មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អាមេរិក
បានរំឭកជាថ្មីឲ្យកម្ពុជាងាកទៅដើរតាមគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យវិញ
និងព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មបន្ថែមទៀត
ប្រសិនបើប្រទេសនេះមិនធ្វើឲ្យដំណើរការប្រជាធិបតេយ្បល្អប្រសើរ
នៅមុនការបោះឆ្នោត ប៉ុន្ដែ កម្ពុជាបានការពារចំណាត់ការរបស់ខ្លួនថា
ជាការអនុវត្តច្បាប់ និងពង្រឹងនីតិរដ្ឋ។
ឧបការីរងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក
ទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ីអាគ្នេយ៍ លោក Patrick Murphy
បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា
ដោយមិនត្រូវបានប្រកាសឲ្យដឹងជាមុននោះឡើយ
ហើយនៅអំឡុងទស្សនកិច្ចនោះ
លោកបានជួបពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក
អ៊ួច បូរិទ្ធ។
ទស្សនកិច្ចមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អាមេរិករូបនេះ
ត្រូវបានរៀបចំធ្វើឡើងចំពេលដែលស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជា
ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពតានតឹង
ក្រោយការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា។
ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានបិទបញ្ចប់ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកនៅកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ
ឧបការីរងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក
ទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ីអាគ្នេយ៍ លោក Patrick Murphy បានថ្លែងថា
កម្ពុជាបានធ្វើឲ្យខូចដល់ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន
បន្ទាប់ពីមានការរំលាយអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងការបន្ដឃុំខ្លួនលោក កឹម
សុខា។ នេះដោយយោងតាមសារព័ត៌មាន Khmer Times។
បើតាមសារព័ត៌មាន Khmer Times លោក Patrick Murphy មានប្រសាសន៍ថា
ដោយសារកម្ពុជាមិនគោរពកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួននេះហើយ ទើបធ្វើឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក
និងសហភាពអឺរ៉ុប បានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មជាបន្ដបន្ទាប់ ដូចជា
ការកាត់ផ្ដាច់ជំនួយសម្រាប់ការបោះឆ្នោត
និងទណ្ឌកម្មផ្នែកទិដ្ឋាការលើមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ខ្មែរ ដែលអាមេរិកថា
បានបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
លោក Patrick Murphy ព្រមានទៀតថា បើកម្ពុជានៅតែរឹងរួស
មិនគោរពតាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យទេនោះ លោកថា អាមេរិក
នឹងចាត់វិធានការបន្ថែមទៀតលើរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញ។
លោក Patrick Murphy ត្រូវបានដកស្រង់ដែលបានថ្លែងថា៖ «យើងសូមណែនាំថា
ចំណាត់ការ ដែលបានធ្វើឡើងទាំងនោះ យើងសូមឲ្យមានកែប្រែ ទៅរកផ្លូវដដែលវិញ។
នៅពេលដែលយើងនិយាយថា មានក្ដីព្រួយបារម្ភ យើងក៏ចាំបាច់
ត្រូវតែមានវិធានការផ្សេងទៀត បើមិនធ្វើឲ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
វិលទៅរកផ្លូវដដែលទេនោះ»។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក អ៊ូច បូរិទ្ធិ
បានថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាននៅក្រោយជំនួបជាមួយលោក Murphy
កាលពីថ្ងៃអង្គារថា ជំនួបរវាងរូបលោកជាមួយលោក Murphy
បានលើកឡើងអំពីការកែលម្អទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
នៅក្នុងជំនួបនោះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជារូបនេះ
ក៏បានការពារចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានាពេលថ្មីៗនេះផងដែរ
ដោយថា ចំណាត់ការទាំងនោះ ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងក្របខណ្ឌច្បាប់
ដើម្បីការពារឯករាជ្យភាព សន្តិភាព និងស្ថេរភាពកម្ពុជា។
ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា និងអាមេរិក ហាក់កាន់តែតានតឹងឡើង
បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចោទសហរដ្ឋអាមេរិកថា
នៅក្រោយអតីតគណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់។ ប៉ុន្ដែ
អាមេរិក បានច្រានចោលការចោទប្រកាន់ទាំងនោះ ថា ប្រាស់ចាកពីការពិតទាំងស្រុង។
ទោះបីអាមេរិកបានបកស្រាយយ៉ាងនេះក្ដី រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី
ហ៊ុន សែន បានបន្ដចំណាត់ការរបស់ខ្លួន
ដោយបានស្នើសុំឲ្យតុលការកំពូលរំលាយអតីតគណបក្សប្រឆាំង
និងនៅតែបន្ដឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ជាបណ្ដោះអាសន្ន ពីបទ «ក្បត់ជាតិ»។
សហគមន៍អន្ដរជាតិ បានថ្កោលទោសជាបន្ដបន្ទាប់ ដោយថា
កម្ពុជាកំពុងឆ្ពោះទៅរករបបដឹកនាំបែបផ្ដាច់ការ ប៉ុន្តែ
មានតែប្រទេសកុម្មុនីស្ដចិនមួយប៉ុណ្ណោះ ដែលចេញមុខការពាររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ក្នុងរឿងរំលាយអតីតបក្សប្រឆាំងនេះ៕
Thursday, December 14, 2017
Wednesday, December 13, 2017
សភាអាមេរិកថា នឹងរកវិធានការបន្ទាប់ ក្រោយដាក់ទណ្ឌកម្មទិដ្ឋាការលើកម្ពុជា
ក្រុមសមាជិកសភាសអាមេរិក បានអះអាងនៅថ្ងៃនេះថា
ពួកគេនឹងស្វែងរកវិធានការជាបន្ដបន្ទាប់ទៀតសម្រាប់ដាក់មកលើប្រទេសកម្ពុជា
ដោយថា ដើម្បីជួយស្រោចស្រង់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសនេះ
បន្ទាប់ពីកម្ពុជាបានចាត់វិធានការបន្តបន្ទាប់ទៅលើគណបក្សប្រឆាំង។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលទទួលបានសំឡេងគាំទ្រពីពលរដ្ឋប្រហែល ៣លាននាក់នោះ ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកាកន្លងមកនេះ ហើយអាសនៈសភា និងអាសនៈជាប់ឆ្នោតនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិរបស់បក្សប្រឆាំងមួយនេះ ក៏ត្រូវបានដកហូត និងបែងចែកទៅឲ្យគណបក្សផ្សេង ដែលពលរដ្ឋមិនបានបោះឆ្នោតឲ្យ។
ជាងនេះទៅទៀត ថ្នាក់ដឹកនាំ ១១៨រូបរបស់បក្សនេះ ក៏ត្រូវបានតុលាការសម្រេចហាមឃាត់ មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំ ខណៈដែលមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា បន្តស្ថិតនៅក្រោមការឃុំខ្លួន ក្រោមការចោទថា «ក្បត់ជាតិ»។
វិធានការថ្មីៗនេះរបស់កម្ពុជា បានជំរុញឲ្យមានការទណ្ឌកម្មផ្នែកទិដ្ឋាការលើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា និងសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ ដែលអាមេរិកគិតថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ក្នុងសវនាការមួយស្ដីអំពី «ការធ្លាក់ចុះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា» នៅចំពោះមុខអនុគណៈកម្មាការទទួលបន្ទុកអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិករបស់រដ្ឋសភាអាមេរិក នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន កាលពីយប់មិញនេះ កូនស្រីលោក កឹម សុខា គឺកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា បានចូលរួមជាសាក្សី និងបំភ្លឺពីបញ្ហានយោបាយ ដែលថា កំពុងមានភាពតានតឹងខ្លាំងនៅមុនការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ២០១៨ រួមមាន ការបិទអង្គការ NDI ការបន្ដឃុំខ្លួនឪពុករបស់កញ្ញា និងការរំលាយអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តាមសាលដីកាតុលាការកំពូលនោះ។
អំឡុងពេលផ្ដល់សក្ខីកម្មនោះ កញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា ក៏បានស្នើទៅក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិកផងដែរ ឲ្យចាត់វិធានការបន្ថែមទៀត ដើម្បីស្រោចស្រង់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ជាការឆ្លើយតបមកវិញ ក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិក រួមមានលោក Ted Yoho លោក Brad Sherman និងលោក Alan Lowenthal ជាដើម បានសំដែងក្ដីព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ ក្រោយបាត់បង់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការបែងចែកអាសនៈសភារបស់បក្សនេះ ឲ្យទៅគណបក្សផ្សេង ដែលមិនបានជាប់ឆ្នោត និងការយាយីលើក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។
ក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិកទាំងនោះ ជឿជាក់ថា អាមេរិកនឹងពិនិត្យមើលជំនួយបរទេសរបស់ខ្លួនជាមួយកម្ពុជាឡើងវិញ ជាពិសេសនោះ គឺសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងស្នើទៅបណ្ដាប្រទេសនៅសហគមន៍អឺរ៉ុប ឲ្យចូលរួមដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជានេះផងដែរ។
ថ្លែងក្នុងសវនាការនោះដែរ ប្រធានគណៈកម្មាការកិច្ចការបរទេស លោក Ed Royce មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ គឺជារដ្ឋាភិបាលផ្ដាច់ការ និងថា រដ្ឋការរបស់ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ នឹងរិះរកវិធានការជាបន្ដបន្ទាប់ ដើម្បីឲ្យកម្ពុជាងាកទៅដើរតាមគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងគោពសិទ្ធិមនុស្ស។
លោកថា៖ «រដ្ឋការលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានឆ្លើយតបដោយជំហ៊ានជាវិជ្ជមានមួយចំនួន ដូចជាកាលពីសប្ដាហ៍មុន ដោយប្រកាសនៃការហាមឃាត់ផ្នែកទិដ្ឋាការលើអ្នកទាំងអស់នោះ ដែលបានធ្វើឲ្យខូចលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្ដែ នោះមិនមែនជាការបញ្ឈប់ត្រឹមហ្នឹងនោះទេ ហើយខ្ញុំរងចាំស្ដាប់ពីសាក្សី ថាតើ វិធានការអ្វី ដែលយើងគួរធ្វើ ដើម្បីគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា ហើយជាអ្វី ដែលយើងស្នើសុំឲ្យអ្នកសាធារណរដ្ឋជុំវិញពិភពលោក និងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យគ្រប់ស្ថាប័ន ឲ្យធ្វើការរួមគ្នា»។
អ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាច លោក សុខ ឥសាន មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលមិនខ្វល់ចំពោះការបញ្ចេញទស្សនៈរបស់ក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិកទាំងនោះឡើយ ដោយថា កម្ពុជាកំពុងដើរលើផ្លូវត្រូវ និងធ្វើតាមច្បាប់របស់ខ្លួន។
លោកថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា កម្ពុជា ដើរលើផ្លូវត្រូវ ដែលកម្ពុជា បានកំណត់រួចហើយ ឈរលើគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា ត្រង់ថា អ្នកខាងក្រៅនិយាយថាម៉េច អាហ្នឹងជារឿងគេ ដែលមិនមានឥទ្ធិពលអ្វី មកលើឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជានោះទេ»។
សហគមន៍អន្តរជាតិ បានថ្កោលទោសជាបន្តបន្ទាប់ទៅលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជុំវិញវិធានការថ្មីៗទៅលើគណបក្សប្រឆាំង អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យមួយចំនួន ដោយចាត់ទុកថា កម្ពុជាកំពុងដើរឃ្លាតចាកពីគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
ទោះជាយ៉ាងណា មានតែប្រទេសចិនកុម្មុយនីស្តមួយប៉ុណ្ណោះ បានគាំទ្រចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយចាត់ទុកជាការថែរក្សា និងការពារសន្តិភាព និងស្ថេរភាពជាតិ៕
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលទទួលបានសំឡេងគាំទ្រពីពលរដ្ឋប្រហែល ៣លាននាក់នោះ ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកាកន្លងមកនេះ ហើយអាសនៈសភា និងអាសនៈជាប់ឆ្នោតនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិរបស់បក្សប្រឆាំងមួយនេះ ក៏ត្រូវបានដកហូត និងបែងចែកទៅឲ្យគណបក្សផ្សេង ដែលពលរដ្ឋមិនបានបោះឆ្នោតឲ្យ។
ជាងនេះទៅទៀត ថ្នាក់ដឹកនាំ ១១៨រូបរបស់បក្សនេះ ក៏ត្រូវបានតុលាការសម្រេចហាមឃាត់ មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំ ខណៈដែលមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា បន្តស្ថិតនៅក្រោមការឃុំខ្លួន ក្រោមការចោទថា «ក្បត់ជាតិ»។
វិធានការថ្មីៗនេះរបស់កម្ពុជា បានជំរុញឲ្យមានការទណ្ឌកម្មផ្នែកទិដ្ឋាការលើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា និងសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ ដែលអាមេរិកគិតថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ក្នុងសវនាការមួយស្ដីអំពី «ការធ្លាក់ចុះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា» នៅចំពោះមុខអនុគណៈកម្មាការទទួលបន្ទុកអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិករបស់រដ្ឋសភាអាមេរិក នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន កាលពីយប់មិញនេះ កូនស្រីលោក កឹម សុខា គឺកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា បានចូលរួមជាសាក្សី និងបំភ្លឺពីបញ្ហានយោបាយ ដែលថា កំពុងមានភាពតានតឹងខ្លាំងនៅមុនការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ២០១៨ រួមមាន ការបិទអង្គការ NDI ការបន្ដឃុំខ្លួនឪពុករបស់កញ្ញា និងការរំលាយអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តាមសាលដីកាតុលាការកំពូលនោះ។
អំឡុងពេលផ្ដល់សក្ខីកម្មនោះ កញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា ក៏បានស្នើទៅក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិកផងដែរ ឲ្យចាត់វិធានការបន្ថែមទៀត ដើម្បីស្រោចស្រង់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ជាការឆ្លើយតបមកវិញ ក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិក រួមមានលោក Ted Yoho លោក Brad Sherman និងលោក Alan Lowenthal ជាដើម បានសំដែងក្ដីព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ ក្រោយបាត់បង់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការបែងចែកអាសនៈសភារបស់បក្សនេះ ឲ្យទៅគណបក្សផ្សេង ដែលមិនបានជាប់ឆ្នោត និងការយាយីលើក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។
ក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិកទាំងនោះ ជឿជាក់ថា អាមេរិកនឹងពិនិត្យមើលជំនួយបរទេសរបស់ខ្លួនជាមួយកម្ពុជាឡើងវិញ ជាពិសេសនោះ គឺសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងស្នើទៅបណ្ដាប្រទេសនៅសហគមន៍អឺរ៉ុប ឲ្យចូលរួមដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជានេះផងដែរ។
ថ្លែងក្នុងសវនាការនោះដែរ ប្រធានគណៈកម្មាការកិច្ចការបរទេស លោក Ed Royce មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ គឺជារដ្ឋាភិបាលផ្ដាច់ការ និងថា រដ្ឋការរបស់ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ នឹងរិះរកវិធានការជាបន្ដបន្ទាប់ ដើម្បីឲ្យកម្ពុជាងាកទៅដើរតាមគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងគោពសិទ្ធិមនុស្ស។
លោកថា៖ «រដ្ឋការលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានឆ្លើយតបដោយជំហ៊ានជាវិជ្ជមានមួយចំនួន ដូចជាកាលពីសប្ដាហ៍មុន ដោយប្រកាសនៃការហាមឃាត់ផ្នែកទិដ្ឋាការលើអ្នកទាំងអស់នោះ ដែលបានធ្វើឲ្យខូចលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្ដែ នោះមិនមែនជាការបញ្ឈប់ត្រឹមហ្នឹងនោះទេ ហើយខ្ញុំរងចាំស្ដាប់ពីសាក្សី ថាតើ វិធានការអ្វី ដែលយើងគួរធ្វើ ដើម្បីគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា ហើយជាអ្វី ដែលយើងស្នើសុំឲ្យអ្នកសាធារណរដ្ឋជុំវិញពិភពលោក និងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យគ្រប់ស្ថាប័ន ឲ្យធ្វើការរួមគ្នា»។
អ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាច លោក សុខ ឥសាន មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលមិនខ្វល់ចំពោះការបញ្ចេញទស្សនៈរបស់ក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិកទាំងនោះឡើយ ដោយថា កម្ពុជាកំពុងដើរលើផ្លូវត្រូវ និងធ្វើតាមច្បាប់របស់ខ្លួន។
លោកថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា កម្ពុជា ដើរលើផ្លូវត្រូវ ដែលកម្ពុជា បានកំណត់រួចហើយ ឈរលើគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា ត្រង់ថា អ្នកខាងក្រៅនិយាយថាម៉េច អាហ្នឹងជារឿងគេ ដែលមិនមានឥទ្ធិពលអ្វី មកលើឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជានោះទេ»។
សហគមន៍អន្តរជាតិ បានថ្កោលទោសជាបន្តបន្ទាប់ទៅលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជុំវិញវិធានការថ្មីៗទៅលើគណបក្សប្រឆាំង អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យមួយចំនួន ដោយចាត់ទុកថា កម្ពុជាកំពុងដើរឃ្លាតចាកពីគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
ទោះជាយ៉ាងណា មានតែប្រទេសចិនកុម្មុយនីស្តមួយប៉ុណ្ណោះ បានគាំទ្រចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយចាត់ទុកជាការថែរក្សា និងការពារសន្តិភាព និងស្ថេរភាពជាតិ៕
លោក ហ៊ុន សែន ថាការបោះឆ្នោតនឹងដំណើរការទៅតាមច្បាប់របស់កម្ពុជា
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអះអាងនៅថ្ងៃនេះថា
ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខ
នឹងនៅតែប្រព្រឹត្តិទៅតាមការគ្រោងទុក
បើទោះបីគ្មានការទទួលស្គាល់ពីតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ដោយ។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងពិធីជួបកម្មករនៅរាជធានីភ្នំពេញនាថ្ងៃទី១៣ខែធ្នូនេះថា ដំណើរការបោះឆ្នោតនឹងដំណើរការទៅតាមការគ្រោងទុក តាមឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរចង់បាន គឺលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកថា៖ «ពេលនេះ គឺជាពេលដែលយើងត្រូវខិតខំក្ដាប់ឱកាសនេះឲ្យបាន ដើម្បីបន្តជំហានទៅមុខ ជំហានដែលប្រជាជនយើងត្រូវការលទ្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងមិនក្លាយទៅជាចំណាប់ខ្លាំងរបស់អ្នកណាមួយទេ។ គ្មានការចូលរួមរបស់អ្នក ការបោះឆ្នោតក៏នៅតែធ្វើ សុំផ្តាំទៅឲ្យហើយ ហើយក៏ត្រូវតែយល់ឲ្យច្បាស់ពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលចែងថា សភាមានអាណត្តិ៥ឆ្នាំ។ សភាមិនអាចរំលាយមុនអាណត្តិបានទេ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងទៀតថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ក៏មិនតម្រូវឲ្យទៅចុះហត្ថេលេខាពីប្រធានាធិបតិយពីប្រទេសដទៃ ឬពីអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទើបគេហៅការបោះឆ្នោតនោះថា ស្របច្បាប់នោះដែរ។
លោកថ្លែងបន្តថា៖ «ប្រជាជនចូលរួមបោះឆ្នោតជាការគ្រប់គ្រាន់។ ឥឡូវប្រជាជនបានត្រៀមអស់ហើយ។ សម្រាប់ការបោះឆ្នោត រាជរដ្ឋាភិបាលក៏មានទុនគ្រប់គ្រាន់ហើយដែរសម្រាប់ការបោះឆ្នោត។ ការចុះឈ្មោះធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពសម្រាប់ធ្វើបញ្ជីបោះឆ្នោតក៏បានធ្វើរួចរាល់ហើយដែរ»។
ការថ្លែងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ចំពេលដែលសហគមន៍អន្តរជាតិ មានសហរដ្ឋអាមេរិក និងសភាពអឺរុប កំពុងដាក់សម្ភាធឲ្យដោះលែប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា និងបើកលទ្ធភាពឲ្យបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ ដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងគ្មានការគាំរាមកំហែងឡើងវិញ៕
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងពិធីជួបកម្មករនៅរាជធានីភ្នំពេញនាថ្ងៃទី១៣ខែធ្នូនេះថា ដំណើរការបោះឆ្នោតនឹងដំណើរការទៅតាមការគ្រោងទុក តាមឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរចង់បាន គឺលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកថា៖ «ពេលនេះ គឺជាពេលដែលយើងត្រូវខិតខំក្ដាប់ឱកាសនេះឲ្យបាន ដើម្បីបន្តជំហានទៅមុខ ជំហានដែលប្រជាជនយើងត្រូវការលទ្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងមិនក្លាយទៅជាចំណាប់ខ្លាំងរបស់អ្នកណាមួយទេ។ គ្មានការចូលរួមរបស់អ្នក ការបោះឆ្នោតក៏នៅតែធ្វើ សុំផ្តាំទៅឲ្យហើយ ហើយក៏ត្រូវតែយល់ឲ្យច្បាស់ពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលចែងថា សភាមានអាណត្តិ៥ឆ្នាំ។ សភាមិនអាចរំលាយមុនអាណត្តិបានទេ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងទៀតថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ក៏មិនតម្រូវឲ្យទៅចុះហត្ថេលេខាពីប្រធានាធិបតិយពីប្រទេសដទៃ ឬពីអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទើបគេហៅការបោះឆ្នោតនោះថា ស្របច្បាប់នោះដែរ។
លោកថ្លែងបន្តថា៖ «ប្រជាជនចូលរួមបោះឆ្នោតជាការគ្រប់គ្រាន់។ ឥឡូវប្រជាជនបានត្រៀមអស់ហើយ។ សម្រាប់ការបោះឆ្នោត រាជរដ្ឋាភិបាលក៏មានទុនគ្រប់គ្រាន់ហើយដែរសម្រាប់ការបោះឆ្នោត។ ការចុះឈ្មោះធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពសម្រាប់ធ្វើបញ្ជីបោះឆ្នោតក៏បានធ្វើរួចរាល់ហើយដែរ»។
ការថ្លែងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ចំពេលដែលសហគមន៍អន្តរជាតិ មានសហរដ្ឋអាមេរិក និងសភាពអឺរុប កំពុងដាក់សម្ភាធឲ្យដោះលែប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា និងបើកលទ្ធភាពឲ្យបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ ដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងគ្មានការគាំរាមកំហែងឡើងវិញ៕
លោក ហ៊ុន សែន ថាបោះឆ្នោត កម្ពុជាមិនតម្រូវឲ្យ UN ចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់ទេ
ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន
បានអះអាងនៅថ្ងៃនេះថា
ច្បាប់នៅកម្ពុជាមិនតម្រូវឲ្យមានការអនុញ្ញាតពីអង្គការសហប្រជាជាតិឬប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសណាមួយ
ទើបបោះឆ្នោតបាននោះទេ
ហើយការបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តទៅបានដោយមានប្រជាជនកម្ពុជាចូលរួម
មានន័យថា គ្រប់គ្រាន់ហើយ។
លោកហ៊ុន សែន បានថ្លែង នៅព្រឹកមិញនេះ ក្នុងពិធីសំណេះសំណាលជាមួយកម្មករ កម្មការិនី ដោយបានបញ្ជាក់ថា៖ «ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញា នៅកម្ពុជាមិនតម្រូវឲ្យចុះហត្ថលេខាពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬប្រធានាធិបតីប្រទេសដទៃ ទើបហៅការបោះឆ្នោត (នោះទេ) ប្រជាជនកម្ពុជាចូលរួមការបោះឆ្នោតគឺគ្រប់គ្រាន់។…(ហើយ) រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏មានទុនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការបោះឆ្នោត»។
សាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្វើបានធ្វើឡើងមួយថ្ងៃ ក្រោយសហគមន៍អឺរ៉ុបប្រកាសផ្អាកជំនួយដល់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានរំលាយចោល ធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះនឹងមិនអាចចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្របាននៅខែកក្កដា ឆ្នាំក្រោយ។
លោក ហ៊ុន សែនបានថ្លែងថា៖ «ការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីបោះឆ្នោតក៏ធ្វើរួចហើយ ដំណើរការតាមការគ្រោងទុក តែមានបក្សមិនតិចទេ។ មនុស្សមួយចំនួន ហាមឃាត់…ត្រឹម ១១៨ នាក់ ។ សួរព្រៃស (តើ) ដែលឲ្យអ្នកទោសមកបោះ (ឆ្នោតទេ)។ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនឹងមិនក្លាយជាចំណាប់ខ្មាំងអ្នកណាទេ។ គ្មានការចូលរួមរបស់អ្នក [អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ] ការបោះឆ្នោត នឹងត្រូវតែធ្វើ»។
លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានផ្ញើសារជាសាធារណៈផងដែរ សូមឲ្យសិក្សាពីបក្សនយោបាយរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ដែលចេញពី ២ អាទិត្យមុន។ ធ្ងន់ដែរ តែធ្ងន់លើសកម្ពុជាទៅទៀត។
ជាថ្មីទៀត លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានអំពាវនាវឲ្យក្រុមគ្រួសារនិងញាតិសន្ដានរបស់ពួកគេបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅថ្ងៃទី ២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៨ ខាងមុខនេះ។
លោកថ្លែងថា៖«សង្ឃឹមថា ក្មួយៗផ្ទាល់បូកជាមួយឪពុកម្តាយនិងក្រុមគ្រួសារបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាជននិងពូ (លោក ហ៊ុន សែន) ដឹកនាំបន្តទៀត។ យើងរួមសុខទុក្ខជាមួយគ្នា តាំងពីគ្រាលំបាកបំផុត តែពេលនេះជាពេលវេលា យើងក្តាប់ឱកាសឲ្យបាន ដើម្បីបន្តជំហានទៅមុខ»៕
លោកហ៊ុន សែន បានថ្លែង នៅព្រឹកមិញនេះ ក្នុងពិធីសំណេះសំណាលជាមួយកម្មករ កម្មការិនី ដោយបានបញ្ជាក់ថា៖ «ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញា នៅកម្ពុជាមិនតម្រូវឲ្យចុះហត្ថលេខាពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬប្រធានាធិបតីប្រទេសដទៃ ទើបហៅការបោះឆ្នោត (នោះទេ) ប្រជាជនកម្ពុជាចូលរួមការបោះឆ្នោតគឺគ្រប់គ្រាន់។…(ហើយ) រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏មានទុនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការបោះឆ្នោត»។
សាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្វើបានធ្វើឡើងមួយថ្ងៃ ក្រោយសហគមន៍អឺរ៉ុបប្រកាសផ្អាកជំនួយដល់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានរំលាយចោល ធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះនឹងមិនអាចចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្របាននៅខែកក្កដា ឆ្នាំក្រោយ។
លោក ហ៊ុន សែនបានថ្លែងថា៖ «ការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីបោះឆ្នោតក៏ធ្វើរួចហើយ ដំណើរការតាមការគ្រោងទុក តែមានបក្សមិនតិចទេ។ មនុស្សមួយចំនួន ហាមឃាត់…ត្រឹម ១១៨ នាក់ ។ សួរព្រៃស (តើ) ដែលឲ្យអ្នកទោសមកបោះ (ឆ្នោតទេ)។ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនឹងមិនក្លាយជាចំណាប់ខ្មាំងអ្នកណាទេ។ គ្មានការចូលរួមរបស់អ្នក [អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ] ការបោះឆ្នោត នឹងត្រូវតែធ្វើ»។
លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានផ្ញើសារជាសាធារណៈផងដែរ សូមឲ្យសិក្សាពីបក្សនយោបាយរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ដែលចេញពី ២ អាទិត្យមុន។ ធ្ងន់ដែរ តែធ្ងន់លើសកម្ពុជាទៅទៀត។
ជាថ្មីទៀត លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានអំពាវនាវឲ្យក្រុមគ្រួសារនិងញាតិសន្ដានរបស់ពួកគេបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅថ្ងៃទី ២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៨ ខាងមុខនេះ។
លោកថ្លែងថា៖«សង្ឃឹមថា ក្មួយៗផ្ទាល់បូកជាមួយឪពុកម្តាយនិងក្រុមគ្រួសារបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាជននិងពូ (លោក ហ៊ុន សែន) ដឹកនាំបន្តទៀត។ យើងរួមសុខទុក្ខជាមួយគ្នា តាំងពីគ្រាលំបាកបំផុត តែពេលនេះជាពេលវេលា យើងក្តាប់ឱកាសឲ្យបាន ដើម្បីបន្តជំហានទៅមុខ»៕
លោក ហ៊ុន សែន ព្រមានលោក សម រង្ស៊ី ចំពោះការញុះញង់កងទ័ព
ភ្នំពេញៈ ដោយលើកឡើងពីការវ៉ៃបំបាក់ឆ្អឹងខ្នង
កាត់ក្បាល
និងរំលាយដងខ្លួននៃអង្គការភេរវកម្មប៉ុនប៉ងធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌នៅកម្ពុជាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី
ហ៊ុន សែន កាលពីម្សិលមិញក៏បានធ្វើការព្រមានផងដែរចំពោះលោក សម
រង្ស៊ី
ឲ្យប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះអ្វីដែលលោកអធិប្បាយថាអតីតមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះបានញុះញង់ឲ្យកងទ័ពបះបោរដើម្បីប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលដោយលោកថ្លែងថាកងទ័ពនឹងធ្វើប្រតិកម្មភ្លាមបើលោក
សម រង្ស៊ី មានវត្តមានក្នុងប្រទេស។
ការថ្លែងរបស់លោក ហ៊ុន សែន បែបនេះធ្វើឡើងនៅក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់នូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ អគារហ្វឹកហ្វឺនជំនាញចារកម្ម និងបុកគ្រឹះសាងសង់សាលប្រជុំនៃអគ្គនាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវ ចារកិច្ច ស្ថិតនៅក្នុងខណ្ឌព្រែកព្នៅដែលនេះគឺជាការឆ្លើយតបដោយមិនបញ្ចេញឈ្មោះតែត្រូវបានគេមើលឃើញថាគឺសំដៅទៅលើអតីតមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងថា៖ «អ្នកកុំមានក្ដីស្រមៃ និងញុះញង់ឲ្យកងទ័ពបះបោរចលាចលដើម្បីប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលនោះផ្ទុយទៅវិញខ្លួនអ្នកក៏ត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នឲ្យបានខ្ពស់ដែរ ព្រោះកងទ័ពគឺអាចនឹងមិនទុកអ្នកឲ្យនៅស្ងៀមបាននោះទេ។ អ្នកត្រូវយល់ឲ្យបាន ប៉ុន្តែប្រហែលមកពីអ្នកនៅឆ្ងាយពីកម្ពុជារាប់ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រទើបអ្នកហ៊ាននិយាយ»។ «ប្រសិនបើអ្នកនៅជិត អ្នកច្បាស់ជាមិនហ៊ាននិយាយទេព្រោះកងទ័ពនឹងធ្វើប្រតិកម្មភ្លាមចំពោះអ្នកតែម្ដង…»។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំក៏គួរដាស់តឿនរំឭកថាកងទ័ព ឬក៏កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងមូលនិយាយជារួម និងនិយាយដោយឡែកគឺកងយោធពលខេមរភូមិន្ទជាឧបករណ៍របស់រដ្ឋដែលត្រូវការពាររដ្ឋ។ កន្លងទៅបដិវត្តន៍ពណ៌នៅគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់គេតែងតែខិតខំធ្វើអព្យាក្រឹតតូបនីយកម្មកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ហើយជាពិសេសគឺកងទ័ពនេះតែម្ដង។ គេបានទទួលជោគជ័យទៅលើការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌តាមរយៈនៃការធ្វើអព្យាក្រឹតតូបនីយកម្មកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ប៉ុន្តែខ្ញុំអាចជម្រាបជូនអស់លោកនាយទាហាននៅទីនេះក៏ដូចជានៅកន្លែងដទៃទៀតឲ្យបានជ្រាបថាអព្យាក្រឹតនៃកម្លាំងប្រដាប់អាវុធធ្វើបានតែចំពោះមុខបណ្ដាបក្សនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងស្ថានភាពដែលប្រទេសជាតិរបស់យើង អនុវត្តនូវរបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សគឺយើងអព្យាក្រឹត ចំពោះមុខបណ្ដាបក្សនយោបាយទាំងអស់ ដូចជាការដាក់ការការពារសម្រាប់បក្សកាន់អំណាច ឬបក្សមិនកាន់អំណាចគេការពារឲ្យទាំងអស់គ្នាស្មើៗគ្នា»។
ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថាកងទ័ព ឬកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងមូលមិនមែនអព្យាក្រឹតចំមុខរវាងម្ខាង រាជរដ្ឋាភិបាល និងម្ខាងទៀតបក្សនយោបាយទេ កងទ័ពឬកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបង្កើតឡើងដើម្បីការពាររដ្ឋដូច្នេះគ្មានទេពាក្យអព្យាក្រឹតនៅទេ «បើសិនជាការធ្វើខុសរដ្ឋបញ្ជាកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដើម្បីបង្ក្រាប ឬក៏ទប់ស្កាត់នូវអំពើណាដែលលេចចេញមកអំពីឧបាយកលអាក្រក់ និងអំពើខុសច្បាប់ទាំងឡាយ»។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងទៀតថាគុកគេបង្កើតឡើងដើម្បីដាក់ទោសអ្នកខុសហើយអ្នកទៅដាក់ខ្នោះចំពោះអ្នកខុសគឺកម្លាំងនគរបាល ឬអាវុធហត្ថនេះតែម្ដង។
«ដូច្នេះចំណុចនេះត្រូវយល់ឲ្យច្បាស់មិនត្រូវភាន់ច្រឡំទៅលើបញ្ហាអព្យាក្រឹតចំពោះមុខបណ្ដាបក្សនយោបាយ និងមិនអព្យាក្រឹតរវាងរដ្ឋ និងបក្សនយោបាយនោះទេ។ បក្សនយោបាយគ្មានសិទ្ធិបញ្ជាកងទ័ពនោះឡើយ ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលដែលចេញមកពីការបោះឆ្នោតបង្កើតជារដ្ឋមានសិទ្ធិ និងបញ្ជាទៅលើកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ»។
ជាមួយគ្នានេះលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថាពួកធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌គឺមិនខុសគ្នាពីពួកគេធ្វើភរេវកម្មនោះទេដោយលោកបានលើកឡើងពីបដិវត្តន៍ពណ៌នៅ លីប៊ី ប្រទេស ស៊ីរី និងយេម៉ែនជាដើមដែលបានបង្កើតសោកនាដកម្មលើសពីអំពើភេរវកម្មទៅទៀតតាមរយៈនៃការប្រើលេសសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីបង្កើតឡើងនូវសង្គ្រាម។ «កម្ពុជាក៏ត្រូវមានការងារមួយដែលត្រូវធ្វើបន្តទៀតនោះគឺការទប់ស្កាត់កុំឲ្យមានបដិវត្តន៍ពណ៌នៅកម្ពុជា។ យើងវ៉ៃបំបាក់ឆ្អឹងខ្នងកាត់ក្បាល និងរំលាយដងខ្លួននៃអង្គការភេរវកម្មនៃអង្គការបដិវត្តន៍ពណ៌នៅក្នុងប្រទេសរួចស្រេចទៅហើយ ប៉ុន្តែអ្នកដែលគាំទ្រវាមិនទាន់ផុតរលត់ទេ។ ការប៉ុនប៉ងរបស់គេចំពោះយើងនៅតែមាន ដូច្នេះទោះដោយតម្លៃណាក៏ដោយមិនត្រូវឲ្យមានបដិវត្តន៍ពណ៌នៅកម្ពុជាទេ»។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះលោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សប្រឆាំងថ្លែងតាមអ៊ីមែលថា៖ «ចាប់តាំងពីការវាយប្រហារដោយគ្រាប់បែកដែលស្ទើរតែបានសម្លាប់ខ្ញុំទៅហើយកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៧ មកនោះលោក ហ៊ុន សែន តែងតែភ័យខ្លាចគេវាយប្រហារគាត់នៅពេលនិយាយដល់ទំនាក់ទំនងរបស់គាត់ជាមួយខ្ញុំ។ ឥឡូវនេះចង់ប្រើកងទ័ពដើម្បីសងសឹកខ្ញុំដោយព្រមានគំរាមសម្លាប់មួយទៀត។ តើជាកំហុសរបស់ខ្ញុំឬ?»។
លោក សម រង្ស៊ី បន្តថាក្នុងរយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះលោកបានប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍ស្មោះត្រង់ចំពោះប្រទេសជាតិ «ទោះបីគាត់ (ហ៊ុន សែន) ស្អប់ ឬប៉ុនប៉ងទិញខ្ញុំ និងបំភិតបំភ័យខ្ញុំក៏ដោយ»។
អតីតមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះឲ្យដឹងថាថ្មីៗនេះលោក ហ៊ុន សែន បានគំរាមបញ្ជូនមេបញ្ជាការរបស់គាត់ឱ្យមកចាប់ខ្លួនលោកពីបរទេស។ «ហើយគាត់នឹងធ្វើអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីកម្ចាត់ខ្ញុំ ហើយខ្ញុំក៏បានជូនដំណឹងដល់អាជ្ញាធរបារាំងរួចហើយដែរអំពីគោលបំណងឧក្រិដ្ឋរបស់គាត់ (ហ៊ុន សែន)»។
កាលពីសប្តាហ៍មុនអគ្គបញ្ជាការនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទបានដាក់ពាក្យប្តឹងលោក សម រង្ស៊ី ពីបទ«ញុះញង់កុំឲ្យយោធិនស្តាប់បង្គាប់ ធ្វើឲ្យខូចទឹកចិត្តកងទ័ព និងប្រមាថ» ចំពោះអ្វីដែលលោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងដែលត្រូវបានគេអធិប្បាយថាមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះបានញុះញង់កងទ័ព។
កាលពីថ្ងៃទី ១១ ខែធ្នូលោក សៀង សុខ តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានចេញដីកាកោះហៅឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ចូលខ្លួនទៅបំភ្លឺនៅសាលាដំបូងរាជធានីនៅថ្ងៃទី ១១ ខែមករាឆ្នាំ ២០១៨ ខាងមុខដើម្បីសាកសួរពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងខាងលើនេះ។
លោក មាស នី អ្នកវិភាគនយោបាយយល់ថាលោកមិនឃើញមានសញ្ញាណាមួយដែលឈានដល់ការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះទេ។ «សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំមិនបានអបអរសាទរចំពោះអ្វីដែលជាប្រសាសន៍របស់លោក សម រង្ស៊ី ទាក់ទងទៅនឹងការញុះញង់ឲ្យមានអំពើហិង្សា ឬសង្គ្រាមនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់រឿងបដិវត្តន៍ពណ៌ខ្ញុំនៅតែមានទំនុកចិត្តថា ខ្ញុំមិនបានឃើញអំពីអ្វីដែលជាសញ្ញាដែលថានឹងកើតមានបដិវត្តន៍ពណ៌ ទោះបីជារដ្ឋាភិបាលគាត់បានប្រកាសជាញឹកញាប់ក៏ដោយ។ សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំគ្រាន់តែមើលឃើញអំពីការព្រួយបារម្ភរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រោយពីលោកបាត់បង់ការគាំទ្រពីមហាជនវាលឿនពេក ពិសេសក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ដល់ឆ្នាំ ២០១៧»។
លោក មាស នី ថ្លែងទៀតថាលោកមិនភ្ញាក់ផ្អើលនឹងការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទេដោយសារវាជារឿងធម្មតាសម្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី តែលោកយល់ថាតាមទស្សនៈរបស់លោកអ្នកដឹកនាំគួរតែកុំប្រើពាក្យហិង្សាច្រើនពេកពីព្រោះជួនកាលវាអាចធ្វើជាគំរូមិនល្អសម្រាប់អ្នកនយោបាយជំនាន់ក្រោយ។
លោកថ្លែងបន្ថែមថា៖ «ការភ្ជាប់បដិវត្តន៍ពណ៌ហើយ និងការរំលាយសង្គ្រោះជាតិនេះវាអាចជារឿងមួយដែលទាក់ទងគ្នា បើសិនជាមិនមានមូលហេតុនៃបដិវត្តន៍ពណ៌ទេការរំលាយសង្គ្រោះជាតិក៏មិនអាចទៅរួចដែរ។ ខ្ញុំមិនមើលឃើញអានេះជាចលនាបដិវត្តន៍ពណ៌ទេ ប៉ុន្តែវាគ្រាន់តែជាការការពារខ្លួនដើម្បីខ្លាចបាត់បង់តំណែងបាត់បង់អំណាចតទៅទៀតនៅឆ្នាំ ២០១៨»៕ NS
ការថ្លែងរបស់លោក ហ៊ុន សែន បែបនេះធ្វើឡើងនៅក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់នូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ អគារហ្វឹកហ្វឺនជំនាញចារកម្ម និងបុកគ្រឹះសាងសង់សាលប្រជុំនៃអគ្គនាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវ ចារកិច្ច ស្ថិតនៅក្នុងខណ្ឌព្រែកព្នៅដែលនេះគឺជាការឆ្លើយតបដោយមិនបញ្ចេញឈ្មោះតែត្រូវបានគេមើលឃើញថាគឺសំដៅទៅលើអតីតមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងថា៖ «អ្នកកុំមានក្ដីស្រមៃ និងញុះញង់ឲ្យកងទ័ពបះបោរចលាចលដើម្បីប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលនោះផ្ទុយទៅវិញខ្លួនអ្នកក៏ត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នឲ្យបានខ្ពស់ដែរ ព្រោះកងទ័ពគឺអាចនឹងមិនទុកអ្នកឲ្យនៅស្ងៀមបាននោះទេ។ អ្នកត្រូវយល់ឲ្យបាន ប៉ុន្តែប្រហែលមកពីអ្នកនៅឆ្ងាយពីកម្ពុជារាប់ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រទើបអ្នកហ៊ាននិយាយ»។ «ប្រសិនបើអ្នកនៅជិត អ្នកច្បាស់ជាមិនហ៊ាននិយាយទេព្រោះកងទ័ពនឹងធ្វើប្រតិកម្មភ្លាមចំពោះអ្នកតែម្ដង…»។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំក៏គួរដាស់តឿនរំឭកថាកងទ័ព ឬក៏កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងមូលនិយាយជារួម និងនិយាយដោយឡែកគឺកងយោធពលខេមរភូមិន្ទជាឧបករណ៍របស់រដ្ឋដែលត្រូវការពាររដ្ឋ។ កន្លងទៅបដិវត្តន៍ពណ៌នៅគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់គេតែងតែខិតខំធ្វើអព្យាក្រឹតតូបនីយកម្មកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ហើយជាពិសេសគឺកងទ័ពនេះតែម្ដង។ គេបានទទួលជោគជ័យទៅលើការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌តាមរយៈនៃការធ្វើអព្យាក្រឹតតូបនីយកម្មកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ប៉ុន្តែខ្ញុំអាចជម្រាបជូនអស់លោកនាយទាហាននៅទីនេះក៏ដូចជានៅកន្លែងដទៃទៀតឲ្យបានជ្រាបថាអព្យាក្រឹតនៃកម្លាំងប្រដាប់អាវុធធ្វើបានតែចំពោះមុខបណ្ដាបក្សនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងស្ថានភាពដែលប្រទេសជាតិរបស់យើង អនុវត្តនូវរបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សគឺយើងអព្យាក្រឹត ចំពោះមុខបណ្ដាបក្សនយោបាយទាំងអស់ ដូចជាការដាក់ការការពារសម្រាប់បក្សកាន់អំណាច ឬបក្សមិនកាន់អំណាចគេការពារឲ្យទាំងអស់គ្នាស្មើៗគ្នា»។
ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថាកងទ័ព ឬកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងមូលមិនមែនអព្យាក្រឹតចំមុខរវាងម្ខាង រាជរដ្ឋាភិបាល និងម្ខាងទៀតបក្សនយោបាយទេ កងទ័ពឬកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបង្កើតឡើងដើម្បីការពាររដ្ឋដូច្នេះគ្មានទេពាក្យអព្យាក្រឹតនៅទេ «បើសិនជាការធ្វើខុសរដ្ឋបញ្ជាកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដើម្បីបង្ក្រាប ឬក៏ទប់ស្កាត់នូវអំពើណាដែលលេចចេញមកអំពីឧបាយកលអាក្រក់ និងអំពើខុសច្បាប់ទាំងឡាយ»។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងទៀតថាគុកគេបង្កើតឡើងដើម្បីដាក់ទោសអ្នកខុសហើយអ្នកទៅដាក់ខ្នោះចំពោះអ្នកខុសគឺកម្លាំងនគរបាល ឬអាវុធហត្ថនេះតែម្ដង។
«ដូច្នេះចំណុចនេះត្រូវយល់ឲ្យច្បាស់មិនត្រូវភាន់ច្រឡំទៅលើបញ្ហាអព្យាក្រឹតចំពោះមុខបណ្ដាបក្សនយោបាយ និងមិនអព្យាក្រឹតរវាងរដ្ឋ និងបក្សនយោបាយនោះទេ។ បក្សនយោបាយគ្មានសិទ្ធិបញ្ជាកងទ័ពនោះឡើយ ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលដែលចេញមកពីការបោះឆ្នោតបង្កើតជារដ្ឋមានសិទ្ធិ និងបញ្ជាទៅលើកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ»។
ជាមួយគ្នានេះលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថាពួកធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌គឺមិនខុសគ្នាពីពួកគេធ្វើភរេវកម្មនោះទេដោយលោកបានលើកឡើងពីបដិវត្តន៍ពណ៌នៅ លីប៊ី ប្រទេស ស៊ីរី និងយេម៉ែនជាដើមដែលបានបង្កើតសោកនាដកម្មលើសពីអំពើភេរវកម្មទៅទៀតតាមរយៈនៃការប្រើលេសសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីបង្កើតឡើងនូវសង្គ្រាម។ «កម្ពុជាក៏ត្រូវមានការងារមួយដែលត្រូវធ្វើបន្តទៀតនោះគឺការទប់ស្កាត់កុំឲ្យមានបដិវត្តន៍ពណ៌នៅកម្ពុជា។ យើងវ៉ៃបំបាក់ឆ្អឹងខ្នងកាត់ក្បាល និងរំលាយដងខ្លួននៃអង្គការភេរវកម្មនៃអង្គការបដិវត្តន៍ពណ៌នៅក្នុងប្រទេសរួចស្រេចទៅហើយ ប៉ុន្តែអ្នកដែលគាំទ្រវាមិនទាន់ផុតរលត់ទេ។ ការប៉ុនប៉ងរបស់គេចំពោះយើងនៅតែមាន ដូច្នេះទោះដោយតម្លៃណាក៏ដោយមិនត្រូវឲ្យមានបដិវត្តន៍ពណ៌នៅកម្ពុជាទេ»។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះលោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សប្រឆាំងថ្លែងតាមអ៊ីមែលថា៖ «ចាប់តាំងពីការវាយប្រហារដោយគ្រាប់បែកដែលស្ទើរតែបានសម្លាប់ខ្ញុំទៅហើយកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៧ មកនោះលោក ហ៊ុន សែន តែងតែភ័យខ្លាចគេវាយប្រហារគាត់នៅពេលនិយាយដល់ទំនាក់ទំនងរបស់គាត់ជាមួយខ្ញុំ។ ឥឡូវនេះចង់ប្រើកងទ័ពដើម្បីសងសឹកខ្ញុំដោយព្រមានគំរាមសម្លាប់មួយទៀត។ តើជាកំហុសរបស់ខ្ញុំឬ?»។
លោក សម រង្ស៊ី បន្តថាក្នុងរយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះលោកបានប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍ស្មោះត្រង់ចំពោះប្រទេសជាតិ «ទោះបីគាត់ (ហ៊ុន សែន) ស្អប់ ឬប៉ុនប៉ងទិញខ្ញុំ និងបំភិតបំភ័យខ្ញុំក៏ដោយ»។
អតីតមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះឲ្យដឹងថាថ្មីៗនេះលោក ហ៊ុន សែន បានគំរាមបញ្ជូនមេបញ្ជាការរបស់គាត់ឱ្យមកចាប់ខ្លួនលោកពីបរទេស។ «ហើយគាត់នឹងធ្វើអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីកម្ចាត់ខ្ញុំ ហើយខ្ញុំក៏បានជូនដំណឹងដល់អាជ្ញាធរបារាំងរួចហើយដែរអំពីគោលបំណងឧក្រិដ្ឋរបស់គាត់ (ហ៊ុន សែន)»។
កាលពីសប្តាហ៍មុនអគ្គបញ្ជាការនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទបានដាក់ពាក្យប្តឹងលោក សម រង្ស៊ី ពីបទ«ញុះញង់កុំឲ្យយោធិនស្តាប់បង្គាប់ ធ្វើឲ្យខូចទឹកចិត្តកងទ័ព និងប្រមាថ» ចំពោះអ្វីដែលលោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងដែលត្រូវបានគេអធិប្បាយថាមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះបានញុះញង់កងទ័ព។
កាលពីថ្ងៃទី ១១ ខែធ្នូលោក សៀង សុខ តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានចេញដីកាកោះហៅឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ចូលខ្លួនទៅបំភ្លឺនៅសាលាដំបូងរាជធានីនៅថ្ងៃទី ១១ ខែមករាឆ្នាំ ២០១៨ ខាងមុខដើម្បីសាកសួរពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងខាងលើនេះ។
លោក មាស នី អ្នកវិភាគនយោបាយយល់ថាលោកមិនឃើញមានសញ្ញាណាមួយដែលឈានដល់ការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះទេ។ «សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំមិនបានអបអរសាទរចំពោះអ្វីដែលជាប្រសាសន៍របស់លោក សម រង្ស៊ី ទាក់ទងទៅនឹងការញុះញង់ឲ្យមានអំពើហិង្សា ឬសង្គ្រាមនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់រឿងបដិវត្តន៍ពណ៌ខ្ញុំនៅតែមានទំនុកចិត្តថា ខ្ញុំមិនបានឃើញអំពីអ្វីដែលជាសញ្ញាដែលថានឹងកើតមានបដិវត្តន៍ពណ៌ ទោះបីជារដ្ឋាភិបាលគាត់បានប្រកាសជាញឹកញាប់ក៏ដោយ។ សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំគ្រាន់តែមើលឃើញអំពីការព្រួយបារម្ភរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រោយពីលោកបាត់បង់ការគាំទ្រពីមហាជនវាលឿនពេក ពិសេសក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ដល់ឆ្នាំ ២០១៧»។
លោក មាស នី ថ្លែងទៀតថាលោកមិនភ្ញាក់ផ្អើលនឹងការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទេដោយសារវាជារឿងធម្មតាសម្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី តែលោកយល់ថាតាមទស្សនៈរបស់លោកអ្នកដឹកនាំគួរតែកុំប្រើពាក្យហិង្សាច្រើនពេកពីព្រោះជួនកាលវាអាចធ្វើជាគំរូមិនល្អសម្រាប់អ្នកនយោបាយជំនាន់ក្រោយ។
លោកថ្លែងបន្ថែមថា៖ «ការភ្ជាប់បដិវត្តន៍ពណ៌ហើយ និងការរំលាយសង្គ្រោះជាតិនេះវាអាចជារឿងមួយដែលទាក់ទងគ្នា បើសិនជាមិនមានមូលហេតុនៃបដិវត្តន៍ពណ៌ទេការរំលាយសង្គ្រោះជាតិក៏មិនអាចទៅរួចដែរ។ ខ្ញុំមិនមើលឃើញអានេះជាចលនាបដិវត្តន៍ពណ៌ទេ ប៉ុន្តែវាគ្រាន់តែជាការការពារខ្លួនដើម្បីខ្លាចបាត់បង់តំណែងបាត់បង់អំណាចតទៅទៀតនៅឆ្នាំ ២០១៨»៕ NS
Monday, December 11, 2017
ពលរដ្ឋថាវិបត្តិនយោបាយធ្វើឲ្យពួកគេមិនអាចអនុវត្តសិទ្ធិបានពេញលេញ
ប្រជាពលរដ្ឋព្រួយបារម្ភ ពីវិបត្តិនយោបាយក្នុងប្រទេសសព្វថ្ងៃ
ដែលកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរទៅៗពួកគាត់ថា
វិបត្តិដែលបង្កឡើងដោយគណបក្សកាន់អំណាចនេះ
ធ្វើឲ្យពួកគេមិនអាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនឲ្យបានពេញលេញ
ដូចមានចែងនៅក្នុងច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិនោះឡើយ។
ការលើកឡើងពីសំណាកពលរដ្ឋបែបនេះ ខណៈប្រទេសកម្ពុជា
កំពុងប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិ១០ ធ្នូ លើកទី៦៩ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញ។
ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្ស១០ ធ្នូ ក្នុងឆ្នាំ២០១៧នេះ គឺធ្វើឡើងបែបឆក់កន្ដៀត ដោយស្ថិតក្នុងសង្គ្រាមនយោបាយផ្ទុះឡើងយ៉ាងក្តៅគគុកទូទាំងប្រទេស ព្រមទាំងមានការរឹតត្បិតខ្លាំងលើសេរីភាពនៃការជួបប្រជុំ និងសម្ដែងមតិ។
ទាំងពលរដ្ឋ និងអង្គការ សង្គមស៊ីវិល បានបង្ហាញថា ពលរដ្ឋមានសិទ្ធិ និងអាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនបានពេញលេញ នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យក្ដី ប៉ុន្តែ វិបត្តនយោបាយដែលកំពុងតែអូសបន្លាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ នាំឲ្យសិទ្ធិទាំងអស់របស់ពួកគាត់ ដូចជាសិទ្ធិប្រមូលផ្តុំ ឬសិទ្ធិធ្វើបាតុកម្មទាមទារអ្វីមួយ ត្រូវអាជ្ញាធររាំងខ្ចប់មិនឲ្យពលរដ្ឋ ប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនបាននោះឡើយ។
ពលរដ្ឋម្នាក់សុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះនិយាយថា សង្គមកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ មិនអនុញាតឲ្យពលរដ្ឋបញ្ចេញមតិបាននោះទេ។ ពលរដ្ឋរូបនេះបន្តថា ដូចជាខ្លួនគាត់ផ្ទាល់តែងតែរងការបង្ក្រាបពេលគាត់ចេញមុខតវ៉ា ឬទាមទារម្តងៗ ។ បញ្ហានេះធ្វើឲ្យខ្លួនព្រួយបារម្ភក្នុងការប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួន។ «»
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតនិយាយថា ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាការរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋ ព្រោះពលរដ្ឋបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលមានសំឡេងជិតពាក់កណ្ដាល នៅក្នុងសភា ប៉ុន្តែបែរជាការមានការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះចោល ដោយមិនគិតពីថា គណបក្សនេះមានពលរដ្ឋជាង៣លាននាក់បានបោះឆ្នោតឲ្យកាលពីឆ្នាំ២០១៣នោះឡើយ។ លោកថា សព្វថ្ងៃនេះ កុំថាឡើយសិទ្ធិជួបជុំធ្វើបាតុកម្មទាមទារអ្វី សូម្បីការបញ្ចេញមតិនៅសាធារណៈ ក៏ពលរដ្ឋមិនហ៊ានបញ្ចេញមតិដែរ។ «»
រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា៣១ ចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានភាពស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ មានសិទ្ធិសេរីភាព និង ករណីយកិច្ចដូចគ្នាទាំងអស់ ដោយឥតប្រកាន់ពូជសាសន៍ ពណ៌សម្បុរ ភេទ ភាសា ជំនឿសាសនា និន្នាការនយោបាយ ដើមកំណើតជាតិ ឋានៈសង្គម ធនធាន ឬ ស្ថានភាពឯទៀតឡើយ។
មាត្រា ៣៥ ចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទ មានសិទ្ធិចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងជីវភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌របស់ប្រទេសជាតិ។ សេចក្ដីស្នើទាំងឡាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវបានទទួលការពិនិត្យ និងដោះស្រាយយ៉ាងហ្មត់ចត់ពីអង្គការរដ្ឋ។
មាត្រា ៣៧ ចែងថា សិទ្ធិធ្វើកូដកម្ម និងធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី ត្រូវយកមកអនុវត្តនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃច្បាប់។
ពលរដ្ឋមានបញ្ហាដីធ្លីតំបន់បឹងកក់ កញ្ញា សុង ស្រីលាភ ដែលសកម្មក្នុងការទាមទារកន្លងមក ប្រាប់ថា សិទ្ធិដែលចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះ កញ្ញាមិនអាចប្រើប្រាស់បាននោះទេ។ កញ្ញាបន្តថា ដោយសារកម្ដៅនយោបាយធ្វើពលរដ្ឋសហគមន៍របស់កញ្ញា មិនអាចជួបជុំបញ្ចេញមតិ អាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី មិនបានទទួលសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន និងបាត់បង់សិទ្ធិផ្សេងៗទៀត។ ពលរដ្ឋរូបនេះ ស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេ អាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនឡើង ឲ្យស័ក្ដិសមជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។ «»
វិបត្តិនយោបាយដែលបានអូសបន្លាយតាំងពីដើមឆ្នាំ២០១៥ រហូតដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលលោក រងការចោទប្រកាន់ថា កំពុងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ រដ្ឋាភិបាលបានបើកយុទ្ធនាការបិទទ្វារអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិមួយចំនួនរួចទៅហើយ ក្នុងនោះមានវិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យNDI អង្គការសមធម៌កម្ពុជា និងអង្គការមាតាធម្មជាតិជាដើម។ បិទកាសែត និងវិទ្យុឯករាជ្យ និងវិទ្យុក្នុងស្រុកមិនឲ្យផ្សាយព័ត៌មានបន្តរបស់វិទ្យុ អាស៊ីសេរី និងវីអូអេ រហូតមានការចាប់ខ្លួនអតីតបុគ្គលិកអាស៊ីសេរីពីររូបថែមទៀតផង។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់បណ្ដាញអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន ១០៣ស្ថាប័ន លើកឡើងក្នុងទិវាសិទ្ធិមនុស្ស១០ ធ្នូ លើកទី៦៩ ស្នើដោយទទូចទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើអ្នកការពារសិទ្ធិ និងក្រុមសង្គមស៊ីវិល រួមទាំងបញ្ឈប់ការរឹតបន្តឹងដោយមិនសមហេតុផលលើសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន។ សង្គមស៊ីវិលសង្ឃឹមថា អាជ្ញាធរនឹងគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងគ្មានការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិក្នុងការជួបជុំជាដើម។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃការអង្គការខុមហ្វ្រែល លោក កន សាវាង្ស ឯកភាពនឹងការលើកឡើងរបស់ពលរដ្ឋដែលថា សិទ្ធិរបស់ពួកគេកំពុងរឹតត្បិតព្រោះវិបត្តិនយោបាយនៅពេលនេះ។ ប៉ុន្តែ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះ យល់ថា ពលរដ្ឋត្រូវទាមទារសិទ្ធិរបស់ខ្លួនពីរដ្ឋាភិបាល ព្រោះគ្មាននរណាម្នាក់យកសិទ្ធិសេរីភាពដាក់លើជើងទានឲ្យពលរដ្ឋនោះទេ ក្រៅពីពលរដ្ឋទាមទារដោយខ្លួនឯង។ «»
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ អ្នករាយការណ៍ពិសេសផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត លើកឡើង ថា អ្នកស្រីមានការព្រួយបារម្ភ ដោយសាររដ្ឋាភិបាលកំពុងយកនីតិរដ្ឋ មកធ្វើជាឡប់ឡែ ដើម្បីជាលេសបិទបាំង បន្លំការបង្ក្រាបនេះ។
អ្នកស្រី លើកឡើងបន្ថែមទៀត ថា ពាក្យថា នីតិរដ្ឋ គឺមិនមែនត្រឹមតែយកច្បាប់មកអនុវត្តតែប៉ុណ្ណោះនោះទេ ប៉ុន្តែ ត្រូវគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងបង្ហាញឲ្យឃើញពីគោលការណ៍នៃភាពត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌៕
ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្ស១០ ធ្នូ ក្នុងឆ្នាំ២០១៧នេះ គឺធ្វើឡើងបែបឆក់កន្ដៀត ដោយស្ថិតក្នុងសង្គ្រាមនយោបាយផ្ទុះឡើងយ៉ាងក្តៅគគុកទូទាំងប្រទេស ព្រមទាំងមានការរឹតត្បិតខ្លាំងលើសេរីភាពនៃការជួបប្រជុំ និងសម្ដែងមតិ។
ទាំងពលរដ្ឋ និងអង្គការ សង្គមស៊ីវិល បានបង្ហាញថា ពលរដ្ឋមានសិទ្ធិ និងអាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនបានពេញលេញ នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យក្ដី ប៉ុន្តែ វិបត្តនយោបាយដែលកំពុងតែអូសបន្លាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ នាំឲ្យសិទ្ធិទាំងអស់របស់ពួកគាត់ ដូចជាសិទ្ធិប្រមូលផ្តុំ ឬសិទ្ធិធ្វើបាតុកម្មទាមទារអ្វីមួយ ត្រូវអាជ្ញាធររាំងខ្ចប់មិនឲ្យពលរដ្ឋ ប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនបាននោះឡើយ។
ពលរដ្ឋម្នាក់សុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះនិយាយថា សង្គមកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ មិនអនុញាតឲ្យពលរដ្ឋបញ្ចេញមតិបាននោះទេ។ ពលរដ្ឋរូបនេះបន្តថា ដូចជាខ្លួនគាត់ផ្ទាល់តែងតែរងការបង្ក្រាបពេលគាត់ចេញមុខតវ៉ា ឬទាមទារម្តងៗ ។ បញ្ហានេះធ្វើឲ្យខ្លួនព្រួយបារម្ភក្នុងការប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួន។ «»
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតនិយាយថា ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាការរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋ ព្រោះពលរដ្ឋបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលមានសំឡេងជិតពាក់កណ្ដាល នៅក្នុងសភា ប៉ុន្តែបែរជាការមានការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះចោល ដោយមិនគិតពីថា គណបក្សនេះមានពលរដ្ឋជាង៣លាននាក់បានបោះឆ្នោតឲ្យកាលពីឆ្នាំ២០១៣នោះឡើយ។ លោកថា សព្វថ្ងៃនេះ កុំថាឡើយសិទ្ធិជួបជុំធ្វើបាតុកម្មទាមទារអ្វី សូម្បីការបញ្ចេញមតិនៅសាធារណៈ ក៏ពលរដ្ឋមិនហ៊ានបញ្ចេញមតិដែរ។ «»
រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា៣១ ចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានភាពស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ មានសិទ្ធិសេរីភាព និង ករណីយកិច្ចដូចគ្នាទាំងអស់ ដោយឥតប្រកាន់ពូជសាសន៍ ពណ៌សម្បុរ ភេទ ភាសា ជំនឿសាសនា និន្នាការនយោបាយ ដើមកំណើតជាតិ ឋានៈសង្គម ធនធាន ឬ ស្ថានភាពឯទៀតឡើយ។
មាត្រា ៣៥ ចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទ មានសិទ្ធិចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងជីវភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌របស់ប្រទេសជាតិ។ សេចក្ដីស្នើទាំងឡាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវបានទទួលការពិនិត្យ និងដោះស្រាយយ៉ាងហ្មត់ចត់ពីអង្គការរដ្ឋ។
មាត្រា ៣៧ ចែងថា សិទ្ធិធ្វើកូដកម្ម និងធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី ត្រូវយកមកអនុវត្តនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃច្បាប់។
ពលរដ្ឋមានបញ្ហាដីធ្លីតំបន់បឹងកក់ កញ្ញា សុង ស្រីលាភ ដែលសកម្មក្នុងការទាមទារកន្លងមក ប្រាប់ថា សិទ្ធិដែលចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះ កញ្ញាមិនអាចប្រើប្រាស់បាននោះទេ។ កញ្ញាបន្តថា ដោយសារកម្ដៅនយោបាយធ្វើពលរដ្ឋសហគមន៍របស់កញ្ញា មិនអាចជួបជុំបញ្ចេញមតិ អាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី មិនបានទទួលសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន និងបាត់បង់សិទ្ធិផ្សេងៗទៀត។ ពលរដ្ឋរូបនេះ ស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេ អាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនឡើង ឲ្យស័ក្ដិសមជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។ «»
វិបត្តិនយោបាយដែលបានអូសបន្លាយតាំងពីដើមឆ្នាំ២០១៥ រហូតដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលលោក រងការចោទប្រកាន់ថា កំពុងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ រដ្ឋាភិបាលបានបើកយុទ្ធនាការបិទទ្វារអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិមួយចំនួនរួចទៅហើយ ក្នុងនោះមានវិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យNDI អង្គការសមធម៌កម្ពុជា និងអង្គការមាតាធម្មជាតិជាដើម។ បិទកាសែត និងវិទ្យុឯករាជ្យ និងវិទ្យុក្នុងស្រុកមិនឲ្យផ្សាយព័ត៌មានបន្តរបស់វិទ្យុ អាស៊ីសេរី និងវីអូអេ រហូតមានការចាប់ខ្លួនអតីតបុគ្គលិកអាស៊ីសេរីពីររូបថែមទៀតផង។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់បណ្ដាញអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន ១០៣ស្ថាប័ន លើកឡើងក្នុងទិវាសិទ្ធិមនុស្ស១០ ធ្នូ លើកទី៦៩ ស្នើដោយទទូចទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើអ្នកការពារសិទ្ធិ និងក្រុមសង្គមស៊ីវិល រួមទាំងបញ្ឈប់ការរឹតបន្តឹងដោយមិនសមហេតុផលលើសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន។ សង្គមស៊ីវិលសង្ឃឹមថា អាជ្ញាធរនឹងគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងគ្មានការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិក្នុងការជួបជុំជាដើម។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃការអង្គការខុមហ្វ្រែល លោក កន សាវាង្ស ឯកភាពនឹងការលើកឡើងរបស់ពលរដ្ឋដែលថា សិទ្ធិរបស់ពួកគេកំពុងរឹតត្បិតព្រោះវិបត្តិនយោបាយនៅពេលនេះ។ ប៉ុន្តែ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះ យល់ថា ពលរដ្ឋត្រូវទាមទារសិទ្ធិរបស់ខ្លួនពីរដ្ឋាភិបាល ព្រោះគ្មាននរណាម្នាក់យកសិទ្ធិសេរីភាពដាក់លើជើងទានឲ្យពលរដ្ឋនោះទេ ក្រៅពីពលរដ្ឋទាមទារដោយខ្លួនឯង។ «»
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ អ្នករាយការណ៍ពិសេសផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត លើកឡើង ថា អ្នកស្រីមានការព្រួយបារម្ភ ដោយសាររដ្ឋាភិបាលកំពុងយកនីតិរដ្ឋ មកធ្វើជាឡប់ឡែ ដើម្បីជាលេសបិទបាំង បន្លំការបង្ក្រាបនេះ។
អ្នកស្រី លើកឡើងបន្ថែមទៀត ថា ពាក្យថា នីតិរដ្ឋ គឺមិនមែនត្រឹមតែយកច្បាប់មកអនុវត្តតែប៉ុណ្ណោះនោះទេ ប៉ុន្តែ ត្រូវគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងបង្ហាញឲ្យឃើញពីគោលការណ៍នៃភាពត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌៕
“សំឡេងពលរដ្ឋទន់ខ្សោយត្រូវគេផាត់ចេញដោយសារការមិនគោរពសិទ្ធិមនុស្សពេញលេញ
ក្នុងបទវិចារណកថាក្នុងទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ថ្ងៃទី១០ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ របស់អ្នកស្រី ឃ្លែរ វ៉ាន ឌឺវ៉ារេន (Claire Van der Vaeren) អ្នកសម្របសម្រួលប្រព័ន្ធអង្គការសហប្រជាជាតិ
និងជាតំណាងអង្គការកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា
អ្នកស្រីបានគូសបញ្ជាក់ថា បើទោះជាមានសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ
និងច្បាប់ជាតិជាច្រើន
ត្រូវបានអនុម័តឡើងដើម្បីធានាសិទ្ធិរបស់មនុស្សគ្រប់រូប រួមមាន
ស្ត្រី កុមារ ជនពិការ សហគមន៍ជនជាតិដើម
និងក្រុមជនងាយរងគ្រោះដទៃទៀតក៏ដោយ ក៏ជម្លោះ
និងវិសមភាពនៅតែបន្តកើតមានឡើងក្នុងពិភពលោកនេះនៅឡើយ។ អ្នកស្រីថា
ការណ៍នេះ តម្រូវឲ្យមនុស្សគ្រប់រូបត្រូវពិចារណា
និងរិះគិតអំពីវិធីសាស្ត្រដែលត្រូវបន្តអនុវត្តនាពេលខាងមុខ។
អ្នកស្រី ឃ្លែរវ៉ាន ឌឺវ៉ារេន សរសេរថា ជាញឹកញយណាស់ ពិភពលោកបានដើរឃ្លាតចាកឆ្ងាយចេញពីទស្សនៈអំពីការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាសាកលនេះ ហើយជាលទ្ធផល ប្រទេសមួយចំនួនក្នុងពិភពលោកបានជួបប្រទះនូវសង្គ្រាម និងទទួលរងនូវវិបត្តិផ្សេងៗ ក៏ដូចជាការផាត់ចេញនូវសំឡេងរបស់ពលរដ្ឋទន់ខ្សោយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកស្រី ឃ្លែរវ៉ាន ឌឺវ៉ារេន ថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាសាកលអំពីសិទ្ធិមនុស្ស មិនដែលបញ្ឈប់ការជំរុញទឹកចិត្ត ឲ្យមនុស្សនៅតែមានភាពរឹងមាំ និងពុះពារតស៊ូដើម្បីឲ្យស្ថាប័នគ្រប់គ្រងរដ្ឋមានភាពល្អប្រសើរឡើង។ ជាក់ស្ដែង កាលពីឆ្នាំ២០១៥ ថ្នាក់ដឹកនាំពិភពលោកបានគូសបញ្ជាក់ឡើងវិញ នូវទស្សនៈដែលមានចែងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាសាកលអំពីសិទ្ធិមនុស្សនេះ តាមរយៈការអនុម័តរបៀបវារៈសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចិរភាពឆ្នាំ២០៣០ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
របៀបវារៈឆ្នាំ២០៣០នេះ គូសបញ្ជាក់ថា ការមិនទុកឲ្យពលរដ្ឋណាម្នាក់ត្រូវសង្គមផាត់ចោល អាចសម្រេចបាន លុះត្រាតែមនុស្សគ្រប់រូបទទួលបានសិទ្ធិ និងសមត្ថភាពពេញលេញ ដោយគ្មានការរើសអើង ដូចដែលបានធានាដោយច្បាប់អន្តរជាតិ ហើយការណ៍នេះ ក៏ជាសសរគ្រឹះដ៏រឹងមាំ សម្រាប់សង្គមទាំងឡាយ ប្រកបដោយយុត្តិធម៌ និងសុខសន្តិភាព សម្រាប់មនុស្សទាំងអស់គ្នា។
អ្នកស្រី ឃ្លែរវ៉ាន ឌឺវ៉ារេន ក៏បានលើកឡើងអំពីសារសំខាន់នៃការបើកទូលាយឲ្យមានការចូលរួមពីសង្គមស៊ីវិល ក្នុងការរួមចំណែកជាវិជ្ជមានដើម្បីសម្រេចបានអាទិភាពនៃការអភិវឌ្ឍជាតិ។ អ្នកស្រីថា ដោយសារតែមានការចូលរួមធ្វើការពីសំណាក់អង្គការសង្គមស៊ីវិល កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងសហគមន៍មូលដ្ឋាន សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច ជាមួយនឹងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ក្នុងកិច្ចលើកស្ទួយការគ្រប់គ្រងព្រៃឈើ និងជលផលប្រកបដោយចិរភាព បានផ្ដល់នូវភាពវិជ្ជមានមួយចំនួនហើយ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិល មានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងដំណើរការរៀបចំគោលនយោបាយ និងអនុវត្តយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយ ដើម្បីឆ្លើយតប និងបង្ការអំពើហិង្សាផ្នែកយែនឌ័រ និងអំពើហិង្សាលើកុមារ ក៏ដូចជានៅក្នុងដំណើរការសម្រេចបាននូវសិទ្ធិទទួលបានការបង្ការ ព្យាបាលមេរោគអេដស៍ និងសេវាថែទាំសុខភាព សម្រាប់អ្នកដែលត្រូវការជាចាំបាច់។
ថ្លែងអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិឆ្នាំនេះ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក អង់តូនីញ៉ូ ហ្គូទែរ៉េស មានប្រសាសន៍ថា សិទ្ធិមនុស្សគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃសង្គមសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចិរភាព។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាសាកលអំពីសិទ្ធិមនុស្ស បង្កើតឲ្យមានសមភាព និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ តម្រូវឲ្យរដ្ឋាភិបាលទទួលខុសត្រូវក្នុងការធានាថា ប្រជាជនទាំងអស់អាចទទួលបាននូវសិទ្ធិ និងសេរីភាពដែលមិនអាចដកហូតបាន៕
អ្នកស្រី ឃ្លែរវ៉ាន ឌឺវ៉ារេន សរសេរថា ជាញឹកញយណាស់ ពិភពលោកបានដើរឃ្លាតចាកឆ្ងាយចេញពីទស្សនៈអំពីការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាសាកលនេះ ហើយជាលទ្ធផល ប្រទេសមួយចំនួនក្នុងពិភពលោកបានជួបប្រទះនូវសង្គ្រាម និងទទួលរងនូវវិបត្តិផ្សេងៗ ក៏ដូចជាការផាត់ចេញនូវសំឡេងរបស់ពលរដ្ឋទន់ខ្សោយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកស្រី ឃ្លែរវ៉ាន ឌឺវ៉ារេន ថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាសាកលអំពីសិទ្ធិមនុស្ស មិនដែលបញ្ឈប់ការជំរុញទឹកចិត្ត ឲ្យមនុស្សនៅតែមានភាពរឹងមាំ និងពុះពារតស៊ូដើម្បីឲ្យស្ថាប័នគ្រប់គ្រងរដ្ឋមានភាពល្អប្រសើរឡើង។ ជាក់ស្ដែង កាលពីឆ្នាំ២០១៥ ថ្នាក់ដឹកនាំពិភពលោកបានគូសបញ្ជាក់ឡើងវិញ នូវទស្សនៈដែលមានចែងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាសាកលអំពីសិទ្ធិមនុស្សនេះ តាមរយៈការអនុម័តរបៀបវារៈសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចិរភាពឆ្នាំ២០៣០ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
របៀបវារៈឆ្នាំ២០៣០នេះ គូសបញ្ជាក់ថា ការមិនទុកឲ្យពលរដ្ឋណាម្នាក់ត្រូវសង្គមផាត់ចោល អាចសម្រេចបាន លុះត្រាតែមនុស្សគ្រប់រូបទទួលបានសិទ្ធិ និងសមត្ថភាពពេញលេញ ដោយគ្មានការរើសអើង ដូចដែលបានធានាដោយច្បាប់អន្តរជាតិ ហើយការណ៍នេះ ក៏ជាសសរគ្រឹះដ៏រឹងមាំ សម្រាប់សង្គមទាំងឡាយ ប្រកបដោយយុត្តិធម៌ និងសុខសន្តិភាព សម្រាប់មនុស្សទាំងអស់គ្នា។
អ្នកស្រី ឃ្លែរវ៉ាន ឌឺវ៉ារេន ក៏បានលើកឡើងអំពីសារសំខាន់នៃការបើកទូលាយឲ្យមានការចូលរួមពីសង្គមស៊ីវិល ក្នុងការរួមចំណែកជាវិជ្ជមានដើម្បីសម្រេចបានអាទិភាពនៃការអភិវឌ្ឍជាតិ។ អ្នកស្រីថា ដោយសារតែមានការចូលរួមធ្វើការពីសំណាក់អង្គការសង្គមស៊ីវិល កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងសហគមន៍មូលដ្ឋាន សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច ជាមួយនឹងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ក្នុងកិច្ចលើកស្ទួយការគ្រប់គ្រងព្រៃឈើ និងជលផលប្រកបដោយចិរភាព បានផ្ដល់នូវភាពវិជ្ជមានមួយចំនួនហើយ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិល មានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងដំណើរការរៀបចំគោលនយោបាយ និងអនុវត្តយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយ ដើម្បីឆ្លើយតប និងបង្ការអំពើហិង្សាផ្នែកយែនឌ័រ និងអំពើហិង្សាលើកុមារ ក៏ដូចជានៅក្នុងដំណើរការសម្រេចបាននូវសិទ្ធិទទួលបានការបង្ការ ព្យាបាលមេរោគអេដស៍ និងសេវាថែទាំសុខភាព សម្រាប់អ្នកដែលត្រូវការជាចាំបាច់។
ថ្លែងអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិឆ្នាំនេះ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក អង់តូនីញ៉ូ ហ្គូទែរ៉េស មានប្រសាសន៍ថា សិទ្ធិមនុស្សគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃសង្គមសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចិរភាព។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាសាកលអំពីសិទ្ធិមនុស្ស បង្កើតឲ្យមានសមភាព និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ តម្រូវឲ្យរដ្ឋាភិបាលទទួលខុសត្រូវក្នុងការធានាថា ប្រជាជនទាំងអស់អាចទទួលបាននូវសិទ្ធិ និងសេរីភាពដែលមិនអាចដកហូតបាន៕
Subscribe to:
Posts (Atom)
How to earn money from enrich asia
If you are looking to make money online, I would strongly recommend to you join the Enrich.Asia, the most powerful social network that allow...
-
តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តកំពត កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា បានចេញដីកា ២ផ្សេងគ្នាកោះហៅសមាជិកសហគមន៍ការពារព្រៃនៅសហគមន៍ភ្...
-
មន្ត្រីគណបក្សកាន់អំណាចនិយាយថា រដ្ឋាភិបាល គ្មានការខ្មាសគេទាល់តែសោះ នូវចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់មកលើលោក កឹម សុខា ដែលជាជនក្ប...
-
ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានអះអាងនៅថ្ងៃនេះថា ច្បាប់នៅកម្ពុជាមិនតម្រូវឲ្យមានការអនុញ្ញាតពីអង្គការសហប...