kh-cnn

Friday, February 2, 2018

លោក ហ៊ុន សែន ព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មត្រលប់លើប្រទេសដាក់សម្ពាធកម្ពុជា

ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានព្រមានបិទការនាំចូលទំនិញពីប្រទេសចង់ដាក់ទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជា ខណៈសហគមន៍អន្ដរជាតិបានគំរាមទណ្ឌកម្មជាបន្ដបន្ទាប់ បើរដ្ឋាភិបាលមិនស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឲ្យមានភាពល្អឡើងវិញនោះទេ។
ក្នុងពិធីចែកសញ្ញាបត្រដល់និសិត្សវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មអន្ដរជាតិ ការនាំចេញ និងនាំចូលទំនិញ ត្រូវបង់បន្ធដូចគ្នា ដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក។
លោកថ្លែងទៀតថា ប្រសិនបើប្រទេសណាមិនចង់ទទួលយកទំនិញពីកម្ពុជានោះ លោកថា កម្ពុជា ក៏នឹងបិទមិនទទួលយកទំនិញពីប្រទេសនោះដូចគ្នា។
លោកថា៖ «អ្នកឯងអាចវាយពន្ធទៅលើទំនិញរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំក៏វាយពន្ធទៅលើទំនិញរបស់អ្នកឯង អាឡូវសុំសង្កេតមើលទូរទស្សន៍របស់កម្ពុជារាល់ថ្ងៃ ក្រុមហ៊ុនឧបត្ថម្ភធំៗសម្រាប់វាយគ្នា ឬប្រឡងបវរកញ្ញា ផលិតផលហ្នឹង ផលិតផលអ្នកណា ទេ បើឯងឈប់ឲ្យខ្ញុំនាំចូល ខ្ញុំក៏ឈប់ឲ្យអ្នកឯងអ្នកនាំចូលវិញដែរ»។
ទោះយ៉ាងណា ការថ្លែងរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនបានបញ្ជាក់ចំឈ្មោះប្រទេសណាជាក់លាក់ នោះទេ។ ក្នុងឱកាសនោះលោក ហ៊ុន សែន ក៏បានស្តីបន្ទោសលោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងធ្វើយុទ្ធនាការនៅក្រៅប្រទេសឲ្យមានការដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
លោកថា៖ «អាអ្នករត់ចោលស្រុក សម្ពាធៗ អើអញ្ជើញមក សម្ពាធ វាត្រូវក្បាល ហ៊ុន សែនហើយ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក អ៊ូ វីរៈ វិភាគថា ចលនាសង្គ្រោះជាតិរបស់លោក សម រង្ស៊ី គ្រាន់ជាសំឡេងទូងស្គរដាស់អារម្មណ៍នៃសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងជំរុញឲ្យមានសំពាធខ្លះមកលើរដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ។
លោកថា៖ «គាត់ដើរតវ៉ានៅលើឆាកអន្តរជាតិ វាតែងតែមានសម្ពាធដល់រដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាហើយ។ អាហ្នឹងធម្មតាទេ ក្នុងរូបភាពចលនាហ្នឹងក៏ដោយ ឬមួយក្នុងរូបភាពគាត់ផ្ទាល់ក៏ដោយ ក្នុងរូបភាពដែលគាត់ប្រកាសពីមុនមកក៏ដោយក៏ដូចតែគ្នាដែរ។ អញ្ចឹង ចលនាហ្នឹងជារូបភាពអន្តរជាតិមិនដូរទេ ឬមួយមិនខុសពីមុនទេ»។
កន្លងទៅ សហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏បានព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មការទូត និងព្រមានលុបចោលប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធដល់កម្ពុជាផងដែរ ដោយថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បានរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងដឹកនាំប្រទេសឆ្ពោះទៅរករបបផ្ដាច់ការ បន្ទាប់ពីតុលាការកំពូលរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការបន្ដឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា និងការយាយីក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងបណ្ដាញព័ត៌មានឯករាជ្យ។
អ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច លោក យ៉ង់ ប៉ាក់ ពន្យល់ថា បើអឺរ៉ុបដាក់ទណ្ឌកម្មមែន រយៈពេលខ្លី កម្ពុជានឹងទទួលផលប៉ះពាល់ខ្លាំង។ ប៉ុន្ដែ សម្រាប់រយៈពេលវែង លោកថា កម្ពុជានៅតែអាចទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនឡើងវិញតាមរយៈការងាកមកជំរុញវិស័យកសិកម្ម។
លោកថា៖«បើសិនជាមានរឿងហ្នឹងកើតឡើង រយៈពេលខ្លី គឺប៉ះពាល់ខ្លាំង ខ្ញុំគិតថា រដ្ឋាភិបាលបានគិតគូររឿងហ្នឹង រដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមចេញពីវស័យវាយនភ័ណ្ឌមកវិស័យកសិកម្ម បើយើងផ្ដោតទៅវិស័យកសិកម្មវិញ យើងមិនជារងគំនាបខ្លាំងទេ ប៉ុន្ដែ បើរយៈពេលខ្លី ប្រហែលជាប៉ះពាល់ខ្លាំង»។
កាលពីថ្ងៃទី២៤ខែមករាកន្លងទៅនេះ ក្រុមសមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកចំនួន៨រូប បានសរសេរលិខិតមួយ ផ្ញើទៅតំណាងរបស់ពួកគេប្រចាំនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ដោយស្នើឲ្យបន្ថែមសំពាធលើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន និងធ្វើឲ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសឯកោ៕

កងទ័ពកម្ពុជា-ចិននឹងធ្វើសមយុទ្ធនាគមាសឆ្នាំ២០១៨ នៅខែមីនាក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ

ប្រទេសកម្ពុជា នឹងធ្វើសមយុទ្ធយោធានាគមាស ឆ្នាំ២០១៨ រវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពចិន រយៈពេល ១៥ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៥ ដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ នៅតំបន់យោធភូមិភាគ ទី៣ ជួរភ្នំម្រះព្រៅ ដែលជាទីតាំងរបស់កងពលអន្តរាគមន៍លេខ៧០ នៅក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
អគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ លោក ឥត សារ៉ាត់ ថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា សមយុទ្ធយោធានាគមាស ឆ្នាំ២០១៨នេះ ភាគីកម្ពុជា មានកងទ័ពចំនួន ២៨០នាក់ ចំណែកភាគីចិន មានចំនួន ១៩០នាក់។ លោកថា សមយុទ្ធនេះមានប្រធានបទចំនួនពីរ គឺប្រឆាំងភេរវកម្ម និងមនុស្សធម៌។ គោលបំណងនៃសមយុទ្ធយោធានេះ ដើម្បីអបអរសាទរខួប ៦០ឆ្នាំ នៃទំនាក់ទំនងការទូតនៃប្រទេសទាំងពីរ និងផ្ដល់បទពិសោធន៍ល្អៗ ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
លោក ឥត សារ៉ាត់ បានបញ្ជាក់ថា សមយុទ្ធយោធាឆ្នាំនេះនឹងប្រើប្រាស់សព្វាវុធទំនើបៗដូចជា យន្តហោះ Z10 បំពាក់កាំជ្រួចបាញ់ចំគោលដៅ កាំភ្លើងត្បាល់ចូលគោលដៅដែលបានកំណត់ ប្រើប្រាស់រថពាសដែក ថ្មើរជើង និងប្រើប្រាស់យន្តហោះចុះពីលើអាកាស ដើម្បីរំដោះចំណាត់ខ្មាំងផងដែរ។
ទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិន គឺកាន់តែរីកដុះដាលយ៉ាងឆាប់រហ័សនៅពេលដែលចិន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានផ្ដល់លុយកាក់ និងបានគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងរឿងរំលាយបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៅកម្ពុជា និងចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ជាដើម។ អ្នកវិភាគមើលឃើញថា ការគាំទ្ររបស់ចិន ជាច្រើន រួមទាំងការហ្វឹកហ្វឺនយោធានេះ គឺជាថ្នូរនឹងការគាំទ្ររបស់កម្ពុជា នៅក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ទន្ទឹមគ្នានេះ វាក៏បានធ្វើឲ្យកម្ពុជា ខ្វែងគំនិតជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយកម្ពុជា ក៏បានផ្អាកសមយុទ្ធយោធាឆ្មាំអង្គរ ដែលកម្ពុជា បានធ្វើរួមគ្នាជាមួយអាមេរិកអស់រយៈពេល ៧ឆ្នាំកន្លងមកហើយ៕

តើលោក កឹម សុខា និងសកម្មជនជាប់ឃុំជាចំណាប់ខ្មាំងនយោបាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន រហូតឬយ៉ាងណា?

លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាតួអង្គមួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ធ្វើឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន យកមក ធ្វើជាដើមទុននយោបាយ ក្រៅពីមនុស្សពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃដែករបស់លោកដែលប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការធ្វើការចោទប្រកាន់អ្នកទាំងនោះ ដើម្បីបំភ័ន្តភ្នែកមហាជននោះ។
មួយវិញទៀត ការសម្រេចបន្តឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា របស់សាលាឧទ្ធរណ៍កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ នោះ មិនមែនជារឿងចម្លែកអ្វីទេ ទោះបីជាក្រុមមេធាវីរបស់លោក កឹម សុខា មានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការតតាំងនៅក្នុងសវនាការដើម្បីដោះបន្ទុក លោក កឹម សុខា ឲ្យមានសិទ្ធិសេរីភាពវិញក្ដី បើសិនជាគ្មានការបើកភ្លើងខៀវពីលោក ហ៊ុន សែន ជាមុនទេនោះ។
តើលោក កឹម សុខា និងមនុស្សមួយចំនួនទៀត កំពុងជាប់ឃុំនោះនៅតែជាចំណាប់ខ្មាំងនយោបាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន រហូត ឬយ៉ាងណា?
មនុស្សគ្រប់គ្នាស្ទើរតែដឹងជាមុនហើយថា លោក កឹម សុខា មិនអាចនៅក្រៅឃុំតាមការស្នើសុំរបស់មេធាវីលោកបានទេ ទោះបីជាមេធាវីរបស់លោក កឹម សុខា នោះ រៀនបញ្ចប់សញ្ញាប័ត្រច្បាប់មកពីសាលាល្បីៗនៅលើសាកលលោកក៏ដោយ បើសិនជាតុលាការកម្ពុជា មិនអាចកាត់ផ្ដាច់ឥទ្ធិពលពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានទេនោះ។
តុលាការកម្ពុជា ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះដីធ្លី ប្រសិទ្ធិនាមជូនថា ជាតុលាការតេឡេ ពោលគឺបើអ្នកនយោបាយ ឬលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាយ៉ាងណាហើយ តុលាការត្រូវតែស្វះស្វែងរកមាត្រាច្បាប់យកមកចោទប្រកាន់មនុស្សទាំងនោះ ក្រោមហេតុផលអនុវត្តច្បាប់ ទោះបីជាការចោទប្រកាន់សមហេតុផល ឬមិនសមក្ដី។
មកទល់ពេលនេះ មានមនុស្សមិនតិចជាង ៣០នាក់ទេ ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងនោះ មានប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា តំណាងរាស្ត្រសកម្មជនបក្សប្រឆាំង សកម្មជនដីធ្លី បរិស្ថាន និងអ្នកសារព័ត៌មានជាដើម។ អ្នកទាំងនេះ ត្រូវបានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិ អន្តរជាតិ ព្រមទាំងប្រទេសមហាអំណាចផងហៅថា ជាអ្នករងគ្រោះនយោបាយ។
ជាការពិតណាស់ សកម្មជនបក្សប្រឆាំង តំណាងរាស្ត្រសកម្មជនដីធ្លី បរិស្ថាន សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស រួមទាំងអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យផង ពួកគាត់ជាក្រុមមនុស្សងាយរងគ្រោះ នៅពេលស្ថានភាពនយោបាយវិវឌ្ឍកាន់តែអាក្រក់។ ដូចគ្នានេះ ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗមួយចំនួនមិនទាន់រសាយបាត់ពីការចង់ចាំរបស់មនុស្សគ្រប់គ្នានៅឡើយ គឺកាលពីឆ្នាំ២០១៤ ក្រោយពីការបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៥ គណបក្សប្រឆាំងប្រកាសមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោតនោះ តុលាការបានចាប់តំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំង ៧រូប មេដឹកនាំសហជីព និងមានករណីកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលបាញ់សម្លាប់កម្មករ និងរបួសជាច្រើននាក់ទៀត ក្នុងពេលបង្ក្រាបកម្មករធ្វើបាតុកម្ម។
លោក ហ៊ុន សែន ហាក់ប្រើយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយជាន់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រដដែលៗ ដើម្បីចាប់មនុស្សទាំងនេះជាចំណាប់ខ្មាំងនយោបាយ ហើយពន្លឺនៃការដោះលែងលោក កឹម សុខា វិញ ហាក់នៅឆ្ងាយនៅឡើយ ដោយយោងលើស្ថានភាពជាក់ស្ដែងបច្ចុប្បន្ន ពីព្រោះបញ្ហាសំខាន់នៅត្រង់ថា លោក ហ៊ុន សែន ខ្លាចចាញ់ការបោះឆ្នោតដោយលោកទាញយកដៃគូប្រកួតដែលលោកធ្លាប់បានលួចវាយកម្ទេចពីក្រោយខ្នងឲ្យបែកបាក់ខ្ទេចខ្ទីអស់ហើយនោះ យកមកធ្វើជាដៃគូប្រកួតវិញ គឺគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្សផ្សេងៗមួយចំនួនទៀត ដើម្បីឲ្យគេមើលឃើញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា របស់លោកនៅតែរក្សាភាពខ្លាំងនៅលើសង្វៀនប្រកួតគ្មានអ្នកខ្លាំងប្រកួតជាមួយនោះ។
នៅទន្ទឹមនឹងលោកវាយបំបាក់គូប្រកួតគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏កំពុងភ័យព្រួយពីការភ្លាត់ស្នៀតដោយប្រការណាមួយដែរ គឺលោកបានបិទគ្រប់ច្រកល្ហកមិនឲ្យមានសកម្មភាពអ្វីទេ ទោះបីជាក្រុមរងគ្រោះដីធ្លី ក្រុមសិទ្ធិមនុស្ស ក្រុមបក្សប្រឆាំងជាដើម គឺរដ្ឋបាលលោក ហ៊ុន សែន បានទប់ស្កាត់គ្រប់សកម្មភាពមិនឲ្យមានចលនាបាតុកម្មអ្វីឡើយ ក្រោមហេតុផលចោទប្រកាន់ក្រុមទាំងនេះថា ប៉ុនប៉ងធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ជាដើម។ ក្រៅពីបិទច្រកមិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពបាតុកម្មនោះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បិទមាត់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ និងចាប់អ្នកសារព័ត៌មានទៀតផង ដើម្បីជាការគំរាមកំហែងស្ថាប័នព័ត៌មានដទៃទៀត។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ថ្វីត្បិតលោក ហ៊ុន សែន ជោគជ័យលើការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាប់លោក កឹម សុខា និងមនុស្សមួយចំនួនទៀតដាក់គុកហើយក្ដី ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន នៅតែភ័យព្រួយពីចលនាណាមួយផ្ទុះឡើង ពិសេសនៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ព្រមានប្រើប្រាស់អាវុធទំនើបដើម្បីកម្ទេចចលនាសង្គ្រោះជាតិ របស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលលោកគិតថា ជាក្រុមឧទ្ទាម ចង់បង្កើតតំបន់អបគមន៍។ ការប្រកាសរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ គឺផ្ទុយពីអ្វីដែលលោក សម រង្ស៊ី បានប្រកាសថា ការបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិនេះ ជាការទាមទារដោយអហិង្សា ដើម្បីទាមទារឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានចូលរួមបោះឆ្នោតវិញ ដោយយកគំរូតាមការតស៊ូដោយអហិង្សារបស់លោក មហាត្មៈ គន្ធី (Mahatma Gandhi) នៃប្រទេសឥណ្ឌា លោក ម៉ាទីន លូធើ ឃីង (Martin Luther King) នៅអាមេរិក និងលោក ណែលសិន ម៉ាន់ដេឡា (Nelson Mandela) នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដែលសុទ្ធតែទទួលបានផលជោគជ័យក្នុងការតស៊ូទាមទាររកយុត្តិធម៌ និងសិទ្ធិសេរីភាពដោយអហិង្សានោះ។
ដោយលោក លោក ហ៊ុន សែន មើលឃើញពីចលនានេះ ថានឹងអាចកាន់តែរីកធំទៅៗនៅពេលខាងមុខនេះហើយ ទើបលោក ហ៊ុន សែន មិនទុកចិត្តអ្នកដទៃក្នុងការតែងតាំងមនុស្សផ្សេងនៅក្នុងជួរកងទ័ព ក្រៅពីតែងតាំងក្រុមគ្រួសារ និងកូនចៅលោក ដូចជាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោក ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងកូនប្រុសច្បងរបស់លោកគឺ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឲ្យមានតួនាទីជាច្រើន រួមមានតែងតាំងទៅជាឧត្ដមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាស៣ កាន់តំណែងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងកងទ័ពជើងគោក ជាមេបញ្ជាការរងកងអង្គរក្ស ជាមេបញ្ជាការកម្លាំងពិសេសប្រឆាំងភេរវកម្ម និងជានាយរងសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។ បន្ទាប់មក លោក ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងកូនប្រុសទីពីររបស់លោក គឺលោកឧត្ដមសេនីយ៍ទោ ហ៊ុន ម៉ានិត ឲ្យធ្វើជាប្រធាននាយដ្ឋានស្រាវជ្រាវខាងផ្នែកចារកិច្ច។ នៅខែចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ លោកបានតែងតាំងក្មួយប្រុសបង្កើតរបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន ជា ពីឋានន្តរសក្ដិជាឧត្ដមសេនីយ៍ទោ ទៅជាឧត្ដមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាសបី នៃក្រសួងការពារជាតិ។ ក្នុងរយៈពេលមិនដល់មួយខែផង គឺនៅពាក់កណ្ដាលខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងកូនប្រសារបស់លោក គឺលោក ឌី វិជ្ជា កូនប្រុសលោក ហុក ឡងឌី ឱ្យធ្វើជាអគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ ថែមទៀត។
សរុបសេចក្ដី ទោះបីជាលោក ហ៊ុន សែន តែងតាំងកូនចៅរបស់ខ្លួនឲ្យកាន់កិច្ចការធំៗ និងតុលាការបានប្រកាសពីការអនុវត្តច្បាប់ដ៏តឹងតែងដើម្បីបន្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា និងមនុស្សមួយចំនួនទៀតជាចំណាប់ខ្មាំងនយោបាយដូច្នេះក្ដី ប៉ុន្តែលោក កឹម សុខា រួមទាំងអ្នកជាប់ឃុំដទៃទៀត នឹងអាចមានសិទ្ធិសេរីភាពវិញភ្លាម បើសិនជាលោក កឹម សុខា ព្រមធ្វើតាមលោក ហ៊ុន សែន ពោលគឺព្រមចេញមកបង្កើតបក្សថ្មីជាមួយតំណាងរាស្ត្រមួយចំនួន ដែលលោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់ចោទថា ជាមនុស្សរបស់លោក ហ៊ុន សែន នោះ ដែលជាយុទ្ធសាស្ត្របំបែកលោក កឹម សុខា ចេញពីលោក សម រង្ស៊ី។ នៅពេលនោះ លោក កឹម សុខា និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មួយចំនួននឹងត្រូវបានតុលាការរបស់លោក ហ៊ុន សែន នឹងលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជី ១១៨រូបនោះភ្លែត ដើម្បីមានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយវិញបាន។ ក៏ប៉ុន្តែយុទ្ធសាស្ត្រនេះ ទំនងជាលោក កឹម សុខា មិនព្រមធ្វើតាមលោក ហ៊ុន សែន ទេ ព្រោះលោកបានប្រកាសហើយថា លោកសុខចិត្តជាប់គុក គឺមិនលក់ឧត្តមគតិរបស់លោកឡើយ។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី លោក កឹម សុខា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រហែលជាមិនអស់សង្ឃឹមឡើយ ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទាំងមូល រួមទាំងអ្នកគាំទ្ររបស់បក្សប្រឆាំងផង ព្រមធ្វើតាមបណ្ដាំរបស់លោកដែលថា សេរីភាពគ្មានអ្នកណាឲ្យដោយងាយៗនោះទេ បើសិនជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យទាំងអស់មិនព្រមស្រុះស្រួលគ្នា និងសាមគ្គីឲ្យទៅជាធ្លុងតែមួយដើម្បីទាមទារទេនោះ។ នៅត្រង់ចំណុចនេះ គឺដូចអ្វីដែលជាគោលបំណងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិនេះឡើងដើម្បីរួមគ្នាទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពមកវិញដោយអហិង្សា ដូចដែលប្រទេសប្រទេសមហាអំណាចបានលើកឡើងថា គ្មានអ្នកណាអាចជួយបានក្រៅពីខ្មែរជួយខ្លួនឯងនោះឡើយ។ ក្រៅពីនេះទៀត អ្វីដែលជាគំរូស្រាប់នោះ គឺថារបបផ្ដាច់ការមួយចំនួននៅលើសាកលលោកបានដួលរំលំបន្តិចម្ដងៗ ដោយសារតែកម្លាំងមហាជនភាគច្រើននៅក្នុងប្រទេស បានរួមគ្នាទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួនមកវិញ។
បញ្ហានេះសម្រាប់នៅកម្ពុជា ក៏ដូច្នោះដែរ គ្មានអ្នកណាអាចស្មានត្រូវឡើយ នៅដំណាក់កាលចុងក្រោយ នៅគ្រាដែលលោក ហ៊ុន សែន កាន់តែរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពកាន់តែខ្លាំងឡើង ហើយនៅពេលនោះមិនប្រាកដថា ពលរដ្ឋនៅទូទាំងនគរមិនឈឺចាប់ និងមិនងើបឈរឡើយ នៅស្របពេលលោក ហ៊ុន សែន កំពុងតែដឹកនាំបែបយោធានិយម ហើយរើសអើងនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលផង ពោលគឺសែស្រឡាយរបស់លោកបានឡើងឋានន្តរសក្ដិ តួនាទីជាបន្តបន្ទាប់ រីឯអ្នកតស៊ូនៅក្នុងបក្ស នៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល និងនៅក្នុងជួរកងទ័ពដទៃទៀត ទោះបីជាបានខិតខំធ្វើការស្ទើរពេញមួយជីវិតទៅហើយក្ដី ពួកគាត់មួយចំនួនបានត្រឹមតែស័ក្ដិ២ ស័ក្ដិ៣ ដដែលនោះ មិនសន្មតថា អ្នកទាំងនោះកំពុងគាំទ្ររបបលោក ហ៊ុន សែន ឡើយ៕

លោក សម រង្ស៊ី ស្នើឱ្យលោក ហ៊ុន សែន ឈប់ឆ្កួត

ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ស្នើឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឈប់ឆ្កួត។
ឆ្លើយតបនឹងលោក ហ៊ុន សែន ដែលកាលពីចុងសប្ដាហ៍នេះបានចោទប្រកាន់លោកថា ជាមេភេរវករនោះ លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរសារផ្ញើជូនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុក (Facebook) ថា បើលោកជាភេរវករមែន នោះមិនមែនឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងនៅទ្វីបអឺរ៉ុប រាប់អានរូបលោក និងផ្ដល់កម្លាំងចិត្តឱ្យលោកក្នុងការតស៊ូទាមទារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យជូនប្រជារាស្ត្រខ្មែរនោះទេ។
លោក សម សង្ស៊ី ចោទវិញថា ហ៊ុន សែន នោះទេ ដែលជាឃាតក និងជាមេក្រុមភេរវករក្នុងជួរអ្នកដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជា សព្វថ្ងៃ ដែលបានសម្លាប់មនុស្សជាច្រើនដូចជាផែនការ “ក៥” អំពើភេរវកម្មថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧ រដ្ឋប្រហារខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ជាដើម។
លោក សម រង្ស៊ី បន្ថែមទៀតថា គេនឹងអូសកលោក ហ៊ុន សែន ទៅកាត់ទោសចំពោះមុខតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ (ICC) ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះជាពុំខាន៕

Wednesday, January 31, 2018

សភាស្នើឲ្យចាត់ការអតីតតំណាងរាស្ត្រ CNRP ប្រើឡូហ្គោរដ្ឋសភា

ភ្នំពេញៈ អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិម្នាក់ត្រូវបានអគ្គលេខាធិការរដ្ឋសភាកាលពីម្សិលមិញបានស្នើឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ ខណៈដែលអតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងរូបនេះ បានសរសេរលិខិតរំលែកទុក្ខសពលោក ស៊ាន ប៉េងសែ ដោយប្រើរូបសញ្ញា (Logo) រដ្ឋសភា និងប្រើឈ្មោះខ្លួនជាតំណាងរាស្ត្រក្នុងរដ្ឋសភា បើទោះគណបក្សរបស់ខ្លួនត្រូវបានរំលាយក៏ដោយ។
សំណើឲ្យមានវិធានការរបស់រដ្ឋសភានេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក អេង ឆៃអ៊ាង អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមណ្ឌលខេត្តកណ្ដាលដែលតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោល កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០១៧ និងមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីហាមធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំនោះបានផ្ញើលិខិតរំលែកទុក្ខចំពោះមរណភាពរបស់លោក ស៊ាន ប៉េងសែ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម រ៉ែ និងសិប្បកម្មក្នុងរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដោយប្រើប្រាស់លិខិតដែលមានរូបសញ្ញារដ្ឋសភា។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង អគ្គលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍កាលពីម្សិលមិញថាករណីលោក អេង ឆៃអ៊ាង បានលួចប្រើប្រាស់រូបសញ្ញារដ្ឋសភាលើលិខិតនេះគឺជាករណីរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈតំណាងរាស្ត្រ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា និងច្បាប់ជាធរមានផ្សេងៗទៀត។
លោកបន្តថា លោកបានស្នើឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃចាត់វិធានការតាមច្បាប់ជាធរមានហើយយើងនៅតែបន្តស៊ើបអង្កេតអ្នកដែលហ៊ានលួចបន្លំប្រើប្រាស់ឈ្មោះរដ្ឋសភាដើម្បីជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំបានស្នើទៅក្រសួងមហាផ្ទៃរួចរាល់ហើយឲ្យចាត់វិធានការព្រោះវាជាទង្វើខុសច្បាប់»។
លិខិតរបស់លោក ឡេង ប៉េងឡុង បានសរសេរកាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែមករាបានបង្ហាញថា៖ «អតីតតំណាងរាស្ត្រនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានបាត់បង់ទាំងស្រុងនូវសិទ្ធិបុព្វសិទ្ធិ និងសមាជិកភាពជាសមាជិករដ្ឋសភានីតិកាលទី ៥ ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៧ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០១៧ មក តាមសេចក្តីប្រកាសលេខ ១៣៤ រ ស ចុះថ្ងៃទី ១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៧ របស់រដ្ឋសភា។ កន្លងទៅថ្មីៗនេះមានអតីតតំណាងរាស្ត្រនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានលួចប្រើប្រាស់នូវរូបសញ្ញារដ្ឋសភាលើលិខិតផ្សេងៗដែលរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈតំណាងរាស្ត្រ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសភា និងច្បាប់ជាធរមានផ្សេងៗទៀត។ ទង្វើនេះធ្វើឱ្យមានការភាន់ច្រឡំពីសាធារណជនជាតិ និងអន្តរជាតិ ព្រមទាំងប៉ះពាល់ដល់ស្ថាប័នរដ្ឋសភាទៀតផង»។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង មិនទាន់អាចទាក់ទងសុំអធិប្បាយបានទេកាលពីម្សិលមិញ។
លោក ឆៃអ៊ាង កាលពីថ្ងៃទី ២៤ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៨ បានសរសេរលិខិតមួយដើម្បីចូលរួមរំលែកមរណភាពរបស់លោកព្រឹទ្ធាចារ្យ ស៊ាន ប៉េងសែ ដោយក្នុងនោះបានសរសេរថា៖ «ខ្ញុំមានសេចក្ដីរន្ធត់ និងសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំងបន្ទាប់ពីទទួលដំណឹងថាលោកព្រឹទ្ធាចារ្យ ស៊ាន ប៉េងសែ ជាស្ថាបនិក និងប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសបារាំងទទួលមរណភាព នៅវេលាម៉ោង ៤ ទៀបភ្លឺថ្ងៃទី ២៣ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៨ ក្នុងជន្មាយុ ៨២ ឆ្នាំ ដោយរោគាពាធ»។
លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបានឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា ករណីនេះក្រសួងមហាផ្ទៃកំពុងពិនិត្យមើលតាមស្ថានភាពជាក់ស្ដែងដើម្បីចាត់វិធានការតាមច្បាប់ ប៉ុន្ដែភ្លាមៗនេះលោកមិនទាន់អាចអធិប្បាយបានទេ។
អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរួមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់គណបក្សនេះចំនួន ១១៨ រូបត្រូវបានតុលាការកំពូលហាមមិនឱ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំកាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០១៧ គឺស្របពេលដែលតុលាការកំពូលបានសម្រេចរំលាយគណបក្សនេះ៕

លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ៖ ច្បាប់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មានជួយច្រើនដល់ការពង្រឹងយុត្តិធម៌សង្គម

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានលើកឡើងថា ច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានមានសារៈសំខាន់ក្នុងការជួយពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម ដោយលោកថា សាធារណជនទូទៅមានសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានពីស្ថាប័នសាធារណៈនានា។
នៅក្នុងសន្និសីទស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាននៅថ្ងៃនេះ លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ លើកឡើងថា ពេលសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីនេះចូលជាធរមានហើយនឹងជួយច្រើនដល់សង្គមគឺមិនមែនតែសម្រាប់វិស័យសារព័ត៌មាននោះទេ គឺសម្រាប់ពង្រឹងយុត្តិធម៌សង្គមផងដែរ។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ក្រុមការងារបច្ចេកទេសបានឯកភាពគ្នាបញ្ចប់កាលពីថ្ងៃទី២៦ខែមករា ហើយកំពុងត្រៀមបញ្ជូនទៅគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបន្តតាមនីតិវិធី។ ក្រុមការងារបច្ចេកទេសនេះបានចាប់ផ្តើមតាក់ តែងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះកាលពីឆ្នាំ២០១៥។
អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានផ្តួចផ្តើមឲ្យមានសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន កាលពី៤ឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែសេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះមិនត្រូវបានលើកយកមករៀបចំជាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ឡើយ។ សេចក្តីព្រាងដែលទើបបញ្ចប់នេះមាន៩ជំពូក ៣៨មាត្រា៕

Tuesday, January 30, 2018

អ្នកឃ្លាំមើលថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងស្វែងរកការទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតខាងមុខ

ក្រុមអ្នកតាមដាន និងអ្នកវិភាគយល់ថា គណបក្សកាន់អំណាច កំពុងស្វែងរកការគាំទ្រពីប្រទេសមួយចំនួន បន្ទាប់ពីប្រទេសលោកសេរី បានព្រមានមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោត បើគ្មានអតីតគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំចូលរួមទេនោះ។
កាលពីសប្ដាហ៍មុននេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានសរសេរលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា លោកបានស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន និងឥណ្ឌា ឲ្យបន្ដជួយគាំទ្រ និងបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍ មកចូលរួមឃ្លាំមើលភាពត្រឹមត្រូវ នៃដំណើរការបោះឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា នាខែកក្កដាខាងមុខនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន បានស្នើបែបនេះ បន្ទាប់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិនាំមុខដោយសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានព្រមានមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជានាពេលខាងមុខនោះឡើយ ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានរំលាយចោលកាលពីពាក់កណ្ដាលខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុននោះ មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងការបោះឆ្នោត ហើយលំហរប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស មិនត្រូវបានស្ដារឡើងវិញទេនោះ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការណិចហ្វិច លោក សំ គន្ធាមី យល់ថា ទោះបីជប៉ុន និងឥណ្ឌា បញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍របស់ខ្លួនមកកម្ពុជាក៏ដោយ ប៉ុន្ដែ លោកថា វាក៏អាស្រ័យលើការវាយតម្លៃរបស់ពួកគេ ទៅលើដំណើរការ និងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតថា តើមានភាពមិនប្រក្រតី និងត្រឹមត្រូវកម្រិតណា។
លោកយល់ថា ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ នឹងពិបាកទទួលយក បើគ្មានអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួម។ លោកបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលកើតក្រោយការបោះឆ្នោត នឹងជួបបញ្ហាទំនាក់ទំការទូតជាមួយបណ្ដាប្រទេសដែលមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ។
លោកថា៖ «ជប៉ុន ឬក៏អូស្ដ្រាលីក៏ដោយ បើសិនជាគេបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍មក យើងចាំមើលការវាយតម្លៃលើការបោះឆ្នោតវាយ៉ាងម៉េច មិនប្រាកដថា អ្នកដែលបញ្ជូនមក វាយតម្លៃទៅលើការបោះឆ្នោតជាវិជ្ជមានទាំងអស់ទេ។ វាអាស្រ័យទៅលើភាពមិនប្រក្រតី ដែលគេរកឃើញដែរណា!។ យើងរង់ចាំមើលតើវត្តមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចមានវត្តមានទេ មកចូលរួមនាពេលខាងមុខទេ ប៉ុន្ដែ បើនិយាយពីគោលការណ៍ស្មើភាពគ្នា គួរមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែង»។
មន្ដ្រីផ្នែកច្បាប់នៃអង្គការខុមហ្វ្រែល លោក យឿង សុធារ៉ា យល់ថា នេះជារឿងថ្មីមួយ បើឥណ្ឌាងាកមកខ្វល់ខ្វាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ដោយថា ការបោះឆ្នោតប៉ុន្មានអាណត្តិកន្លងមកនេះ ឥណ្ឌាមិនដែលបានបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍មកកម្ពុជាឡើយ។
លោកថា បើឥណ្ឌាបង្ហាញជំហរគាំទ្រដំណើរការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា នោះនឹងធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលកើតក្រោយការបោះឆ្នោត មានការទទួលស្គាល់ខ្លះពីប្រទេសកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ស្របពេលសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ព្រមានមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្ដែ លោកយល់ថា ការគាំទ្ររបស់ឥណ្ឌា អាចកើតចេញពីផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងចំណងការទូតច្រើនជាង។
លោកថា៖ «បើសិនជាមានវត្តមានរបស់ឥណ្ឌា វាជារឿងថ្មីមួយ ព្រោះឥណ្ឌា ហើយនិងចិន វាជាមហាអំណាចនៅអាស៊ី បើសិនបានសំឡេងឥណ្ឌាមួយទៀត ហើយឥណ្ឌាជាប្រទេសប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យស្រាប់ វាជាសំឡេងដ៏ធំមួយដែរ ក្នុងការបញ្ជាក់សំឡេងនៅសហគមន៍អន្ដរជាតិ បញ្ជាក់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងលោកខាងលិខជាដើម ដែលតែងមិនយល់ស្របជាមួយការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញនៅកម្ពុជា»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មើលឃើញថា រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កំពុងស្វែងការគាំទ្រ និងការទទួលស្គាល់ពីប្រទេសផ្សេងទៀត ដើម្បីបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោត ដែលគ្មានអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួមនាពេលខាងមុខនោះ មានភាពត្រឹមត្រូវ និងយុត្ដិធម៌។
លោកថា ជប៉ុនកំពុងជួយលើផ្នែកបច្ចេកទេសរៀបចំការបោះឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្ដែ ចំពោះការបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍មកកម្ពុជា លោកថា ជប៉ុននឹងមិនបញ្ជូនមកនោះទេ បន្ទាប់ពីមានការរំលាយអតីតគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំ ការយាយីលើក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងវិទ្យុឯករាជ្យ នៅមុនការបោះឆ្នោតដូចនេះ។
លោកថា៖ «ត្រង់ហ្នឹងឯងហើយ ចាំបាច់ ត្រូវតែធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោត មានភាពស្របច្បាប់ ហើយនិងមានលក្ខណៈសេរី និងយុត្តិធម៌ នេះគឺត្រូវការអ្នកពីក្រៅមក ដើម្បីពិនិត្យមើល ឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតហ្នឹង។ ជប៉ុនគេបានជួយផ្នែកបច្ចេកទេសជាបណ្ដើរៗ ហើយគេជួយតទៅទៀត ប៉ុន្ដែត្រង់តែថា អ្នកសង្កេតការណ៍អីហ្នឹង តើជប៉ុនអាចរៀបចំអ្នកសង្កេតការណ៍ផ្លូវការ មន្ដ្រីគេមកសង្កេតការណ៍ហ្នឹង តែខ្ញុំមិនយល់ ខ្ញុំមិនជឿជាក់ថា រដ្ឋាភិបាល នឹងចាត់តាំងអ្នកសង្កេតការណ៍ផ្លូវការនោះទេ»។
បន្ទាប់ពីតុលាការកំពូលរំលាយអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងការទូត ដោយថា កម្ពុជាកំពុងឆ្ពោះទៅរករបបផ្ដាច់ការ និងផ្ទុយពីស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស។
សហគមន៍អន្តរជាតិ ក៏បានព្រមានមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិនាពេលខាងមុខផងដែរ បើសិនរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ និងមិនបើកឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួមការបោះឆ្នោតនោះ៕