបភាពអ្នកដែលធ្វើហ្នឹង។ […] មកដល់ឥឡូវព័ត៌មានជាផ្លូវការ យើងអត់ទាន់មានទេបញ្ហាដែលកើតមាននៅស្រុកខ្មែរនោះ ប៉ុន្តែ បើមាន យើងមិនឲ្យកើតមានជាដាច់ខាត! នៅកន្លែងណាក៏ដោយ ពេលណាក៏ដោយ គឺយើងមិនអនុញ្ញាតទេ»។
សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក សូ ចន្ថា មានប្រសាសន៍ថា ប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិបង្កើត និងចូលរួមក្នុងចលនាផ្សេងៗ ដែលដំណើរការដោយអហិង្សា ស្របទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា។ ខណៈចលនាសង្គ្រោះជាតិមិនទាន់ឃើញមាននៅកម្ពុជានៅឡើយ លោកយល់ថា ការព្រមានពីការបង្ក្រាបរបស់រដ្ឋាភិបាលនេះ ជាការព្យាយាមបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋដែលត្រូវបានការពារដោយច្បាប់កំពូលប្រទេស។
លោកថា៖ «ផ្អែកតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យប្រកាន់របបសេរីពហុបក្ស ហើយក៏បានបើកសិទ្ធិសេរីភាពដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងការបង្កើត ចូលរួមបក្សនយោបាយ ឬបង្កើតអង្គការសង្គមស៊ីវិលសម្រាប់ជួយជំរុញកម្ពុជាដើរលើរបបប្រជាធិបតេយ្យផងដែរ។ អញ្ចឹងការតស៊ូមតិនោះមិនមែនសម្រាប់តែគណបក្សនយោបាយនោះទេ តែអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាអ្វីដែលជម្រុញដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាផងដែរ»។
ខណៈដែលប្រមុខការពារជាតិកម្ពុជាព្រមានបែបនេះ ចលនាសង្គ្រោះជាតិ កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពខ្វែងគំនិតរវាងអតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក សម រង្ស៊ី និងមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ដែលកំពុងជាប់ឃុំនៅក្នុងពន្ធនាគារ។
ចលនាសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានផ្ដួចផ្ដើមឡើង បន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីពាក់កណ្ដាលខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន និងការហាមឃាត់ថ្នាក់ដឹកនាំ ១១៨រូបរបស់បក្សនេះ មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំ៕

“បើលោក ហ៊ុន សែន នៅកាន់អំណាច ឃាតកសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា រកមិនឃើញទេ”

ឃាតកម្មលើអតីតប្រធានសហជីពដ៏ល្បីឈ្មោះកាលពីជាង ១ទសវត្សមុន គឺជាឃាតកម្មដ៏កក្រើកមួយនៅចំកណ្ដាលទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សពេញមួយនគរ ពិសេសស្រទាប់កម្មករស្ដាយរន្ធត់ និងស្ដាយស្រណោះនៅពេលបាត់បង់ មេដឹកនាំសហជីព ដែលពូកែខាងតស៊ូមតិ និងដឹកនាំកម្មករធ្វើបាតុកម្មនៅទីសាធារណៈនានា ដើម្បីទាមទារយុត្តិធម៌ និងសិទ្ធិសេរីភាពកម្មករ។
រយៈពេល ១៤ឆ្នាំមកនេះ ឃាតកពិត និងអ្នកនៅពីក្រោយឃាតកម្ម នៅតែស្ថិតនៅក្នុងភាពបិទបាំង ហើយក្រុមគ្រួសាររបស់លោក មិនទាន់មានយុត្តិធម៌ដដែល ទោះបីជាឃាតកម្មនេះ មានភស្តុតាងមួយចំនួន ដែលគេមើលឃើញថា ជាតម្រុយដ៏សំខាន់ ដើម្បីចាប់ឃាតកពិតយកមកផ្ដន្ទាទោសក្ដី។
ក្រុមមេដឹកនាំសហជីព លើកឡើងថា សមត្ថកិច្ចរដ្ឋាភិបាលមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការស្វែងរលឃាតកពិត និងអ្នកនៅក្រោយខ្នង ឃាតកម្មលើលោក ជា វិជ្ជា បើសិនជារដ្ឋាភិបាលមានឆន្ទៈពិតប្រាកដ។
ពលរដ្ឋនៅប្រទេសជប៉ុន លោក ហៃ វណ្ណា មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនរំពឹងថា ទោះបីជាសមត្ថកិច្ចមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការវែកមុខឃាតកក្ដី ប៉ុន្តែលោកមិនសង្ឃឹមថា យុត្តិធម៌សម្រាប់លោក ជា វិជ្ជា និងក្រុមគ្រួសារ នឹងមាននោះទេ ដរាបណាលោក ហ៊ុន សែន នៅតែដឹកនាំប្រទេសនោះ៖ «ខ្ញុំមិនមានជំនឿថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន អាចរកឃាតកឃើញនោះទេ ព្រោះថា នៅក្នុងរបបរបស់លោក ហ៊ុន សែននេះ អ្នករកស៊ីផ្លូវភេទក៏បាញ់សម្លាប់ សហជីព អ្នកវិភាគនយោបាយលោក បណ្ឌិត កែម ឡី និងករណីបាញ់សម្លាប់នៅកន្លែងជល់មាន់ជាដើម»។
ការលើកឡើងរបស់សហជីព និងពលរដ្ឋបែបនេះ ធ្វើឡើងនៅស្របពេលខួប ១៤ឆ្នាំនៃឃាតកម្មលោក ជា វិជ្ជា ដែលជា អតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលគេស្គាល់ថា លោកបានលះបង់សព្វបែបយ៉ាង ដើម្បីលើកស្ទួយសិទ្ធិកម្មករ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំមានកម្មករ និងប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមពិធីបុណ្យខួបនេះ ច្រើនកុះករ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់ឆ្នាំនេះវិញ ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន រឹតត្បិតការជួបជុំ និងការរំលាយបក្សប្រឆាំងនោះ ពុំមានមនុស្សចូលរួមក្នុងពិធីបុណ្យខួបនេះសន្ធឹកសន្ធាប់ឡើយ។
លើសពីនេះទៀត ទោះបីជាប្រពន្ធកូនរបស់លោក ជា វិជ្ជា ព្រាត់ប្រាសស្វាមី និងសាច់ញាតិនៅជ្រកកោននៅប្រទេសហ្វាំងឡង់ (Finland) ទៅហើយក្ដី ប៉ុន្តែ តុលាការមិនលើកលែងឲ្យប្អូនប្រុសបង្កើត លោក ជា វិជ្ជា គឺ លោក ជា មុន្នី ដែលធ្លាប់បានដឹកនាំសហជីពជាង១០ឆ្នាំ បន្តបេសកកម្មបងប្រុសរបស់លោកនោះទេ។ លោក ជា មុន្នី កំពុងរងបណ្ដឹងនៅតុលាការ ដោយសារតែសហជីពគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលដាក់ពាក្យប្ដឹងទៅតុលាការពីបទញុះញង់ ហើយសាលាដំបូងបានកោះហៅលោក ទៅបំភ្លឺនៅកាលពីថ្ងៃទី២២ មករា នៅចំថ្ងៃឃាតកបាញ់សម្លាប់បងប្រុសរបស់លោក។
ការប្ដឹងលោក ជា មុន្នី ពីបទញុះញង់នេះ ធ្វើឡើងភ្លាមៗ ក្រោយពីលោកបានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកសារព័ត៌មាន ថា សហគមន៍អឺរ៉ុបនឹងមិនទិញសំលៀកបំពាក់ពីកម្ពុជាទេ បើសិនជារដ្ឋាភិបាលនៅតែរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញបក្សប្រឆាំង ហើយកម្មករនឹងអាចធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលជាដើម បើសិនជាសហរដ្ឋអាមេរិក និងអឺរ៉ុប ឈប់ទិញសំលៀកបំពាក់ ស្បែកជើងពីកម្ពុជានោះ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក រ៉ុង ឈុន និងជាទីប្រឹក្សាសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ សំដែងការសោកស្ដាយ ដែលតុលាការចាត់ការបណ្ដឹងប្រឆាំងលោក ជា មុន្នី ឆាប់រហ័ស រីឯពន្លឺរកឃាតកពិតសម្លាប់បងប្រុសលោក ជា មុន្នី អូសបន្លាយពេលជាង ១ទសវត្សទៅហើយ មិនទាន់ឃើញនៅឡើយនេះ៖ «កងកម្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាល សុទ្ធតែមានសមត្ថភាពដូចជាករណីផ្សេងៗមួយចំនួនទៀត ខុសពីករណីសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា ដែលសមត្ថកិច្ចអាចរកឃាតកឃើញ»។
ឃាតកម្មលើលោក ជា វិជ្ជា ជាអតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានតម្រុយជាភស្តុតាងជាច្រើន ដែលបញ្ជាក់ថា តុលាការអាចមានមូលដ្ឋានគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការស្វែងរកឃាតកពិត និងអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងសម្លាប់ លោក ជា វិជ្ជា។ ភស្តុតាងទាំងនោះ ដូចជា នៅមុនឃាតកបាញ់សម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា គឺមានជនមិនស្គាល់មុខបានហៅទូរស័ព្ទគំរាមសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា ហើយលោក ជា វិជ្ជា បានទៅប្ដឹងមន្ត្រីនគរបាលអំពីរឿងនេះទៀត ដើម្បីឲ្យជួយទប់ស្កាត់ និងការពារសុវត្ថិភាពរបស់លោក។ អតីតស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក ហេង ពៅ ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារហ៊ុំព័ន្ធដោយបណ្ដឹងរាប់មិនអស់នោះ ត្រូវបានភរិយារបស់លោក ជា វិជ្ជាអះអាងថា ជាអ្នកដឹងអ្នកណាជាឃាតក?។ សាក្សីដ៏សំខាន់មួយទៀតនោះ គឺស្ត្រីលក់កាសែតនៅក្បែរវត្តលង្កា ជាទីដែលឃាតកបាញ់សម្លាប់ លោក ជា វិជ្ជា បានឃើញមុខឃាតកបាញ់ប្រហារលោក ជា វិជ្ជា និងបានរៀបរាប់ពីភិនភាគឃាតកជាដើម ប៉ុន្តែមកទល់ពេលនេះ ឃាតកនៅតែលាក់មុខដដែល។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ធ្លាប់ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីកន្លងមកថា សំណុំរឿងលោក ជា វិជ្ជា នេះ គេមិនទាន់បិទសំណុំរឿងនេះឡើយ។
លោក រ៉ុង ឈុន ដែលធ្លាប់ជាមនុស្សជិតស្និទ្ធជាមួយលោក ជា វិជ្ជា នោះ បានរំលឹកថា នៅក្រោយពេលជនមិនស្គាល់មុខទូរស័ព្ទគំរាមសម្លាប់ លោក ជា វិជ្ជា នោះ លោកបានជូនលោក ជា វិជ្ជា ទៅប្ដឹងនគរបាលព្រហ្មទណ្ឌកម្រិតស្រាល ប៉ុន្តែមន្ត្រីនគរបាលឃើញលេខទូរស័ព្ទគំរាមនោះ ប្រាប់ពួកលោកថា អ្នកគំរាមនោះ ជាមនុស្សមានឥទ្ធិពលណាស់៖ «ក្រោយពីយើងជួបមន្ត្រីនគរបាលកម្រិតស្រាលគេឃើញលេខ គេប្រាប់យើងថា អូលេខនេះ មន្ត្រីធំណាស់ គេមិនហ៊ានប៉ះពាល់ទេ ដោយនគរបាលបានប្រាប់ឲ្យលោក ជា វិជ្ជា ភៀសខ្លួនទៅក្រៅមួយរយៈ ដូចជានៅប្រទេសថៃជាដើម ក៏ប៉ុន្តែពួកយើងបានពិភាក្សាគ្នាមក គឺលោក ជា វិជ្ជា បានសម្រេចចិត្តមិនចេញក្រៅនោះទេ ដើម្បីធ្វើជាគំរូដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ»។
អំពើឃាតកម្ម និងការសម្លាប់មនុស្សក្រៅច្បាប់ តែងកើតមានជាហូរហែមកទល់សព្វថ្ងៃ បើទោះជារដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ ចែងថា ជនគ្រប់រូបមានសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត មានសេរីភាព និងសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់យ៉ាងណាក្ដី។ ប៉ុន្តែអំពើឧក្រិដ្ឋទាំងនោះ ត្រូវបានធ្វើឡើងសំដៅសកម្មជននយោបាយ អ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល និងអ្នកសារព័ត៌មានដដែល។ ស្ថានភាពនេះកាន់តែអាក្រក់នៅពេលដែលអាជ្ញាធរមិនអាចវែកមុខចាប់ជនប្រព្រឹត្តិ ឬស្វែងរកអ្នកទទួលខុសត្រូវយកមកទទួលទោសបាន។ គណបក្សប្រឆាំង និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ចាត់ទុកថា នេះជាអំពើនិទ្ទណ្ឌភាពដែលជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ ដល់ដំណើរការកសាងនីតិរដ្ឋរបស់កម្ពុជា។
របាយការណ៍នៃការកាន់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន រយៈពេល ៣០ឆ្នាំរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ចេញផ្សាយកាលពីឆ្នាំ២០១៣ បង្ហាញថា ការវាយប្រហារ និងបាញ់សម្លាប់សកម្មជនបក្សប្រឆាំង និងសហជីព កើតមានជាច្រើនករណីនៅចន្លោះការបោះឆ្នោតជាតិអាណត្តិទី២ និងទី៣។
នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧ គ្រាប់បែកចំនួន ៤គ្រាប់ ត្រូវបានមនុស្សមួយក្រុមគប់ចូលក្នុងហ្វូងបាតុករដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី នៅមុខអតីតវិមានរដ្ឋសភា។ ការវាយប្រហារដោយហិង្សាទៅលើបាតុករដែលទាមទារឲ្យមានការកែប្រែប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នេះ បានធ្វើឲ្យមនុស្ស ១៦នាក់ស្លាប់ និងជាង ១៥០នាក់ផ្សេងទៀតរងរបួស។
៤ខែក្រោយមក គឺនៅថ្ងៃទី៥ និងថ្ងៃទី៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ រដ្ឋប្រហារបង្ហូរឈាមមួយបានផ្ទុះឡើងកក្រើកក្រុងភ្នំពេញ។ អង្គការសហប្រជាជាតិ រកឃើញថា មានមន្ត្រីបក្សនយោបាយ និងមេទ័ពគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ប្រមាណពី ៤០នាក់ទៅ ៦០នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ក្រោយពេលចាប់ខ្លួន ឬបន្ទាប់ពីទម្លាក់អាវុធ និងជាច្រើននាក់ទៀត ត្រូវបានបាញ់ស្លាប់ពេលប្រយុទ្ធគ្នា។ អ្នករងគ្រោះភាគច្រើនជាកងកម្លាំងរបស់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ហើយក្នុងនោះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ខាងយោធា និងស៊ីវិលជាច្រើនរូប ដូចជាលោក ចៅ សម្បត្តិ ក្រូច យឿម និងលោក ហូ សុក ជាដើម ត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៧មក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ហាក់បីដូចជាយកចិត្តទុកដាក់កម្មករ ក្នុងនោះ មានការសន្យាដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ កម្មករជិះរថយន្តក្រុងមិនយកលុយ ការព្រមានមិនឲ្យម្ចាស់ផ្ទះជួលដំឡើងថ្លៃ និងមិនយកថ្លៃអគ្គិសនីលើសពីរដ្ឋបានកំណត់ជាដើម។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា លោក អាត់ ធន់ មានប្រសាសន៍ថា អ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន បានផ្ដល់ជូនកម្មករនៅពេលនេះ គឺដូចអ្វីដែល លោក ជា វិជ្ជា និងក្រុមសហជីពរបស់លោក បានទាមទារពីរដ្ឋាភិបាលកន្លងមក។ លោករំពឹងថា លោក ហ៊ុន សែន នឹងរកយុត្តិធម៌ជូនក្រុមគ្រួសារលោក ជា វិជ្ជា បាន៖ «បើសិនជារដ្ឋាភិបាលរកឃាតកសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា ឃើញនោះ រដ្ឋាភិបាលកាន់តែមានការគាំទ្រពីកម្មករថែមទៀត»។
ទោះបីជាមានអ្នកខ្លះលើកឡើងថា ឃាតកពិតសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា នឹងអាចរកឃើញ នៅក្រោយពីរបបលោក ហ៊ុន សែន ដួលរំលំក្ដី ប៉ុន្តែ ក្រុមសហជីព សំដែងសុទិដ្ឋិនិយមថា លោក ហ៊ុន សែន នឹងមានឆន្ទៈពិតប្រាកដ ក្នុងការចាប់ខ្លួន ឃាតកពិតសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា និងអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងឃាតកម្មនេះ ដើម្បីស្រាយចម្ងល់ថា អ្នកណាជាអ្នកសម្លាប់ លោក ជា វិជ្ជា ហើយអ្នកណាជាអ្នកនៅពីក្រោយខ្នង? ជាសំនួរតែមួយគត់ ដែលគេបានសួរក្នុងរយៈពេល១៤ឆ្នាំមកនេះ៕

ក្រសួងថាការធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណថ្មីធ្វើឲ្យរដ្ឋគ្រប់គ្រងទិន្នន័យបានត្រឹមត្រូវ

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានឲ្យដឹងថា ការរៀបចំធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណថ្មី តាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាទំនើប និងព័ត៌មានវិទ្យា អាចធ្វើឲ្យអាជ្ញាធររដ្ឋគ្រប់គ្រងទិន្នន័យពលរដ្ឋបានត្រឹមត្រូវ និងមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រ ព្រមទាំងងាយស្រួលក្នុងការដាក់ផែនការដើម្បីអភិវឌ្ឍផងដែរ។
ក្រសួងមហាផ្ទៃបានបោះពុម្ពអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណចំនួនជាង ៥ម៉ឺនសន្លឹកឡើងវិញ ដោយសារអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណទាំងនោះ ខូចគុណភាព បាត់បង់ កែតម្រូវទិន្នន័យ និងខុសបច្ចេកទេស។
អគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានអត្តសញ្ញាណកម្ម នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ បានឲ្យដឹងថា ការបោះពុម្ពអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរនេះ បានចំនួនជិត ៩លាន ៧សែនសន្លឹកហើយ ដើម្បីផ្ដល់ជូនប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៤ រហូតដល់ចុងឆ្នាំ២០១៧ កន្លងមកនេះ។
អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានអត្តសញ្ញាណកម្ម លោក ម៉ៅ ច័ន្ទតារា លើកឡើងនៅក្នុងសន្និបាតត្រួតពិនិត្យលទ្ធផលការងារអត្តសញ្ញាណកម្មរយៈពេល ៣ឆ្នាំ ២០១៤–២០១៧ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ នៅឯក្រសួងមហាផ្ទៃ ថាអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណចំនួនជាង ៥ ម៉ឺនសន្លឹក ត្រូវបានបោះពុម្ពឡើងវិញ។ «»
លោកបន្ដទៀតថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១២ មក ប្រព័ន្ធចុះបញ្ជីអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ បានធ្វើទំនើបកម្មដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាសារគមនាគមន៍ និងព័ត៌មានវិទ្យា ដោយអាចគ្រប់គ្រងបាននូវអត្តសញ្ញាណជាក់លាក់របស់បុគ្គល ធានាទប់ស្កាត់ភាពស្ទួនក្នុងការចេញអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ។
ដោយសារតែការចុះបញ្ជីតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យានេះ អាជ្ញាធរបានរកឃើញទិន្នន័យស្ទួនប្រមាណជាង ៤០ម៉ឺននាក់ ដែលអាចទប់ស្កាត់បាននូវការប៉ុនប៉ងធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ ដោយកែប្រែទិន្នន័យបុគ្គលខុសពីអត្តសញ្ញាណដើម។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ព្រុំ សុខា ថា កិច្ចការប្រឹងប្រែងធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណនេះគឺធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីប្រមូលតួលេខមួយដែលជាក់លាក់ ហើយមិនត្រឹមតែជាការគ្រប់គ្រងប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ តែមានភាពសុក្រឹតសម្រាប់ការលើកផែនការអភិវឌ្ឍនានា និងមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រផង។
ការធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ ឬលិខិតស្នាក់នៅនាពេលកន្លងមក តែងមានការរិះគន់ពីមហាជនថា អាជ្ញាធរបានឃុបឃិត ទទួលសំណូកជាថ្នូរនឹងការផ្ដល់លិខិតស្នាក់នៅ ឬអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណដល់ជនជាតិវៀតណាម ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ពួកគេទាមទារឲ្យអាជ្ញាធររឹតបន្តឹងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងច្បាប់ស្ដីពីសញ្ជាតូបនីយកម្ម។
នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ បានឲ្យដឹងថា ចំនួនដែលក្រសួងប្រកាសផ្ដល់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណដល់ពលរដ្ឋនេះ គឺជាបរិមាណមួយដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ប៉ុន្តែលោកនៅតែព្រួយបារម្ភពីគុណភាពអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណនេះ ដោយសារតែអ្នកប្រើប្រាស់កន្លងមកបានខូច ឬគ្មានគុណភាពប្រើប្រាស់បានយូរជាដើម មិនត្រឹមប៉ុណ្ណោះក្រសួងក៏គួរត្រួតពិនិត្យមើលឲ្យបានច្បាស់ ចំពោះជនបរទេសដែលបានប្រើប្រាស់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរកន្លងមក។ «»
លោកបន្តទៀតថា នៅពេលដែលអាជ្ញាធររដ្ឋចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងបែបនេះ គឺដើម្បីធានាតម្លៃអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណជនជាតិខ្មែរ និងច្បាប់នៃសញ្ជាតិផងដែរ៕

Saturday, January 20, 2018

សកម្មជនបក្សប្រឆាំងនៅខេត្តមួយចំនួនត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចដើម្បីចូលរួមចលនាសង្គ្រោះជាតិ

មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅតាមបណ្ដាខេត្តមួយចំនួនលើកឡើងថា ពួកគេបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចហើយ ដើម្បីចូលរួមសកម្មភាពចលនាសង្គ្រោះជាតិ ជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំនៅក្រៅប្រទេស ដោយមិនបារម្ភពីការគំរាមកំហែងណាមួយឡើយ។ ពួកគាត់អះអាងថា មូលហេតុដែលចូលរួមចលនាថ្មីនេះ ដោយយល់ថា ចលនានេះនឹងអាចជួយឲ្យគណបក្សប្រឆាំងបានចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនៅឆ្នាំ២០១៨ បាន។
ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តាមបណ្ដាខេត្តមួយចំនួនលើកឡើងថា ប្រសិនបើមានសញ្ញាភ្លើងខៀវពីថ្នាក់ដឹកនាំនៅក្រៅប្រទេសភ្លាម គឺថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាននឹងទូងស្គរឲ្យសកម្មជនចូលរួមចលនាសង្គ្រោះជាតិ ដោយមិនបង្អន់យូរឡើយ។
ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តស្វាយរៀង លោក ម៉ៅ វិបុល មានប្រសាសន៍ថា សកម្មជនគណបក្សលោកនៅខេត្តស្វាយរៀង ភាគច្រើនតាមដានការវិវត្តន៍នៃស្ថានការណ៍នយោបាយយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់បំផុត។ លោកអះអាងថា ក្រោយពេលទទួលដំណឹងពីថ្នាក់ដឹកនាំនៅក្រៅប្រទេស ដែលបានបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិភ្លាម គឺសកម្មជនគណបក្សនៅថ្នាក់មូលដ្ឋានមានអារម្មណ៍ត្រេកអរជាខ្លាំង ពីព្រោះចាប់តាំងពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានតុលាការកំពូលរំលាយមក ពួកគាត់មិនអាចធ្វើសកម្មភាពនយោបាយដើម្បីជួយប្រជាពលរដ្ឋបាននោះទេ។
មន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះបន្ថែមទៀតថា សព្វថ្ងៃពួកគេរង់ចាំតែសញ្ញាភ្លើងខៀវពីខាងក្រៅប្រទេស ដើម្បីចូលរួមចលនាសង្គ្រោះជាតិ ដោយមិនខ្លាចប្រឈមនឹងការគំរាមកំហែងពីសំណាក់សមត្ថកិច្ចឡើយ៖ «ព្រោះដឹងស្រាប់ហើយប្រជាធិបតេយ្យដែលជោគជ័យបានដោយសារការចូលរួមគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានទាំងអស់ ព្រោះប្រទេសជាតិពឹងពាក់ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ ថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គណបក្សដូចជាចលនាសង្គ្រោះជាតិ នឹងធ្វើមិចឲ្យមានការស្រុះស្រួលគ្នាដើម្បីការងាររបស់យើងបន្តទៀត»។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក ម៉ៅ វិបុល បញ្ជាក់ថា សកម្មជនគណបក្សនៅថ្នាក់មូលដ្ឋានមួយចំនួនតូច ហាក់មានចិត្តស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការចូលរួមចលនាថ្មីនេះ ដោយសារពួកគាត់មិនយល់ច្បាស់ពីចលនាថ្មីនេះ ថានឹងផ្ដល់ប្រយោជន៍យ៉ាងណាដល់ប្រជាពលរដ្ឋនោះ៖ «ប៉ុន្តែមួយចំនួនតូចគាត់តវ៉ាគាត់មិនទាន់យល់ ពួកគាត់ត្រូវការថ្នាក់ដឹកនាំពន្យល់គាត់ឲ្យបានច្បាស់លាស់ ព្រោះការងារនៅតាមមូលដ្ឋានគាត់បាត់ព័ត៌មានច្រើនពីថ្នាក់ដឹកនាំ។ ដូច្នេះគាត់នៅរង់ចាំដោយថា គាត់មិនរុញរាទេ បើថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗពួកគាត់នឹងធ្វើភ្លាម»។
ចំណែកមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តបាត់ដំបង លោក ឌឹម សារឿន អះអាងថា សកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងនៅខេត្តបាត់ដំបង បានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចហើយដើម្បីចូលរួមចលនាសង្គ្រោះជាតិ ដោយមិនខ្វល់ពីការចាប់ចងរបស់សមត្ថកិច្ចឡើយ។ លោក ឌឹម សារឿន បន្ថែមទៀតថា មូលហេតុដែលពួកគាត់ចូលរួមចលនាថ្មីនេះ ព្រោះរដ្ឋាភិបាលបានរុញពួកគាត់ចូលដល់ជញ្ជាំងហើយ ដូច្នោះពួកគាត់ត្រូវតែងើបឈរស៊ូដើម្បីបន្តជីវិតទៅមុខទៀត៖ «ហួសពេលខ្លាចបានន័យថាគេរំលាយយើងមានច្បាប់ពេញលេញគេនៅរំលាយយើងបាន ហើយកម្លាំងយើងរាប់រយនាក់គេរំលាយយើងបាន តែឥឡូវយើងអត់ខ្លាចដោយសារគេមិនអាចរំលាយយើងបានទេ ហើយយើងកាន់តែខ្លាចទៅៗ គេកាន់តែជិះជាន់យើងថែមទៀត ហើយជាតិយើងកាន់តែលិចលង់ទៅៗ ប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែក្រីក្រទៅ ហើយធ្វើចំណាកស្រុកកាន់តែច្រើនទៅ ដូច្នេះយើងត្រូវតែរើបម្រាស់»។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី កន្លងមកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង និយាយថា ការប្រកាសបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិ គឺមិនសំខាន់ឡើយ អ្វីដែលសំខាន់នោះ តើចលនានេះបង្កើតឡើងឈរលើទិដ្ឋភាពច្បាប់ត្រឹមត្រូវដែរ ឬទេ? លោកព្រមានថា បើចលនានេះខុសច្បាប់នឹងមានវិធានការតាមច្បាប់។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តសៀមរាប លោក ម៉ាប់ ភៀត មានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពីតុលាការកំពូល រំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មក សកម្មជនគណបក្សលោកមួយចំនួនបានរត់គេចខ្លួនទៅប្រទេសថៃ និងមួយចំនួនទៅលាក់ខ្លួននៅផ្ទះសាច់ញាតិនៅតាមបណ្ដាខេត្ត មិនទាន់វិលត្រឡប់មកវិញនៅឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែលោកអះអាងថា បើទោះបីជាប្រឈមនឹងការចាប់ខ្លួនក៏ដោយ ក៏សមត្ថកិច្ចមិនអាចហាមឃាត់សកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងបានដែរ។
បន្ថែមពីនេះ លោកថា សកម្មជនមួយចំនួនធំកំពុងទន្ទឹងរង់ចាំសញ្ញាភ្លើងខៀវពីខាងក្រៅប្រទេស ដើម្បីចូលរួមចលនាថ្មីនេះជាមួយសកម្មជននៅតាមបណ្ដាខេត្តផ្សេងៗ ដោយមិនរុញរាឡើយ៖ «បើនិយាយភាសាសាមញ្ញគឺគាត់ចាប់ផ្ដើមមានសង្ឃឹមបន្តិចៗឡើងវិញហើយពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយរបស់យើងឡើងវិញ តាមរូបភាពណាដើម្បីបង្ហាញប្រជាពលរដ្ឋឲ្យគាត់ជឿជាក់យើងឡើងវិញថា យើងនឹងបន្តនយោបាយ។ បើសិនជាយើងទុកនៅដូចសព្វថ្ងៃនេះ ប្រជាពលរដ្ឋថា យើងបាត់បង់អស់ហើយ ម្យ៉ាងទៀតមួយចំនួនថា យើងឈប់ធ្វើសកម្មភាពឡើងវិញ»។
ចលនាសង្គ្រោះជាតិ ផ្ដួចផ្ដើមដោយលោក សម រង្ស៊ី និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មួយចំនួនក្នុងគោលបំណងទាមទារឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា រួមនឹងអ្នកទោសនយោបាយដទៃទៀត ព្រមទាំងទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតមួយដែលមានលក្ខណៈសេរី ត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌ និងឲ្យមានការចូលរួមពេញលេញពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ៕

លោក កឹម សុខា ប្រកាសមិនគាំទ្រចលនាសង្គ្រោះជាតិរបស់លោក សម រង្ស៊ី

ពីពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុងលោក កឹម សុខា ប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានប្រកាសពីជំហររបស់លោកថា លោកមិនចូលរួម និងគាំទ្រចលនាសង្គ្រោះជាតិរបស់លោក សម រង្ស៊ី នោះទេ។ ការប្រកាសមិនគាំទ្រដោយលោក កឹម សុខា ដូច្នេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីសហស្ថានិកម្នាក់នៃចលនាសង្គ្រោះជាតិបានប្រកាសលាលែងពីចលនានេះ និងស្របពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី កំពុងអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរ ជាពិសេសអ្នកគាំទ្រអតីតបបក្សប្រឆាំងចូលរួមជាមួយលោក។

កាលពីយប់ថ្ងៃសុក្រទី១៩មករា មេធាវីការពារក្តីឲ្យលោក កឹម សុខា គឺ លោក ផែង ហេង បានសរសេរលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកអំពីជំហររបស់កូនក្ដីលោកចំពោះចលនាសង្គ្រោះជាតិ។ បើតាមលោក ផែង ហេង លោកកឹម សុខា បញ្ជាក់ថា លោកមិនចូលរួមចលនា និងមិនគាំទ្រចលនាសង្គ្រោះជាតិដែលទើបបង្កើតឡើងនោះទេ។ មិនចូលរួមព្រោះលោក កឹម សុខា នៅតែមានជំនឿថា អ្នកនយោបាយខ្មែរអាចរកដំណោះស្រាយជាមួយគ្នាបានតាមរយៈការសន្ទនាជាមួយគ្នា។ នេះបើតាមមេធាវីការពារក្ដី។
សូមបញ្ជាក់ថា ចលនាសង្គ្រោះជាតិត្រូវប្រកាសបង្កើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី១២ មករា ក្នុងគោលបំណងទាមទារឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរស់ឡើងវិញ ដើម្បីចូលរួមក្នុងបោះឆ្នោតជាតិនាពេលខាងមុខនេះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត វាក៏ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងធ្វើការតស៊ូមតិ ដើម្បីទាមទារឲ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា ផងដែរ។ ចលនាថ្មីនេះ ត្រូវបានប្រកាសបង្កើតឡើងដោយមន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន៩រូបរួមមានលោក សម រង្ស៊ី លោកស្រី ជូឡុង សូមូរ៉ា លោក អេង ឆៃអ៊ាង លោកស្រី មួរ សុខហួរ លោកតុ វ៉ាន់ចាន់ លោក ទួន យក់ដា លោក ជា គឹមលី លោក គា រី និង លោក អ៊ុង រិទ្ធី ។
ក៏ប៉ុន្តែលោកអ៊ុង រិទ្ធី បានប្រកាសលាលែងពីចលនាសង្គ្រោះជាតិបាត់ទៅហើយកាលពីថ្ងៃទី១៥ មករា ពោល គឺក្រោយប្រកាសបង្កើតចលនានេះបានបីថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។ លោក អ៊ុង រិទ្ធី បានលើកហេតុផលនៃការសម្រេចលាលែងរបស់លោកថា ដោយសារតែលោកមើលឃើញពីការមិនយល់ស្របគ្នាក្នុងការបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិនេះ និងដើម្បីទុកពេលក្នុងការពង្រឹងស្មារតីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅសហរដ្ឋអាមេរិកឲ្យកាន់តែរឹងមាំបន្ដទៀត។
គួរឲ្យកត់សម្គាល់ដែរថា ការប្រកាសលាលែងរបស់ អ៊ុង រិទ្ធី នេះ ធ្វើឡើងតែប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ពីក្រុមអ្នកតំណាងរាស្ត្រ និងមន្ត្រីអតីតគណបក្សប្រឆាំងចំនួន៥០នាក់នៅប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រកាសមិនចូលរួមក្នុងនៅក្នុងចលនាថ្មីនេះ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ក្រុមអ្នកតំណាងរាស្ត្រ និងមន្ត្រីអតីតប្រឆាំងទាំងនោះថែមទាំងប្រកាសជាចំហរទៀតថាពួកគេនៅតែបន្តធ្វើការតស៊ូមតិក្នុងក្របខណ្ឌគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីទាមទារឲ្យអតីតបក្សប្រឆាំងរស់ឡើងវិញ និងទាមទារឲ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា ឲ្យសេរីភាពឡើងវិញផងដែរ៕

Thursday, January 18, 2018

នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា៖ ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំនេះគ្មានផ្លាស់ប្តូរអ្វីទាំងអស់ ទោះមានរឿងអ្វីកើតឡើងក៏ដោយ

នៅក្នុងពិធីផ្សព្វផ្សាយគោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ឆ្នាំ២០១៧-ឆ្នាំ២០៣០ នៅវិមានសន្តិភាពនាព្រឹកនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ជាថ្មីដោយសង្កត់ធ្ងន់ថា ការបោះឆ្នោតជាតិនៅឆ្នាំនេះ គឺប្រព្រឹត្តទៅតាមការកំណត់ដោយគ្មានអ្វីប្រែប្រួលនោះទេ។ ការបញ្ជាក់របស់លោកហ៊ុន សែននេះ ជាឆ្លើយតបទៅនឹងការចុះផ្សាយរបស់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ដែលលើកឡើងពីលទ្ធភាពនៃការពន្យារពេលបោះឆ្នោត ហើយក៏ជាប្រតិកម្មទៅនឹងការជំរុញឲ្យពន្យារពេលការបោះឆ្នោតពីសំណាក់លោកសម រង្ស៊ីផងដែរ។

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ថា ៖“ការបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខ គ្មានការផ្លាស់ប្តូរអ្វីទាំងអស់មិនថាមានរឿងអ្វីកើតឡើងទេ ដោយតម្លៃណាក៏ដោយ យើងត្រូវតែបោះឆ្នោតឲ្យខានតែបាន។ ការបញ្ជាក់ជាថ្មីដោយសម្តីម៉ឹងម៉ាត់របស់លោកប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានាពេលនេះ គឺជាការឆ្លើយបតភ្លាមៗមិនអង្អស់យូរទៅនឹងកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ដែលបានចុះផ្សាយនៅថ្ងៃនេះ ថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាថា ការបោះឆ្នោតអាចធ្វើមិនបាន បើមានការច្របូកច្របល់។ ចំពោះការចុះផ្សាយនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន សង្ឃឹមថា កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នឹងរៀនស្តាប់របៀបអត្ថាធិប្បាយរបស់លោកឲ្យបានច្បាស់លាស់និងមានការចេះដឹងច្រើនជាងនេះ។ ជាមួយគ្នានេះ លោកក៏បានរិះគន់ទៅកាន់អ្នកវិភាគដែលបញ្ចេញយោបល់ជុំវិញរឿងនេះផងដែរ។
ជាការកត់សម្គាល់ ប្រតិកម្មរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែននេះ ក៏ទំនងជាចង់ឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោកសម រង្ស៊ី។ លោកសម រង្ស៊ី ដែលតាមរយៈបណ្តាញធ្វីតធ័រ(Tweeter)របស់ខ្លូនកាលពីថ្ងៃពុធបានសរសេរថា លោកចង់ដាក់សំណើទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន ដោយស្នើឲ្យពន្យារពេលការបោះជាតិនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨នេះ រហូតដរាបណា លោកនិងលោកហ៊ុន សែន អាចធានាបានថា ការបោះឆ្នោតទាំងព្រឹទ្ធសភា និងជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រនាពេលខាងមុខ អាចធ្វើឡើងស្របតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិក្នុងកម្រិតអប្បបរមាដែរ។ បើតាមលោកសម រង្ស៊ី ការធ្វើបែបនេះ គឺដើម្បីជៀសវាងអំពើហិង្សា និង ដើម្បីជៀសវាងកម្ពុជាក្លាយទៅជាប្រទេសដែលមិនទទួលស្គាល់ពីសំណាក់សហគមន៍អន្តរជាតិ។
សម្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកព្រឹទ្ធសភា និងជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រនាពេលខាងមុខនេះ គឺគ្មានការប្រែប្រួលនោះទេ បើទោះបីជាមានហេតុការណ៍អ្វីកើតឡើងក៏ដោយ។លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា គឺតម្រូវឲ្យប្រជារដ្ឋកម្ពុជាចូលរួមបោះឆ្នោត ដោយមិនចាំបាច់មានការទទួលស្គាល់ពីសំណាក់សហគមន៍អន្តរជាតិឡើយហើយបញ្ហាសំខាន់គឺស្ថិតលើគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតទៅវិញទេ។
សូមបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកព្រឹទ្ធសភាដែលជាការបោះឆ្នោតអសាកលនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ រីឯការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រដែលជាបោះឆ្នោតសាកលវិញ នឹងធ្វើឡើងថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៨។ មន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក៏ដូចបរទេសខ្លះ និងអ្នកវិភាគមួយចំនួនផងបានលើកឡើងថា ការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះនឹងមិនធ្វើឡើងស្របតាមបែបបទប្រជាធិបតេយ្យនោះឡើយ។ នេះក៏ព្រោះតែគ្មានវត្តមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលជាគណបក្សប្រឆាំងធំបំផុតនៅកម្ពុជាចូលរួម ដោយសារតែគណបក្សនេះត្រូវតុលាការកំពូលកម្ពុជារំលាយចោលទៅហើយកាលពីថ្ងៃទី១៦ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧កន្លងទៅ៕

Pages