សាលារាជធានីភ្នំពេញ
ហាមសហជីពសេរីកម្មករកុំឲ្យតំណាងរាស្ត្រនិងមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
១១៨រូប
ចូលរួមថ្លែងសារនយោបាយក្នុងពិធីដាក់កម្រងផ្កាគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធលោក
ជា វិជ្ជា នៅថ្ងៃទី២២ មករា ខាងមុខនេះ។
អនុប្រធានសហជីពសេរីកម្មករ លោក ម៉ាន់ សេងហាក់ ថ្លែងថា
ការហាមប្រាមបែបនេះ គឺជាការរឹតត្បិតសេរីភាពការបញ្ចេញមតិ។
ប៉ុន្តែលោកថា
សហជីពពុំមានគម្រោងអញ្ជើញអ្នកតំណាងរាស្ត្រនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
ចូលរួមថ្លែងសារនយោបាយនោះទេ។
លោកថា នេះជាពិធីសាសនា និងជាឱកាសអំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល
ពន្លឿនស៊ើបអង្កេត និងស្រាវជ្រាវរកឃាតក
និងអ្នកបញ្ជាឲ្យបាញ់សម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា៖ «សហជីពសេរីយល់ឃើញថា
ការដាក់កំហិតរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ
ទៅលើនយោបាយអ្នកនយោបាយមិនឲ្យថ្លែងសារនោះគឺជារឿងរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ។
ខ្ញុំគិតថា នេះគឺជាការរឹតត្បិតការបញ្ចេញមតិ គេថាក្រែងលោ
១១៨នាក់ គាត់មកថ្លែងសារនយោបាយអីទៅវាប៉ះពាល់ខាងអ្នករៀបចំ
ពីព្រោះគេថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គេរំលាយហើយ។
ប៉ុន្តែបើសិនជាអ្នកនយោបាយណាគេអញ្ជើញចូលរួមសហជីពពួកយើងនឹងស្វាគមន៍»។
អភិបាលរងរាជធានី លោក មាន ចាន់យ៉ាដា កាលពីល្ងាចថ្ងៃពុធ ទី១៧ មករា
បានហៅសហជីពសេរីកម្មករប្រជុំអំពីការជូនដំណឹងធ្វើពិធីដាក់កម្រងផ្កា
គោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធលោក ជា វិជ្ជា។
ក្រៅអំពីការហាមប្រាមមិនឲ្យតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
១១៨រូប ចូលរួមថ្លែងសារនយោបាយក្នុងពិធីនេះ
សាលាក្រុងមិនអនុញ្ញាតឲ្យហែក្បួនឡើយ ដោយយកលេសថា
ខ្លាចកកស្ទះចរាចរណ៍។
សហជីពសេរីកម្មករ គ្រោងរៀបចំពិធីជួបជុំដាក់កម្រងផ្កា
គោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធលោក ជា វិជ្ជា អតីតប្រធានសហជីព គម្រប់ខួប ១៤ឆ្នាំ
នៅនៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី២២ មករា ដោយមានអ្នកចូលរួមប្រមាណ ១៥០នាក់
គឺជាក្រុមគ្រួសារ សាច់ញាតិ មិត្តភ័ក្ដិ
ថ្នាក់ដឹកនាំសមាជិកសហជីពសេរីកម្មករ នៅទីតម្កល់រូបសំណាកលោក ជា
វិជ្ជា ខាងមុខវត្តលង្កា។
លោក ជា វិជ្ជា ជាអតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករ
ដែលល្បីឈ្មោះខាងទាមទារផលប្រយោជន៍ជូនកម្មករ
ត្រូវបានឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅតូបលក់កាសែតជិតវត្តលង្កា
ក្រុងភ្នំពេញ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៤។
ជុំវិញសំណុំរឿងបាញ់សម្លាប់មេដឹកនាំសហជីពដ៏ល្បីឈ្មោះនេះ
កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
បានបង្កើតគណៈកម្មការអន្តរក្រសួងស៊ើបអង្កេតពិសេសលើឃាតកម្មលោក ជា
វិជ្ជា និងមេសហជីពពីររូបផ្សេងទៀត គឺលោក ហ៊ី វុទ្ធី និងលោក រស់
សុវណ្ណារ៉េត
ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះនៅមិនទាន់មានពន្លឺនៃការស៊ើបអង្កេតនៅឡើយទេ
ពោលគឺឃាតកពិតប្រាកដ
និងអ្នកបញ្ជាអោយបាញ់សម្លាប់មេសហជីពទាំងពីរនៅតែស្ថិតនៅក្រៅសំណាញ់ច្បាប់នៅឡើយ
ជាង១ទសវត្សក្រោយឃាតកម្មនេះ៕
Thursday, January 18, 2018
Sunday, January 7, 2018
លោក ហ៊ុន សែន ថា ការរំលាយបក្សប្រឆាំងជាជោគជ័យបញ្ចៀសគ្រោះដល់ជាតិ
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អះអាងក្នុងទិវាជ័យជម្នះ៧
មករាថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបានទទួលបានជ័យជម្នះមួយទៀត
គឺបានរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចោល។ ប៉ុន្តែ
ប្រធានគណបក្សកាន់អំណាចរូបនេះថា
ត្បិតដ្បិតចលនាបដិវត្តន៍ពណ៌នៅក្នុងស្រុកបានដួលរលំ
តែចលនានៃបង្អែកចលនាមួយនេះ នៅក្រៅប្រទេសមិនទាន់រលំរលាយនៅឡើយទេ។
សំឡេងស្រែកជយោយ៉ាងកងរំពងលាន់ឮពេញទីក្រុងកោះពេជ្រ ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចង់បង្ហាញជោគជ័យរបស់ខ្លួនថ្មីមួយទៀត គឺការកម្ទេចបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៅកម្ពុជាចោល។ គណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជាចោទថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលមានសហរដ្ឋអាមេរិក នៅពីក្រោយជាអង្គការចាត់តាំង ដើម្បីធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
ក្នុងពេលអួតអាងប្រាប់សមាជិកបក្សជាងជិតប្រាំម៉ឺននាក់ នៅថ្ងៃនៃទិវាជ័យជម្នះ ៧មករា ឆ្នាំនេះ លោក ហ៊ុន សែន ដែលជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ថ្លែងថា ការរំលាយចោលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីពេលថ្មីៗ នេះ គឺការជាការពារសន្តិភាព ដើម្បីបញ្ចៀសគ្រោះមហន្តរាយថ្មីរបស់ជាតិ។ «»
ប៉ុន្តែការកម្ទេចចោលគណបក្សប្រឆាំង នៅកម្ពុជាពេលនេះ លោក ហ៊ុន សែន មិនទាន់គិតថា គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេ។ លោកបន្តថា អង្គការចាត់តាំងនៃបដិវត្តន៍ពណ៌បានដួលរលំ តែចលនានៃបង្អែកចលនាមួយនេះនៅក្រៅប្រទេសមិនទាន់រលំរលាយនៅឡើយទេ។
លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងបែបនេះ ក្នុងថ្ងៃប្រារព្ធខួប ៧មករា លើកទី៣៩ នៅមជ្ឈមណ្ឌលកោះពេជ្រ។ ជម្លោះនយោបាយនៅកម្ពុជានៅពេលនេះ គឺគណបក្សកាន់អំណាចព្យាយាមតាមកម្ទេចគណបក្សប្រឆាំងពីក្នុងស្រុកទៅដល់ក្រៅប្រទេស រហូតចោទប្រកាន់ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លួចបង្កើតទ័ពនៅតាមព្រំដែនថែមទៀតផង។ រីឯគណបក្សប្រឆាំងឯណោះវិញ ក៏ប្រកាសមិនទទួលស្គាល់ថ្ងៃ ៧ មករាវិញដែរ។
អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ចោទប្រកាន់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា ធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជា បាត់បង់ឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាពជាតិ។ ដូចគ្នាដែរ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ចោទប្រកាន់ថា ថ្ងៃ៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ជាថ្ងៃដែលវៀតណាម ឆក់ឱកាសលើកទ័ពចូលត្រួតត្រាកម្ពុជា យកលេសជួយសង្គ្រោះ។ «»
ការព្រមានកម្ទេចក្រុមបក្សប្រឆាំងជាថ្មីនេះ គឺក្រោយការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា និងហាមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សនេះ ១១៨នាក់ មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈ ៥ឆ្នាំ។ នៅពេលនេះ គណបក្សកាន់អំណាច កំពុងរៀបចំកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីដាក់ទោសក្រុមបក្សប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេសជាបន្តទៀត។ លោក ហ៊ុន សែន ចាត់តាំងអនុប្រធានគណបក្សរបស់លោក គឺលោក ស ខេង ឲ្យដឹកនាំក្រុមការងារ ដែលជំនាញខាងច្បាប់ ធ្វើវិសោធនកម្មធម្មនុញ្ញ ដើម្បីដាក់ទោសលើជនទាំងឡាយណា ទាំងនៅក្នុងស្រុក និងក្រៅទេស ដែលធ្វើសកម្មភាពប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍កម្ពុជា។ លោក ស ខេង នឹងជួបជជែកគ្នាក្រោយថ្ងៃ ៧មករានេះហើយ។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា គម្រោងធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញជារឿងចាំបាច់ ដែលត្រូវតែធ្វើ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងស្ថានការណ៍នយោបាយសព្វថ្ងៃ។ «»
ក្រុមគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅក្រៅប្រទេស ដែលដឹកនាំដោយអតីតប្រធានគណបក្សនេះ គឺលោក សម រង្ស៊ី និងកូនស្រីលោក កឹម សុខា គឺកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា កំពុងធ្វើយុទ្ធនាការសុំឲ្យអន្តរជាតិដាក់ទណ្ឌលើរដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន និងស្នើសុំទៅអង្គការសហប្រជាជាតិកុំទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដោយត្រូវព្យួរអាសនៈរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញជាបណ្ដោះអាសន្នសិន។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក សូ ចន្ថា មើលឃើញថា ជម្លោះនយោបាយនៅពេលនេះ គឺជាការបែកបាក់ជាតិដ៏គួរឲ្យព្រួយបារម្ភ។ អ្នកវិភាគរូបនេះ ចង់ឃើញអ្នកនយោបាយរកច្រកចេញដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះ ល្អជាងការហែកហួរគ្នាទៅវិញទៅមកដូចសព្វថ្ងៃនេះ។ «»
ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលមានអ្នកគាំទ្រមួយចំហៀងប្រទេស ត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន អះអាងថាជា ការទប់ស្កាត់បាននូវបដិវត្តន៍ពណ៌ បានធ្វើឲ្យកម្ពុជារក្សាបាននូវសុខសន្តិភាព និងរក្សាបាននូវដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។ ប៉ុន្តែ សហគមន៍អន្តរជាតិថា ការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងនេះជាការសម្លាប់ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាទៅវិញទេ។ ក្រុមប្រទេសមហាអំណាច និងជាទីផ្សារដ៏ធំរបស់កម្ពុជា ព្រមានថា បើនៅតែមិនព្រមស្តារស្ថានភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញនោះទេ គឺពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងនគរនឹងរងទុក្ខជាក់ជាមិនខាន៕
សំឡេងស្រែកជយោយ៉ាងកងរំពងលាន់ឮពេញទីក្រុងកោះពេជ្រ ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចង់បង្ហាញជោគជ័យរបស់ខ្លួនថ្មីមួយទៀត គឺការកម្ទេចបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៅកម្ពុជាចោល។ គណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជាចោទថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលមានសហរដ្ឋអាមេរិក នៅពីក្រោយជាអង្គការចាត់តាំង ដើម្បីធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
ក្នុងពេលអួតអាងប្រាប់សមាជិកបក្សជាងជិតប្រាំម៉ឺននាក់ នៅថ្ងៃនៃទិវាជ័យជម្នះ ៧មករា ឆ្នាំនេះ លោក ហ៊ុន សែន ដែលជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ថ្លែងថា ការរំលាយចោលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីពេលថ្មីៗ នេះ គឺការជាការពារសន្តិភាព ដើម្បីបញ្ចៀសគ្រោះមហន្តរាយថ្មីរបស់ជាតិ។ «»
ប៉ុន្តែការកម្ទេចចោលគណបក្សប្រឆាំង នៅកម្ពុជាពេលនេះ លោក ហ៊ុន សែន មិនទាន់គិតថា គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេ។ លោកបន្តថា អង្គការចាត់តាំងនៃបដិវត្តន៍ពណ៌បានដួលរលំ តែចលនានៃបង្អែកចលនាមួយនេះនៅក្រៅប្រទេសមិនទាន់រលំរលាយនៅឡើយទេ។
លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងបែបនេះ ក្នុងថ្ងៃប្រារព្ធខួប ៧មករា លើកទី៣៩ នៅមជ្ឈមណ្ឌលកោះពេជ្រ។ ជម្លោះនយោបាយនៅកម្ពុជានៅពេលនេះ គឺគណបក្សកាន់អំណាចព្យាយាមតាមកម្ទេចគណបក្សប្រឆាំងពីក្នុងស្រុកទៅដល់ក្រៅប្រទេស រហូតចោទប្រកាន់ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លួចបង្កើតទ័ពនៅតាមព្រំដែនថែមទៀតផង។ រីឯគណបក្សប្រឆាំងឯណោះវិញ ក៏ប្រកាសមិនទទួលស្គាល់ថ្ងៃ ៧ មករាវិញដែរ។
អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ចោទប្រកាន់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា ធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជា បាត់បង់ឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាពជាតិ។ ដូចគ្នាដែរ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ចោទប្រកាន់ថា ថ្ងៃ៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ជាថ្ងៃដែលវៀតណាម ឆក់ឱកាសលើកទ័ពចូលត្រួតត្រាកម្ពុជា យកលេសជួយសង្គ្រោះ។ «»
ការព្រមានកម្ទេចក្រុមបក្សប្រឆាំងជាថ្មីនេះ គឺក្រោយការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា និងហាមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សនេះ ១១៨នាក់ មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈ ៥ឆ្នាំ។ នៅពេលនេះ គណបក្សកាន់អំណាច កំពុងរៀបចំកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីដាក់ទោសក្រុមបក្សប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេសជាបន្តទៀត។ លោក ហ៊ុន សែន ចាត់តាំងអនុប្រធានគណបក្សរបស់លោក គឺលោក ស ខេង ឲ្យដឹកនាំក្រុមការងារ ដែលជំនាញខាងច្បាប់ ធ្វើវិសោធនកម្មធម្មនុញ្ញ ដើម្បីដាក់ទោសលើជនទាំងឡាយណា ទាំងនៅក្នុងស្រុក និងក្រៅទេស ដែលធ្វើសកម្មភាពប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍កម្ពុជា។ លោក ស ខេង នឹងជួបជជែកគ្នាក្រោយថ្ងៃ ៧មករានេះហើយ។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា គម្រោងធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញជារឿងចាំបាច់ ដែលត្រូវតែធ្វើ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងស្ថានការណ៍នយោបាយសព្វថ្ងៃ។ «»
ក្រុមគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅក្រៅប្រទេស ដែលដឹកនាំដោយអតីតប្រធានគណបក្សនេះ គឺលោក សម រង្ស៊ី និងកូនស្រីលោក កឹម សុខា គឺកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា កំពុងធ្វើយុទ្ធនាការសុំឲ្យអន្តរជាតិដាក់ទណ្ឌលើរដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន និងស្នើសុំទៅអង្គការសហប្រជាជាតិកុំទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដោយត្រូវព្យួរអាសនៈរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញជាបណ្ដោះអាសន្នសិន។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក សូ ចន្ថា មើលឃើញថា ជម្លោះនយោបាយនៅពេលនេះ គឺជាការបែកបាក់ជាតិដ៏គួរឲ្យព្រួយបារម្ភ។ អ្នកវិភាគរូបនេះ ចង់ឃើញអ្នកនយោបាយរកច្រកចេញដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះ ល្អជាងការហែកហួរគ្នាទៅវិញទៅមកដូចសព្វថ្ងៃនេះ។ «»
ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលមានអ្នកគាំទ្រមួយចំហៀងប្រទេស ត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន អះអាងថាជា ការទប់ស្កាត់បាននូវបដិវត្តន៍ពណ៌ បានធ្វើឲ្យកម្ពុជារក្សាបាននូវសុខសន្តិភាព និងរក្សាបាននូវដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។ ប៉ុន្តែ សហគមន៍អន្តរជាតិថា ការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងនេះជាការសម្លាប់ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាទៅវិញទេ។ ក្រុមប្រទេសមហាអំណាច និងជាទីផ្សារដ៏ធំរបស់កម្ពុជា ព្រមានថា បើនៅតែមិនព្រមស្តារស្ថានភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញនោះទេ គឺពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងនគរនឹងរងទុក្ខជាក់ជាមិនខាន៕
ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងតវ៉ាប្រឆាំងថ្ងៃ៧មករាដែលពួកគេថាជាថ្ងៃវៀតណាមឈ្លានពានខ្មែរ
ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំង ពី៣០០ ទៅ៥០០នាក់នៅទីក្រុងឡុងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វូនីញ៉ា (California) កាលពីថ្ងៃទី៦មករា
បាននាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងថ្ងៃទី៧ មករា ដែលពួកគេអះអាងថា
ជាថ្ងៃវៀតណាមឈ្លានពានកម្ពុជា ទោះបីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបន្លំអះអាងថា
ជាថ្ងៃរំដោះជាតិក្ដី។
តំណាងពលរដ្ឋអាមេរិកកាំង លោក ចាន់ វាសនា ដែលដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មនៅថ្ងៃទី៦ មករា មានប្រសាសន៍ថា គោលបំណងសំខាន់នៃការធ្វើបាតុកម្មនេះ គឺដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងពិភពលោកប្រឆាំងនឹងថ្ងៃ៧ មករា។ លោកបន្តថាថ្ងៃ៧មករា មិនមែនជាថ្ងៃវៀតណាមរំដោះទឹកដីកម្ពុជា ដូចដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អះអាងឡើយ។
លោក ចាន់ វាសនា បានហៅថ្ងៃ៧មករា ជាថ្ងៃឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ និងជាថ្ងៃដែលកងទ័ពវៀតណាម គ្រប់គ្រងត្រួតត្រារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងបានលើកបន្តុប លោក ហ៊ុន សែន ឡើងកាន់ដំណែងរហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។ លោក បញ្ជាក់ថា ថ្ងៃដែលពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវទទួលស្គាល់នោះ គឺមានតែថ្ងៃទី២១ តុលាឆ្នាំ១៩៩១ ដែលជាថ្ងៃបញ្ចប់ជម្លោះរ៉ាំរ៉ៃនៅកម្ពុជា ហើយបង្កើតឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។ លោក បានប្រៀបធៀបថ្ងៃទី២១ តុលា ដូចជាអាវក្រោះ ដើម្បីការពាររបបកុម្មុយនិស្តកុំឲ្យវិលត្រលប់មកវិញ និងជាថ្ងៃដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាស្គាល់សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។
ក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលបានរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំង បានធ្វើបាតុកម្មជាបន្តបន្ទាប់ប្រឆាំងជាបន្តបន្ទាប់ ប្រឆាំងនិងរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញបក្សប្រឆាំង និងទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលងាកមកគោរពសិទ្ធិមនុស្សវិញ។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនឲ្យជាន់ទឹកដីអាមេរិក និងកាត់ផ្ដាច់ជំនួយបោះឆ្នោត។ ចំណែក សហគមន៍អឺរ៉ុបក៏បានកាត់ផ្តាច់ជំនួយបោះឆ្នោតទាំងស្រុងដល់កម្ពុជាផងដែរ៕
ចំណែកប្រធានក្រុមប្រឹក្សាកម្ពុជា ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសន័រវេស៍(Norway) លោក ម៉ែន ណាត បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ កាលពីថ្ងៃទី៥ មករា ថា កម្ពុជានឹងជួបវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរជាថ្មី ដោយសាររបបលោកហ៊ុន សែន កម្អែលកុម្មុយនិស្ត ៧មករា។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះបានសរសេរថា ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ការបិទស្ថានីយផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ អង្គការសង្គមស៊ីវិល ព្រមទាំងរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះ គឺជាការធ្វើឲ្យកម្ពុជា ធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរជាថ្មី ដែលពលរដ្ឋខ្មែរនិងសហគមន៍អន្តរជាតិ កំពុងព្រួយបារម្ភ និងថ្កោលទោសយ៉ាងដាច់អហង្ការ។
ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ក៏បានស្នើឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ដោះលែងលោក កឹម សុខា លុបចោលសាលក្រមការរំលាយបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីឲ្យបក្សនេះ អាចចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតជាតិខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយស្មើមុខ ដោយសេរីត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ព្រមទាំងដោះលែងអ្នកទោសមនសិការទាំងអស់ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ។
លិខិតដដែលបន្តថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវលុបចោលសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនគោក ព្រំដែនទឹក និងកិច្ចព្រមព្រៀងនានា ជាមួយវៀតណាមដែលផ្ទុយពីខ្លឹមសារ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ ក៏បានជំរុញឲ្យកម្ពុជា ត្រូវប្ដឹងសើរើទាមទារកោះត្រល់ និងទឹកដីដែលបាត់បង់មកកម្ពុជាវិញ តាមរយៈម្ចាស់ហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស និងតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ អាយស៊ីជេ(ICJ)៕
តំណាងពលរដ្ឋអាមេរិកកាំង លោក ចាន់ វាសនា ដែលដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មនៅថ្ងៃទី៦ មករា មានប្រសាសន៍ថា គោលបំណងសំខាន់នៃការធ្វើបាតុកម្មនេះ គឺដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងពិភពលោកប្រឆាំងនឹងថ្ងៃ៧ មករា។ លោកបន្តថាថ្ងៃ៧មករា មិនមែនជាថ្ងៃវៀតណាមរំដោះទឹកដីកម្ពុជា ដូចដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អះអាងឡើយ។
លោក ចាន់ វាសនា បានហៅថ្ងៃ៧មករា ជាថ្ងៃឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ និងជាថ្ងៃដែលកងទ័ពវៀតណាម គ្រប់គ្រងត្រួតត្រារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងបានលើកបន្តុប លោក ហ៊ុន សែន ឡើងកាន់ដំណែងរហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។ លោក បញ្ជាក់ថា ថ្ងៃដែលពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវទទួលស្គាល់នោះ គឺមានតែថ្ងៃទី២១ តុលាឆ្នាំ១៩៩១ ដែលជាថ្ងៃបញ្ចប់ជម្លោះរ៉ាំរ៉ៃនៅកម្ពុជា ហើយបង្កើតឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។ លោក បានប្រៀបធៀបថ្ងៃទី២១ តុលា ដូចជាអាវក្រោះ ដើម្បីការពាររបបកុម្មុយនិស្តកុំឲ្យវិលត្រលប់មកវិញ និងជាថ្ងៃដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាស្គាល់សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។
ក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលបានរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំង បានធ្វើបាតុកម្មជាបន្តបន្ទាប់ប្រឆាំងជាបន្តបន្ទាប់ ប្រឆាំងនិងរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញបក្សប្រឆាំង និងទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលងាកមកគោរពសិទ្ធិមនុស្សវិញ។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនឲ្យជាន់ទឹកដីអាមេរិក និងកាត់ផ្ដាច់ជំនួយបោះឆ្នោត។ ចំណែក សហគមន៍អឺរ៉ុបក៏បានកាត់ផ្តាច់ជំនួយបោះឆ្នោតទាំងស្រុងដល់កម្ពុជាផងដែរ៕
ចំណែកប្រធានក្រុមប្រឹក្សាកម្ពុជា ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសន័រវេស៍(Norway) លោក ម៉ែន ណាត បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ កាលពីថ្ងៃទី៥ មករា ថា កម្ពុជានឹងជួបវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរជាថ្មី ដោយសាររបបលោកហ៊ុន សែន កម្អែលកុម្មុយនិស្ត ៧មករា។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះបានសរសេរថា ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ការបិទស្ថានីយផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ អង្គការសង្គមស៊ីវិល ព្រមទាំងរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះ គឺជាការធ្វើឲ្យកម្ពុជា ធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរជាថ្មី ដែលពលរដ្ឋខ្មែរនិងសហគមន៍អន្តរជាតិ កំពុងព្រួយបារម្ភ និងថ្កោលទោសយ៉ាងដាច់អហង្ការ។
ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ក៏បានស្នើឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ដោះលែងលោក កឹម សុខា លុបចោលសាលក្រមការរំលាយបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីឲ្យបក្សនេះ អាចចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតជាតិខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយស្មើមុខ ដោយសេរីត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ព្រមទាំងដោះលែងអ្នកទោសមនសិការទាំងអស់ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ។
លិខិតដដែលបន្តថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវលុបចោលសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនគោក ព្រំដែនទឹក និងកិច្ចព្រមព្រៀងនានា ជាមួយវៀតណាមដែលផ្ទុយពីខ្លឹមសារ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ ក៏បានជំរុញឲ្យកម្ពុជា ត្រូវប្ដឹងសើរើទាមទារកោះត្រល់ និងទឹកដីដែលបាត់បង់មកកម្ពុជាវិញ តាមរយៈម្ចាស់ហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស និងតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ អាយស៊ីជេ(ICJ)៕
តុលាការប៉ៃលិនកោះហៅមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង២រូបករណីប្ដឹងលុបឈ្មោះវៀតណាមពីបញ្ជីបោះឆ្នោត
ព្រះរាជអាជ្ញារងនៃសាលាដំបូងខែត្រប៉ៃលិន
កោះហៅមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅស្រុកសាលាក្រៅចំនួន២រូប
ឲ្យចូលបំភ្លឺ ក្នុងសំណុំរឿងបរិហារកេរ្តិ៍ប្រជាពលរដ្ឋ។
ដីកាកោះនេះពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងចាស់ ដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
បានប្ដឹងទៅគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្ត ដើម្បីស្នើឲ្យពិនិត្យ
និងលុបឈ្មោះជនបរទេសចំនួន
២នាក់ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០១៦ កន្លងទៅ។
មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តប៉ៃលិនអះអាងថា ពួកគេនិងចូលទៅបំភ្លឺតុលាការតាមដីកាកោះរបស់ព្រះរាជអាជ្ញារងនៃសាលាដំបូងខេត្ត បើទោះបីជាពួកគាត់មិនសប្បាយចិត្តនឹងដីកានេះយ៉ាងណាក្ដី។
សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឃុំស្ទឹងកាច់ ស្រុកសាលាក្រៅ លោកច័ន្ទ ស៊ីថាត ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៧មករាថា បន្ទាប់ពីលោកបានទទួលដីកាកាលពីថ្ងៃទី១មករាមក គឺលោកហាក់មិនសប្បាយចិត្តឡើយ ពីព្រោះករណីនេះបានកន្លងផុតទៅជាច្រើនខែមកហើយ។ ម្យ៉ាងទៀតលោកអះអាងថា រឿងដែលកើតឡើងនោះ លោកបំពេញការងារក្នុងនាមជាមន្ត្រីរបស់គណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីការពារកុំឲ្យមានជនបរទេសមកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតជំនួសឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរ៖ «ហើយការងារទាំងអស់ខាងក្រុមប្រឹក្សាឃុំជាអ្នកដោះស្រាយ ហើយក៏គេដោះស្រាយរួចរាល់អស់ហើយ ហើយក៏គេដង្គោលអ្នកទាំងអស់នោះជាជនជាតិខ្មែរ ហើយមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតតាំងពីឆ្នាំ២០១៧រួមមកហើយដែរ ចំណែកអ្នកដែលមានឈ្មោះថាប្ដឹងក៏គេមិនបានប្ដឹងដែរ ប៉ុន្តែមិនដឹងថាមូលហេតុអីបានជាដីកាមកជាប់គ្នាពីរបីដង»។
លោកបន្ថែមទៀតថាលោកបានត្រៀមខ្លួនហើយ គឺនឹងចូលទៅបំភ្លឺតុលាការតាមការកំណត់។ បន្ថែមពីនេះទៀតលោកថា ក៏ត្រៀមនឹងស្នើសុំទៅតុលាការសម្រួលឲ្យបញ្ចប់រឿងនេះតែម្ដង ពីព្រោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានរំលាយអស់ហើយ ចំណែកឯលោកក៏ក្លាយជាប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញដែរ។
អាស៊ីសេរី ពុំអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តប៉ៃលិន ដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយជុំវិញបញ្ហានេះបានទេនៅថ្ងៃទី៧ មករា។
ដីកាកោះចុះហត្ថលេខាដោយព្រះរាជអាជ្ញារងនៃសាលាដំបូងខេត្តប៉ៃលិន លោក ផាន់ ភីរម្យ ចុះថ្ងៃទី២៤ ធ្នូឆ្នាំ២០១៧ កោះហៅលោកច័ន្ទ ស៊ីថាត និងលោក កែវ ប៊ុនថន ជាជនសង្ស័យរស់នៅ ឃុំស្ទឹងកាច់ ស្រុកសាលាក្រៅ ខេត្តប៉ៃលិន ចូលបំភ្លឺតុលាការនៅរសៀលថ្ងៃទី៩មករា តាមបណ្ដឹងរបស់ពលរដ្ឋចំនួន ២នាក់ ដោយចោទប្រកាន់ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ ប្រព្រឹត្តទៅនៅឃុំសាលាក្រៅ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៧។
អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តប៉ៃលិនលោក ឃឹម ប៉ុន មានប្រសាសន៍ថា សំណុំរឿងនេះដោយសារតែអ្នកទាំង២បានស្នើឲ្យគណៈកម្មការខេត្តរៀបចំការបោះឆ្នោត ពិនិត្យឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ២នាក់ដែលមាននៅក្នុងដីការបស់តុលាការនេះ ដើម្បីលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត ដោយពួកគាត់មានការសង្ស័យពលរដ្ឋដែលបានចុះឈ្មោះទាំង២នាក់នោះថាជាជនជាតិវៀតណាម៖ «ខ្ញុំគិតថាវាមិនមែនជារឿងផ្លូវច្បាប់ទេ ពីព្រោះបើរឿងផ្លូវច្បាប់មិនអាចលើកយកមកប្ដឹងពួកគាត់ទេ ពីព្រោះយើងគ្រាន់តែប្ដឹងទាមទារឲ្យលុបឈ្មោះជនបរទេស ដែលច្បាប់បានចែងថាជនបរទេសមិនអាចចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបាននោះ ហើយរឿងនេះខ្ញុំគិតថាវាជាផ្នែកមួយជាការគំរាមកំហែងដែរ»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តបាត់ដំបង លោក ហេង សាយហុង មានប្រសាសន៍ថា ករណីនេះជាសំណុំរឿងចាស់ដោយពុំមានអ្វីធំដុំនោះទេ ដែលតុលាការអាចបញ្ចប់រឿងនេះតាំងពីមុនមកបាន៖ «ហើយបើទោះបីជានីតិវិធីរបស់តុលាការយ៉ាងក៏ដោយ ប៉ុន្តែយើងមើលឃើញថា ការប្ដឹងចោទប្រកាន់នេះវាមានពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយ អ៊ីចឹងយើងគិតថាតុលាការគប្បីតែពិចារណាធ្វើយ៉ាងណាទម្លាក់ការចោទប្រកាន់នេះ»។
ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់នៅក្នុងខែត្រប៉ៃលិន កន្លងទៅ មានសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ៣នាក់ដែលតុលាការកោះហៅឲ្យចូលបំភ្លឺពីបទបរិហារកេរ្តិ៍រឿងលុបឈ្មោះជនជាតិវៀតណាម ចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត។ អ្នកទាំងនោះរួមមាន លោក អ៊ូច សាវុធ ជំទប់ទី២ ឃុំសាលាក្រៅ អ្នកស្រី រាម ណាមុន ចៅសង្កាត់រងទី២ សង្កាត់ទួលល្វា ក្រុងប៉ៃលិន និងលោក ឈុន ចាន់ដា ក្រុមប្រឹក្សាសង្កាត់ប៉ៃលិន។ រហូតមកដល់ពេលនេះ តុលាការមិនទាន់បញ្ចប់សំណុំរឿងរបស់អ្នកទាំង៣នាក់នៅឡើយ៕
មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តប៉ៃលិនអះអាងថា ពួកគេនិងចូលទៅបំភ្លឺតុលាការតាមដីកាកោះរបស់ព្រះរាជអាជ្ញារងនៃសាលាដំបូងខេត្ត បើទោះបីជាពួកគាត់មិនសប្បាយចិត្តនឹងដីកានេះយ៉ាងណាក្ដី។
សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឃុំស្ទឹងកាច់ ស្រុកសាលាក្រៅ លោកច័ន្ទ ស៊ីថាត ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៧មករាថា បន្ទាប់ពីលោកបានទទួលដីកាកាលពីថ្ងៃទី១មករាមក គឺលោកហាក់មិនសប្បាយចិត្តឡើយ ពីព្រោះករណីនេះបានកន្លងផុតទៅជាច្រើនខែមកហើយ។ ម្យ៉ាងទៀតលោកអះអាងថា រឿងដែលកើតឡើងនោះ លោកបំពេញការងារក្នុងនាមជាមន្ត្រីរបស់គណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីការពារកុំឲ្យមានជនបរទេសមកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតជំនួសឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរ៖ «ហើយការងារទាំងអស់ខាងក្រុមប្រឹក្សាឃុំជាអ្នកដោះស្រាយ ហើយក៏គេដោះស្រាយរួចរាល់អស់ហើយ ហើយក៏គេដង្គោលអ្នកទាំងអស់នោះជាជនជាតិខ្មែរ ហើយមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតតាំងពីឆ្នាំ២០១៧រួមមកហើយដែរ ចំណែកអ្នកដែលមានឈ្មោះថាប្ដឹងក៏គេមិនបានប្ដឹងដែរ ប៉ុន្តែមិនដឹងថាមូលហេតុអីបានជាដីកាមកជាប់គ្នាពីរបីដង»។
លោកបន្ថែមទៀតថាលោកបានត្រៀមខ្លួនហើយ គឺនឹងចូលទៅបំភ្លឺតុលាការតាមការកំណត់។ បន្ថែមពីនេះទៀតលោកថា ក៏ត្រៀមនឹងស្នើសុំទៅតុលាការសម្រួលឲ្យបញ្ចប់រឿងនេះតែម្ដង ពីព្រោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានរំលាយអស់ហើយ ចំណែកឯលោកក៏ក្លាយជាប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញដែរ។
អាស៊ីសេរី ពុំអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តប៉ៃលិន ដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយជុំវិញបញ្ហានេះបានទេនៅថ្ងៃទី៧ មករា។
ដីកាកោះចុះហត្ថលេខាដោយព្រះរាជអាជ្ញារងនៃសាលាដំបូងខេត្តប៉ៃលិន លោក ផាន់ ភីរម្យ ចុះថ្ងៃទី២៤ ធ្នូឆ្នាំ២០១៧ កោះហៅលោកច័ន្ទ ស៊ីថាត និងលោក កែវ ប៊ុនថន ជាជនសង្ស័យរស់នៅ ឃុំស្ទឹងកាច់ ស្រុកសាលាក្រៅ ខេត្តប៉ៃលិន ចូលបំភ្លឺតុលាការនៅរសៀលថ្ងៃទី៩មករា តាមបណ្ដឹងរបស់ពលរដ្ឋចំនួន ២នាក់ ដោយចោទប្រកាន់ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ ប្រព្រឹត្តទៅនៅឃុំសាលាក្រៅ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៧។
អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តប៉ៃលិនលោក ឃឹម ប៉ុន មានប្រសាសន៍ថា សំណុំរឿងនេះដោយសារតែអ្នកទាំង២បានស្នើឲ្យគណៈកម្មការខេត្តរៀបចំការបោះឆ្នោត ពិនិត្យឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ២នាក់ដែលមាននៅក្នុងដីការបស់តុលាការនេះ ដើម្បីលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត ដោយពួកគាត់មានការសង្ស័យពលរដ្ឋដែលបានចុះឈ្មោះទាំង២នាក់នោះថាជាជនជាតិវៀតណាម៖ «ខ្ញុំគិតថាវាមិនមែនជារឿងផ្លូវច្បាប់ទេ ពីព្រោះបើរឿងផ្លូវច្បាប់មិនអាចលើកយកមកប្ដឹងពួកគាត់ទេ ពីព្រោះយើងគ្រាន់តែប្ដឹងទាមទារឲ្យលុបឈ្មោះជនបរទេស ដែលច្បាប់បានចែងថាជនបរទេសមិនអាចចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបាននោះ ហើយរឿងនេះខ្ញុំគិតថាវាជាផ្នែកមួយជាការគំរាមកំហែងដែរ»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តបាត់ដំបង លោក ហេង សាយហុង មានប្រសាសន៍ថា ករណីនេះជាសំណុំរឿងចាស់ដោយពុំមានអ្វីធំដុំនោះទេ ដែលតុលាការអាចបញ្ចប់រឿងនេះតាំងពីមុនមកបាន៖ «ហើយបើទោះបីជានីតិវិធីរបស់តុលាការយ៉ាងក៏ដោយ ប៉ុន្តែយើងមើលឃើញថា ការប្ដឹងចោទប្រកាន់នេះវាមានពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយ អ៊ីចឹងយើងគិតថាតុលាការគប្បីតែពិចារណាធ្វើយ៉ាងណាទម្លាក់ការចោទប្រកាន់នេះ»។
ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់នៅក្នុងខែត្រប៉ៃលិន កន្លងទៅ មានសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ៣នាក់ដែលតុលាការកោះហៅឲ្យចូលបំភ្លឺពីបទបរិហារកេរ្តិ៍រឿងលុបឈ្មោះជនជាតិវៀតណាម ចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត។ អ្នកទាំងនោះរួមមាន លោក អ៊ូច សាវុធ ជំទប់ទី២ ឃុំសាលាក្រៅ អ្នកស្រី រាម ណាមុន ចៅសង្កាត់រងទី២ សង្កាត់ទួលល្វា ក្រុងប៉ៃលិន និងលោក ឈុន ចាន់ដា ក្រុមប្រឹក្សាសង្កាត់ប៉ៃលិន។ រហូតមកដល់ពេលនេះ តុលាការមិនទាន់បញ្ចប់សំណុំរឿងរបស់អ្នកទាំង៣នាក់នៅឡើយ៕
“គ្មាននរណាម្នាក់ជៀសផុតពីបន្លែសាច់ គីមីនោះទេ ក្រៅពីគ្រួសារមន្ត្រីធំៗ”
ពលរដ្ឋ និងស្ត្រីមេផ្ទះ
ហួសចិត្តនឹងការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
ដែលបានស្ដីបន្ទោសពលរដ្ឋដដែលៗ អំពីការបរិភោគបន្លែ សាច់
មានសារធាតុគីមី។ ពលរដ្ឋមួយចំនួនប្រាប់ថា គ្មានអ្នកណាម្នាក់
ដែរអាចជៀសផុតពីការបរិភោគចំណីអាហារ គ្មានផ្ទុក សារធាតុគីមីនោះទេ
គឺមានតែ ក្រុមគ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងអស់លោកធំៗ
ក្នុងជួររាជការតែប៉ុណ្ណោះ ដែលជៀសផុត។
ពលរដ្ឋ ដែលបានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ឲ្យអាស៊ីសេរី មិនថាអ្នកនៅភ្នំពេញ ឬអ្នកនៅតាមតំបន់ទីប្រជុំជនក្នុងខេត្តទេ សុទ្ធតែឆ្លើយតបស្រដៀងគ្នាថា ការស្ដីបន្ទោសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ម្ដងជាពីរដងនេះ ពលរដ្ឋសាមញ្ញគ្មានសមត្ថភាពធ្វើតាមបាននោះទេ។ ពួកគាត់ ថា មានតែក្រុមគ្នាលោកធំប៉ុន្មាននាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចមានលទ្ធភាពដាំដុះបន្លែគ្មានគីមីដោយខ្លួនឯង ឬអាចមានលទ្ធភាពរកសាច់ ដែលគ្មានគីមីបរិភោគបាន។ ប៉ុន្ដែ សម្រាប់អ្នកលក់ដូរតាមកញ្ច្រែង អ្នកធ្វើការងារជាសន្តិសុខ កម្មកររោងចក្រ និងពលរដ្ឋសាមញ្ញដទៃទៀត ភាគតិច ឬស្ទើរតែគ្មានសោះឡើយ ដែលមានលទ្ធភាពរកបានបន្លែ និងសាច់ធម្មជាតិ មកបរិភោគ។
ម្យ៉ាងទៀត ពួកគាត់ប្រាប់ថា បើទោះជាក្នុងមួយខែ មានមួយថ្ងៃដែលកម្មករអាចមានលទ្ធភាពទិញ បន្លែត្រីសាច់ធម្មជាតិមកបរិភោគ ក៏ពួកគាត់មិនដឹងមើលបន្លែសាច់ទាំងនោះ ថាជារបស់ធម្មជាតិនោះ តាមរបៀបណាដែរ។
ប្រធានកសិករសហគមន៍ចេកមាស នៅខែត្រស្វាយរៀង អ្នកស្រី ឥន សូត្រ មើលឃើញថា មិនមែនតែអ្នកទីក្រុងទេ ដែលហូបបន្លែសាច់គីមី សូម្បីកសិករ បើមិនដាំខ្លួនឯងទេ មិនដឹងទៅរកបន្លែសាច់ធម្មជាតិឯណាបានហូបនោះទេ។ អ្នកស្រីចាត់ទុកសំដីស្ដីបន្ទោសរបស់ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនថា មិនទទួលខុសត្រូវ ក្នុងខណៈដែលលោក ហ៊ុន សែន តែងអួតអាងក្ដែងៗ ថា ខ្លួនជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះជោគវាសនារបស់ប្រជាជន និងជាអ្នកបម្រើប្រជាជន។ កសិកររូបនេះ ផ្ដាំទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីវិញឲ្យជួយទប់ស្កាត់បន្លែ សាច់ មានសារធាតុគីមី កុំឲ្យនាំចូលទៀត។ «»
ពីរដងមកហើយ ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានស្ដីបន្ទោស និងពន្យល់ពលរដ្ឋឈប់ឲ្យជេរលោក បើមិនព្រមស្ដាប់ការណែនាំរបស់លោក ក្នុងការជ្រើសយកអាហារ ដែលមានសារធាតុគីមីយកទៅបរិភោគ។ បន្ថែមពីលើនេះ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បានបបួលអ្នកមិនទទួលយកគំនិតលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឲ្យបង្កើតគណបក្សនយោបាយ ដើម្បីប្រកួតប្រជែងនឹងគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា បើអ្នកទាំងនោះមានសមត្ថភាពទប់ស្កាត់បន្ថែមមានជាតិពុល ឬបន្ថែគីមីបានមែននោះ។
អ្នកលក់មីឆា នៅរាជធានីភ្នំពេញម្នាក់ លោកស្រី សំ សាវ៉ុន ប្រាប់ថា អ្នកស្រីមានសមត្ថភាពមើលដឹងបន្លែ និងសាច់ដែលមានផ្ទុកសារធាតុគីមី ប៉ុន្តែ អ្នកស្រីគ្មានជម្រើសអ្វី ក្រៅពីទិញបន្លែត្រីសាច់ទាំងនោះ យកមកលក់បន្ដនោះទេ។ អ្នកស្រីប្រាប់ថា បើរវល់ដើររកទិញបន្លែត្រីសាច់ធម្មជាតិ អ្នកស្រី មិនអាចប្រកបអាជីពលក់មីឆាបានទេ។ អ្នកស្រីបន្ដថា មីឆាដែលប្រើសាច់ និងបន្លែមិនធម្មជាតិ លក់បានតម្លៃ ៦០០០រៀលក្នុងមួយចាន បើឲ្យអ្នកស្រីទិញបន្លែធម្មជាតិមកលក់ យ៉ាងហោចណាស់ ត្រូវដំឡើងតម្លៃគុណនឹង២។ អ្នកស្រីថា តម្លៃថ្លៃបែបនេះ គ្មានអតិថិជនទិញមីឆាអ្នកស្រីហូបនោះទេ។
ក្រៅពីលោកស្រីដែលមើលមិនដឹងបន្លែត្រីសាច់ មានសារធាតុគីមី ក៏នៅតែមានពលរដ្ឋខ្លះទៀត ប្រាប់ថា ពួកគាត់អាចមានលទ្ធភាពសន្និដ្ឋានបានពីបន្លែ និងសាច់ ដែលផ្ទុកសារធាតុគីមីដែរ។
កញ្ញា ជ្រឹង ស្រីណែត ជាអាជីរករដូរលុយ និងវេរលុយ នៅខែត្រកំពង់ចាម ប្រាប់ថា វិធីងាយសន្និដ្ឋានបំផុត គឺបន្លែ និងសាច់ណា ដែលមានតម្លៃថ្លៃ គឺជារបស់ធម្មជាតិហើយ។ កញ្ញាយល់ថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានគំនិតល្អ ក្នុងការបំផុសឲ្យទិញបន្លែ និងសាច់គ្មានសារធាតុគីមី ប៉ុន្តែកញ្ញាទទួលស្គាល់ថា ពិបាករកទិញណាស់ ព្រោះបន្លែត្រីសាច់ជាច្រើន លើទីផ្សារបច្ចុប្បន្ន ជាបន្លែសាច់នាំចូលពីប្រទេសវៀតណាម។
មន្ត្រីរាជការម្នាក់ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ប្រាប់ថា មិនមែនតែពលរដ្ឋសាមញ្ញ ឬកម្មកររោងចក្រទេ ដែលគ្មានលទ្ធភាពបរិភោគបន្លែត្រីសាច់ធម្មជាតិ សូម្បីមន្ត្រីរាជការស៊ីវិលដូចរូបគាត់ ក៏មានលទ្ធភាពតិចតួចបំផុតដែរ។ ម្យ៉ាងកញ្ញាទទួលស្គាល់ថា រូបគាត់ក៏មិនចេះមើលថា បន្លែ សាច់ណា មានសារធាតុគីមីដែរ។ ប៉ុន្តែ កញ្ញាយល់ថា ការស្ដីបន្ទោសរបស់លោកនាយរដ្ឋមន្ត្រី ជាបំណងល្អ គ្រាន់តែពលរដ្ឋគ្មានលទ្ធភាពធ្វើតាមបាន។
បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនឯកជនម្នាក់ នៅរាជធានីភ្នំពេញ អ្នកស្រី ភី នីដា ប្រាប់ថា គាត់ទទួលយកការអំពាវនាវរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលមានបំណងល្អ ដល់សុខភាពពលរដ្ឋ។ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីបន្ដថា បើទោះជាគ្មានការអំពាវនាវ ក៏អ្នកស្រីបានប្រើប្រាស់បន្លែធម្មជាតិ សម្រាប់បរិភោគរួចហើយដែរ។
ករណីពលរដ្ឋពិបាករកទិញ បន្លែសាច់ធម្មជាតិ ត្រូវបានអ្នកដាំបន្លែ និងអ្នកចិញ្ចឹមសត្វជាលក្ខណៈគ្រួសារ ស្ដីបន្ទោសមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ដែលបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យបន្លែ និងសាច់ ហូរចូលពីប្រទេសវៀតណាម យ៉ាងអនាធិបតេយ្យ។ អ្នកដាំបន្លែធម្មជាតិរអ៊ូរទាំថា គ្មានទីផ្សារសម្រាប់លក់បន្លែធម្មជាតិ។ ចំណែកសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមជ្រូក ធ្លាប់ធ្វើសន្និសីទកាសែត ដើម្បីស្នើសុំឲ្យអាជ្ញាធរទប់ស្កាត់ការហូរចូលជ្រូក ពីប្រទេសវៀតណាម។
ប្រធានសហគមន៍កសិករដាំបន្លែកុកតាវៀ ស្ថិតនៅភូមិកុករវៀ ឃុំរវៀង ស្រុកសំរោង ខែត្រតាកែវ លោក ផៃ ថា ប្រាប់ថា បច្ចុប្បន្នកសិករនៅសហគមន៍កុកតាវៀ បានដាំបន្លែធម្មជាតិត្រឹមតែផ្គត់ផ្គង់នៅមូលដ្ឋានក្នុងភូមិតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា កសិករក្នុងសហគមន៍មិនអាចដាំលើសពីតម្រូវការក្នុងភូមិបានទេ ព្រោះខ្លាចគ្មានទីផ្សារ និងបារម្ភថា លក់មិនឈ្នះ បន្លែនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន ផ្ដល់គំនិតថា ដើម្បីលើកកម្ពស់បន្លែធម្មជាតិគ្មានជាតិគីមី និងធានាបានការបរិភោគរបស់ប្រជាពលរដ្ឋប្រកបដោយសុខុមាលភាព ទាំងប្រជាកសិករ និងរដ្ឋាភិបាលមានតួនាទី ភារកិច្ច និងទំនួលខុសត្រូវចូលរួមទប់ស្ងាត់ទាំងអស់គ្នា មិនមែនចូលរួមតែពលរដ្ឋ ឬចូលរួមតែរដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ លោកលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាល ត្រូវដាក់ចេញនូវវិធានការជាក់លាក់ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងធានាបានសុខភាពប្រជាលរដ្ឋ ហើយត្រូវធ្វើការបង្កើនថវិកាជាតិលើផ្នែកវិស័យកសិកម្ម ដោយផ្ដល់ជាទុនកម្ចីការប្រាក់ទាប និងការបណ្ដុះបណ្ដាលបច្ចេកទេសកសិករ។ រដ្ឋាភិបាល ត្រូវបង្រៀនបច្ចេកទេសវេចខ្ចប់ ការត្រួតពិនិត្យគុណភាពដល់កសិករ។ ឃុំ-សង្កាត់ត្រូវបង្កើតទីផ្សារគោលការណ៍ធម្មជាតិឃុំមួយ ផ្សារសហគមន៍មួយ សម្រាប់លក់ផលិតផលកសិកម្មបែបធម្មជាតិ ដែលដាំបានដោយកសិករ។
បន្ថែមពីនេះ លោក ថេង សាវឿន បន្ដថា ក្រសួងកសិកម្ម ត្រូវតែអនុវត្តឲ្យបានលើច្បាប់ក្នុងការគ្រប់គ្រងជី និងថ្នាំគីមីនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង។ រីឯពលរដ្ឋវិញ ប្រាប់ថា បើរដ្ឋាភិបាលឲ្យពលរដ្ឋទទួលខុសត្រូវ ករណីបន្លែសាច់គីមីដដែល រដ្ឋាភិបាលគួរតែលុបបំបាត់កាំកុងត្រូលត្រួតពិនិត្យចំណីអាហារ ឬអាជ្ញាធរដែលមានកាតព្វកិច្ចខាងត្រួតពិនិត្យអាហារចោល ព្រោះពួកគេស៊ីប្រាក់ខែពលរដ្ឋ តែបណ្ដោយឲ្យចំណីអាហារមានសារធាតុពុលពាសពេញទីផ្សារ។
ចំណែកអ្នកជំនាញកសិកម្ម លោកបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ ផ្ដល់មតិថា រដ្ឋាភិបាលគួរបញ្ជូនមន្ត្រីជំនាញទៅដឹកនាំកសិករ ផលិតបន្លែ ដែលគ្មានសារធាតុគីមីសំយោគ ហើយគួរបញ្ជូនមន្ត្រីជំនាញ ៥.០០០នាក់ ដែលស្មើតែប្រមាណ ១ភាគរយ នៃចំនួនមន្ត្រីទូទាំងប្រទេស និងចំណាយតិចជាង ១ភាគរយ នៃថវិកាជាតិប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីឲ្យចុះដល់មូលដ្ឋាន ធ្វើការលើរឿងបន្លែសាច់ មានគីមីនេះ៕
ពលរដ្ឋ ដែលបានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ឲ្យអាស៊ីសេរី មិនថាអ្នកនៅភ្នំពេញ ឬអ្នកនៅតាមតំបន់ទីប្រជុំជនក្នុងខេត្តទេ សុទ្ធតែឆ្លើយតបស្រដៀងគ្នាថា ការស្ដីបន្ទោសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ម្ដងជាពីរដងនេះ ពលរដ្ឋសាមញ្ញគ្មានសមត្ថភាពធ្វើតាមបាននោះទេ។ ពួកគាត់ ថា មានតែក្រុមគ្នាលោកធំប៉ុន្មាននាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចមានលទ្ធភាពដាំដុះបន្លែគ្មានគីមីដោយខ្លួនឯង ឬអាចមានលទ្ធភាពរកសាច់ ដែលគ្មានគីមីបរិភោគបាន។ ប៉ុន្ដែ សម្រាប់អ្នកលក់ដូរតាមកញ្ច្រែង អ្នកធ្វើការងារជាសន្តិសុខ កម្មកររោងចក្រ និងពលរដ្ឋសាមញ្ញដទៃទៀត ភាគតិច ឬស្ទើរតែគ្មានសោះឡើយ ដែលមានលទ្ធភាពរកបានបន្លែ និងសាច់ធម្មជាតិ មកបរិភោគ។
ម្យ៉ាងទៀត ពួកគាត់ប្រាប់ថា បើទោះជាក្នុងមួយខែ មានមួយថ្ងៃដែលកម្មករអាចមានលទ្ធភាពទិញ បន្លែត្រីសាច់ធម្មជាតិមកបរិភោគ ក៏ពួកគាត់មិនដឹងមើលបន្លែសាច់ទាំងនោះ ថាជារបស់ធម្មជាតិនោះ តាមរបៀបណាដែរ។
ប្រធានកសិករសហគមន៍ចេកមាស នៅខែត្រស្វាយរៀង អ្នកស្រី ឥន សូត្រ មើលឃើញថា មិនមែនតែអ្នកទីក្រុងទេ ដែលហូបបន្លែសាច់គីមី សូម្បីកសិករ បើមិនដាំខ្លួនឯងទេ មិនដឹងទៅរកបន្លែសាច់ធម្មជាតិឯណាបានហូបនោះទេ។ អ្នកស្រីចាត់ទុកសំដីស្ដីបន្ទោសរបស់ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនថា មិនទទួលខុសត្រូវ ក្នុងខណៈដែលលោក ហ៊ុន សែន តែងអួតអាងក្ដែងៗ ថា ខ្លួនជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះជោគវាសនារបស់ប្រជាជន និងជាអ្នកបម្រើប្រជាជន។ កសិកររូបនេះ ផ្ដាំទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីវិញឲ្យជួយទប់ស្កាត់បន្លែ សាច់ មានសារធាតុគីមី កុំឲ្យនាំចូលទៀត។ «»
ពីរដងមកហើយ ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានស្ដីបន្ទោស និងពន្យល់ពលរដ្ឋឈប់ឲ្យជេរលោក បើមិនព្រមស្ដាប់ការណែនាំរបស់លោក ក្នុងការជ្រើសយកអាហារ ដែលមានសារធាតុគីមីយកទៅបរិភោគ។ បន្ថែមពីលើនេះ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បានបបួលអ្នកមិនទទួលយកគំនិតលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឲ្យបង្កើតគណបក្សនយោបាយ ដើម្បីប្រកួតប្រជែងនឹងគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា បើអ្នកទាំងនោះមានសមត្ថភាពទប់ស្កាត់បន្ថែមមានជាតិពុល ឬបន្ថែគីមីបានមែននោះ។
អ្នកលក់មីឆា នៅរាជធានីភ្នំពេញម្នាក់ លោកស្រី សំ សាវ៉ុន ប្រាប់ថា អ្នកស្រីមានសមត្ថភាពមើលដឹងបន្លែ និងសាច់ដែលមានផ្ទុកសារធាតុគីមី ប៉ុន្តែ អ្នកស្រីគ្មានជម្រើសអ្វី ក្រៅពីទិញបន្លែត្រីសាច់ទាំងនោះ យកមកលក់បន្ដនោះទេ។ អ្នកស្រីប្រាប់ថា បើរវល់ដើររកទិញបន្លែត្រីសាច់ធម្មជាតិ អ្នកស្រី មិនអាចប្រកបអាជីពលក់មីឆាបានទេ។ អ្នកស្រីបន្ដថា មីឆាដែលប្រើសាច់ និងបន្លែមិនធម្មជាតិ លក់បានតម្លៃ ៦០០០រៀលក្នុងមួយចាន បើឲ្យអ្នកស្រីទិញបន្លែធម្មជាតិមកលក់ យ៉ាងហោចណាស់ ត្រូវដំឡើងតម្លៃគុណនឹង២។ អ្នកស្រីថា តម្លៃថ្លៃបែបនេះ គ្មានអតិថិជនទិញមីឆាអ្នកស្រីហូបនោះទេ។
ក្រៅពីលោកស្រីដែលមើលមិនដឹងបន្លែត្រីសាច់ មានសារធាតុគីមី ក៏នៅតែមានពលរដ្ឋខ្លះទៀត ប្រាប់ថា ពួកគាត់អាចមានលទ្ធភាពសន្និដ្ឋានបានពីបន្លែ និងសាច់ ដែលផ្ទុកសារធាតុគីមីដែរ។
កញ្ញា ជ្រឹង ស្រីណែត ជាអាជីរករដូរលុយ និងវេរលុយ នៅខែត្រកំពង់ចាម ប្រាប់ថា វិធីងាយសន្និដ្ឋានបំផុត គឺបន្លែ និងសាច់ណា ដែលមានតម្លៃថ្លៃ គឺជារបស់ធម្មជាតិហើយ។ កញ្ញាយល់ថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានគំនិតល្អ ក្នុងការបំផុសឲ្យទិញបន្លែ និងសាច់គ្មានសារធាតុគីមី ប៉ុន្តែកញ្ញាទទួលស្គាល់ថា ពិបាករកទិញណាស់ ព្រោះបន្លែត្រីសាច់ជាច្រើន លើទីផ្សារបច្ចុប្បន្ន ជាបន្លែសាច់នាំចូលពីប្រទេសវៀតណាម។
មន្ត្រីរាជការម្នាក់ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ប្រាប់ថា មិនមែនតែពលរដ្ឋសាមញ្ញ ឬកម្មកររោងចក្រទេ ដែលគ្មានលទ្ធភាពបរិភោគបន្លែត្រីសាច់ធម្មជាតិ សូម្បីមន្ត្រីរាជការស៊ីវិលដូចរូបគាត់ ក៏មានលទ្ធភាពតិចតួចបំផុតដែរ។ ម្យ៉ាងកញ្ញាទទួលស្គាល់ថា រូបគាត់ក៏មិនចេះមើលថា បន្លែ សាច់ណា មានសារធាតុគីមីដែរ។ ប៉ុន្តែ កញ្ញាយល់ថា ការស្ដីបន្ទោសរបស់លោកនាយរដ្ឋមន្ត្រី ជាបំណងល្អ គ្រាន់តែពលរដ្ឋគ្មានលទ្ធភាពធ្វើតាមបាន។
បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនឯកជនម្នាក់ នៅរាជធានីភ្នំពេញ អ្នកស្រី ភី នីដា ប្រាប់ថា គាត់ទទួលយកការអំពាវនាវរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលមានបំណងល្អ ដល់សុខភាពពលរដ្ឋ។ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីបន្ដថា បើទោះជាគ្មានការអំពាវនាវ ក៏អ្នកស្រីបានប្រើប្រាស់បន្លែធម្មជាតិ សម្រាប់បរិភោគរួចហើយដែរ។
ករណីពលរដ្ឋពិបាករកទិញ បន្លែសាច់ធម្មជាតិ ត្រូវបានអ្នកដាំបន្លែ និងអ្នកចិញ្ចឹមសត្វជាលក្ខណៈគ្រួសារ ស្ដីបន្ទោសមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ដែលបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យបន្លែ និងសាច់ ហូរចូលពីប្រទេសវៀតណាម យ៉ាងអនាធិបតេយ្យ។ អ្នកដាំបន្លែធម្មជាតិរអ៊ូរទាំថា គ្មានទីផ្សារសម្រាប់លក់បន្លែធម្មជាតិ។ ចំណែកសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមជ្រូក ធ្លាប់ធ្វើសន្និសីទកាសែត ដើម្បីស្នើសុំឲ្យអាជ្ញាធរទប់ស្កាត់ការហូរចូលជ្រូក ពីប្រទេសវៀតណាម។
ប្រធានសហគមន៍កសិករដាំបន្លែកុកតាវៀ ស្ថិតនៅភូមិកុករវៀ ឃុំរវៀង ស្រុកសំរោង ខែត្រតាកែវ លោក ផៃ ថា ប្រាប់ថា បច្ចុប្បន្នកសិករនៅសហគមន៍កុកតាវៀ បានដាំបន្លែធម្មជាតិត្រឹមតែផ្គត់ផ្គង់នៅមូលដ្ឋានក្នុងភូមិតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា កសិករក្នុងសហគមន៍មិនអាចដាំលើសពីតម្រូវការក្នុងភូមិបានទេ ព្រោះខ្លាចគ្មានទីផ្សារ និងបារម្ភថា លក់មិនឈ្នះ បន្លែនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន ផ្ដល់គំនិតថា ដើម្បីលើកកម្ពស់បន្លែធម្មជាតិគ្មានជាតិគីមី និងធានាបានការបរិភោគរបស់ប្រជាពលរដ្ឋប្រកបដោយសុខុមាលភាព ទាំងប្រជាកសិករ និងរដ្ឋាភិបាលមានតួនាទី ភារកិច្ច និងទំនួលខុសត្រូវចូលរួមទប់ស្ងាត់ទាំងអស់គ្នា មិនមែនចូលរួមតែពលរដ្ឋ ឬចូលរួមតែរដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ លោកលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាល ត្រូវដាក់ចេញនូវវិធានការជាក់លាក់ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងធានាបានសុខភាពប្រជាលរដ្ឋ ហើយត្រូវធ្វើការបង្កើនថវិកាជាតិលើផ្នែកវិស័យកសិកម្ម ដោយផ្ដល់ជាទុនកម្ចីការប្រាក់ទាប និងការបណ្ដុះបណ្ដាលបច្ចេកទេសកសិករ។ រដ្ឋាភិបាល ត្រូវបង្រៀនបច្ចេកទេសវេចខ្ចប់ ការត្រួតពិនិត្យគុណភាពដល់កសិករ។ ឃុំ-សង្កាត់ត្រូវបង្កើតទីផ្សារគោលការណ៍ធម្មជាតិឃុំមួយ ផ្សារសហគមន៍មួយ សម្រាប់លក់ផលិតផលកសិកម្មបែបធម្មជាតិ ដែលដាំបានដោយកសិករ។
បន្ថែមពីនេះ លោក ថេង សាវឿន បន្ដថា ក្រសួងកសិកម្ម ត្រូវតែអនុវត្តឲ្យបានលើច្បាប់ក្នុងការគ្រប់គ្រងជី និងថ្នាំគីមីនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង។ រីឯពលរដ្ឋវិញ ប្រាប់ថា បើរដ្ឋាភិបាលឲ្យពលរដ្ឋទទួលខុសត្រូវ ករណីបន្លែសាច់គីមីដដែល រដ្ឋាភិបាលគួរតែលុបបំបាត់កាំកុងត្រូលត្រួតពិនិត្យចំណីអាហារ ឬអាជ្ញាធរដែលមានកាតព្វកិច្ចខាងត្រួតពិនិត្យអាហារចោល ព្រោះពួកគេស៊ីប្រាក់ខែពលរដ្ឋ តែបណ្ដោយឲ្យចំណីអាហារមានសារធាតុពុលពាសពេញទីផ្សារ។
ចំណែកអ្នកជំនាញកសិកម្ម លោកបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ ផ្ដល់មតិថា រដ្ឋាភិបាលគួរបញ្ជូនមន្ត្រីជំនាញទៅដឹកនាំកសិករ ផលិតបន្លែ ដែលគ្មានសារធាតុគីមីសំយោគ ហើយគួរបញ្ជូនមន្ត្រីជំនាញ ៥.០០០នាក់ ដែលស្មើតែប្រមាណ ១ភាគរយ នៃចំនួនមន្ត្រីទូទាំងប្រទេស និងចំណាយតិចជាង ១ភាគរយ នៃថវិកាជាតិប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីឲ្យចុះដល់មូលដ្ឋាន ធ្វើការលើរឿងបន្លែសាច់ មានគីមីនេះ៕
Tuesday, January 2, 2018
ក្រសួងមហាផ្ទៃព្រមានចាប់ខ្លួនមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងនិងបិទអង្គការបន្ថែមទៀត
ក្រសួងមហាផ្ទៃ ព្រមានចាប់ខ្លួនកូនស្រីលោក កឹម សុខា
និងតំណាងរាស្ត្របក្សឆាំងផ្សេងទៀតដែលកំពុងធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនៅក្រៅប្រទេស
និងព្រមានបិទអង្គការណាដែលធ្វើយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស»
ទាមទារដោះលែងអ្នកទោសមនសិការ។ រីឯអ្នកវិភាគយល់ថា
ការព្រមានពីចំណាត់ការក្ដៅរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅដើមឆ្នាំ២០១៨ នេះ
គឺផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងកាន់តែផ្ដាច់ការ។
ទោះបីជាឆ្នាំចាស់ផុតទៅឈានចូលឆ្នាំថ្មី ២០១៨ ហើយក្តី រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅតែមិនអាចកែប្រែចិត្តគំនិតចាស់របស់ខ្លួន ពោលគឺនៅដើមឆ្នាំថ្មីនេះ រដ្ឋាភិបាលនៅតែក្តៅក្រហាយចងកម្មចងពៀរជាមួយបក្សប្រឆាំង និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដដែល។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ បានថ្លែងប្រាប់កាសែត ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ថា អាជ្ញាធរកម្ពុជា នឹងរង់ចាំចាប់ខ្លួនកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា កូនស្រីលោក កឹម សុខា និងមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ផ្សេងៗទៀត ដែលកំពុងធ្វើនយោបាយនៅក្រៅប្រទេស ប្រសិនបើពួកគាត់ហ៊ានជិះយន្តហោះត្រឡប់មកជាន់ទឹកដីកម្ពុជាវិញ នៅពេលណាមួយ។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមពីលោក ខៀវ សុភ័គ បានទេ ដោយទូរស័ព្ទរបស់លោកមិនអាចទាក់ទងបាន នៅថ្ងៃទី២ ខែមករា នេះ។
ការព្រមានចាប់ខ្លួននេះ គឺក្រោយពីកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា និងតំណាងរាស្ត្របក្សឆាំងមួយចំនួន កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៧ បានធ្វើយុទ្ធនាការអំពាវនាវដល់អង្គការសហប្រជាជាតិ ពិនិត្យមើលឡើងវិញអំពីសមាជិកភាពរបស់កម្ពុជា ដោយព្យួរអាសនៈ។ ជាមួយគ្នានោះ ពួកគេបានប្រាប់ទៅបរទេសអោយដាក់ទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជា ដូចជាបិទទិដ្ឋាការមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល មិនឲ្យចូលទឹកដីអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុប បង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ និងមិនឲ្យបញ្ជាទិញទំនិញពីកម្ពុជា ជាដើម។ ការអំពាវនាវរបស់ពួកគាត់ដែលបានសម្រេចលទ្ធផលបណ្ដើរៗនេះ គឺដោយសាររដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ចាប់លោក កឹម សុខា ដាក់គុក ហើយរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បិទអង្គការរបស់អាមេរិកមួយចំនួន និងបិទស្ថាប័នព័ត៌មានឯករាជ្យជាដើម។
លោក ខៀវ សុភ័គ ឲ្យដឹងដែរថា ចំពោះបុគ្គលចំនួន ១១៨នាក់ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចមិនឲ្យធ្វើនយោបាយ ៥ឆ្នាំនោះ គឺក្រសួងមហាផ្ទៃ នឹងស្នើទៅតុលាការកំពូល ម្តងទៀត ដើម្បីហាមឃាត់ធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំបន្ថែមទៀត ដែលមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ រូបនេះអះអាងថា ជាសកម្មភាពរឹងទទឹង និងខុសច្បាប់កម្ពុជា។
អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា ការប្រតិកម្មរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនេះ វាផ្ទុយពីច្បាប់ និងបង្ហាញពីភាពផ្ដាច់ការឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់៖ «»។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា និងអ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ដើម្បីសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ នៅថ្ងៃទី២ ខែមករា នេះ។
ក្រៅពីព្រមានលើអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងនោះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ក៏បានព្រមាននឹងបិទអង្គការណាដែលធ្វើសកម្មភាពផ្ទុយនឹងលក្ខន្តិកៈដែលបានតម្កល់នៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ស្របពេលដែលថ្មីៗនេះ មានក្រុមសង្គមស៊ីវិលខ្លះ បាននាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការថ្មីទៀតដែលគេហៅថា «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស»។
លោក ខៀវ សុភ័គ អះអាងថា អាជ្ញាធរកំពុងតាមដានសកម្មភាពរបស់មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងកត់ត្រាទុកសកម្មភាពទាំងអស់នោះថែមទៀតផង។
យុទ្ធនាការ «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស» គឺមានសកម្មជនមួយចំនួនបានស្លៀកពាក់ពណ៌ស និងបង្ហោះសារលើហ្វេសប៊ុក (Facebook) ទាមទារឲ្យដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ រួមមានលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ អតីតប្រធានគណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិ អតីតបុគ្គលិកវិទ្យុអាស៊ីសេរី តំណាងរាស្ត្រ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំង សកម្មជនបរិស្ថាន អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក គឹម សុខ និងសកម្មជនដីធ្លីអ្នកស្រី ទេព វន្នី ជាដើម។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមអាដហុក (ADHOC) លោក ស៊ឹង សែនករុណា យល់ថា យុទ្ធនាការ «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស» គឺមិនផ្ទុយពីច្បាប់នោះឡើយ។ លោកបន្ថែមថា បច្ចុប្បន្ននេះ គឺគេមិនបានយកចិត្តទុកដាក់មើលអំពីបំណងរបស់អ្នកទាមទារឡើយ ប៉ុន្តែគេតែងតែផ្ដោតថា ការទាមទារទាំងឡាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងក្រុមសង្គមស៊ីវិល គឺជាចលនានាំឲ្យមានបដិវត្តន៍ពណ៌ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលទៅវិញ៖ «»។
សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក និងអង្គការសមាគមដទៃមួយចំនួនទៀត មិនទាន់ឃើញចូលរួមធ្វើយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស» នេះនៅឡើយទេ ដោយពួកគេអះអាងថា បារម្ភខ្លាចក្រសួងមហាផ្ទៃ រកលេសបិទអង្គការនេះចោល។
មាត្រា ១៩ នៃសេចក្ដីប្រកាសជាសកលអំពីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ចែងថា មនុស្សម្នាក់ៗមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងយោបល់។ សេរីភាពនេះរួមមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិដោយគ្មានការរារាំង និងសិទ្ធិដើម្បីស្វែងរក ទទួល និងផ្ដល់ព័ត៌មាន និងគំនិតតាមរយៈផ្សព្វផ្សាយបែបណាក៏បានដោយមិនគិតពីព្រំដែន។ រីឯមាត្រា ៤១ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញវិញចែងថា ពលរដ្ឋខ្មែរមានសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួន សេរីភាពខាងសារព័ត៌មាន សេរីភាពខាងការបោះពុម្ពផ្សាយ សេរីភាពខាងការប្រជុំ។
អ្នកវិភាគ និងសង្គមស៊ីវិល ស្នើអោយអ្នកនយោបាយ ជាពិសេសគណបក្សកាន់អំណាច ចាប់ផ្ដើមចរចាត្រូវរ៉ូវគ្នា និងដឹកនាំប្រទេសវិលទៅរករបបប្រជាធិបតេយ្យ គោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គោរពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ ដើម្បីជាកាដូសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំសកលនេះ និងដើម្បីបញ្ចៀសការរិះគន់ និងការដាក់ទណ្ឌកម្មធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះពីសហគមន៍អន្តរជាតិ៕
ទោះបីជាឆ្នាំចាស់ផុតទៅឈានចូលឆ្នាំថ្មី ២០១៨ ហើយក្តី រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅតែមិនអាចកែប្រែចិត្តគំនិតចាស់របស់ខ្លួន ពោលគឺនៅដើមឆ្នាំថ្មីនេះ រដ្ឋាភិបាលនៅតែក្តៅក្រហាយចងកម្មចងពៀរជាមួយបក្សប្រឆាំង និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដដែល។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ បានថ្លែងប្រាប់កាសែត ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ថា អាជ្ញាធរកម្ពុជា នឹងរង់ចាំចាប់ខ្លួនកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា កូនស្រីលោក កឹម សុខា និងមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ផ្សេងៗទៀត ដែលកំពុងធ្វើនយោបាយនៅក្រៅប្រទេស ប្រសិនបើពួកគាត់ហ៊ានជិះយន្តហោះត្រឡប់មកជាន់ទឹកដីកម្ពុជាវិញ នៅពេលណាមួយ។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមពីលោក ខៀវ សុភ័គ បានទេ ដោយទូរស័ព្ទរបស់លោកមិនអាចទាក់ទងបាន នៅថ្ងៃទី២ ខែមករា នេះ។
ការព្រមានចាប់ខ្លួននេះ គឺក្រោយពីកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា និងតំណាងរាស្ត្របក្សឆាំងមួយចំនួន កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៧ បានធ្វើយុទ្ធនាការអំពាវនាវដល់អង្គការសហប្រជាជាតិ ពិនិត្យមើលឡើងវិញអំពីសមាជិកភាពរបស់កម្ពុជា ដោយព្យួរអាសនៈ។ ជាមួយគ្នានោះ ពួកគេបានប្រាប់ទៅបរទេសអោយដាក់ទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជា ដូចជាបិទទិដ្ឋាការមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល មិនឲ្យចូលទឹកដីអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុប បង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ និងមិនឲ្យបញ្ជាទិញទំនិញពីកម្ពុជា ជាដើម។ ការអំពាវនាវរបស់ពួកគាត់ដែលបានសម្រេចលទ្ធផលបណ្ដើរៗនេះ គឺដោយសាររដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ចាប់លោក កឹម សុខា ដាក់គុក ហើយរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បិទអង្គការរបស់អាមេរិកមួយចំនួន និងបិទស្ថាប័នព័ត៌មានឯករាជ្យជាដើម។
លោក ខៀវ សុភ័គ ឲ្យដឹងដែរថា ចំពោះបុគ្គលចំនួន ១១៨នាក់ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចមិនឲ្យធ្វើនយោបាយ ៥ឆ្នាំនោះ គឺក្រសួងមហាផ្ទៃ នឹងស្នើទៅតុលាការកំពូល ម្តងទៀត ដើម្បីហាមឃាត់ធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំបន្ថែមទៀត ដែលមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ រូបនេះអះអាងថា ជាសកម្មភាពរឹងទទឹង និងខុសច្បាប់កម្ពុជា។
អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា ការប្រតិកម្មរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនេះ វាផ្ទុយពីច្បាប់ និងបង្ហាញពីភាពផ្ដាច់ការឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់៖ «»។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា និងអ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ដើម្បីសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ នៅថ្ងៃទី២ ខែមករា នេះ។
ក្រៅពីព្រមានលើអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងនោះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ក៏បានព្រមាននឹងបិទអង្គការណាដែលធ្វើសកម្មភាពផ្ទុយនឹងលក្ខន្តិកៈដែលបានតម្កល់នៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ស្របពេលដែលថ្មីៗនេះ មានក្រុមសង្គមស៊ីវិលខ្លះ បាននាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការថ្មីទៀតដែលគេហៅថា «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស»។
លោក ខៀវ សុភ័គ អះអាងថា អាជ្ញាធរកំពុងតាមដានសកម្មភាពរបស់មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងកត់ត្រាទុកសកម្មភាពទាំងអស់នោះថែមទៀតផង។
យុទ្ធនាការ «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស» គឺមានសកម្មជនមួយចំនួនបានស្លៀកពាក់ពណ៌ស និងបង្ហោះសារលើហ្វេសប៊ុក (Facebook) ទាមទារឲ្យដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ រួមមានលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ អតីតប្រធានគណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិ អតីតបុគ្គលិកវិទ្យុអាស៊ីសេរី តំណាងរាស្ត្រ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំង សកម្មជនបរិស្ថាន អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក គឹម សុខ និងសកម្មជនដីធ្លីអ្នកស្រី ទេព វន្នី ជាដើម។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមអាដហុក (ADHOC) លោក ស៊ឹង សែនករុណា យល់ថា យុទ្ធនាការ «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស» គឺមិនផ្ទុយពីច្បាប់នោះឡើយ។ លោកបន្ថែមថា បច្ចុប្បន្ននេះ គឺគេមិនបានយកចិត្តទុកដាក់មើលអំពីបំណងរបស់អ្នកទាមទារឡើយ ប៉ុន្តែគេតែងតែផ្ដោតថា ការទាមទារទាំងឡាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងក្រុមសង្គមស៊ីវិល គឺជាចលនានាំឲ្យមានបដិវត្តន៍ពណ៌ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលទៅវិញ៖ «»។
សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក និងអង្គការសមាគមដទៃមួយចំនួនទៀត មិនទាន់ឃើញចូលរួមធ្វើយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃអាទិត្យពណ៌ស» នេះនៅឡើយទេ ដោយពួកគេអះអាងថា បារម្ភខ្លាចក្រសួងមហាផ្ទៃ រកលេសបិទអង្គការនេះចោល។
មាត្រា ១៩ នៃសេចក្ដីប្រកាសជាសកលអំពីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ចែងថា មនុស្សម្នាក់ៗមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងយោបល់។ សេរីភាពនេះរួមមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិដោយគ្មានការរារាំង និងសិទ្ធិដើម្បីស្វែងរក ទទួល និងផ្ដល់ព័ត៌មាន និងគំនិតតាមរយៈផ្សព្វផ្សាយបែបណាក៏បានដោយមិនគិតពីព្រំដែន។ រីឯមាត្រា ៤១ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញវិញចែងថា ពលរដ្ឋខ្មែរមានសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួន សេរីភាពខាងសារព័ត៌មាន សេរីភាពខាងការបោះពុម្ពផ្សាយ សេរីភាពខាងការប្រជុំ។
អ្នកវិភាគ និងសង្គមស៊ីវិល ស្នើអោយអ្នកនយោបាយ ជាពិសេសគណបក្សកាន់អំណាច ចាប់ផ្ដើមចរចាត្រូវរ៉ូវគ្នា និងដឹកនាំប្រទេសវិលទៅរករបបប្រជាធិបតេយ្យ គោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គោរពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ ដើម្បីជាកាដូសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំសកលនេះ និងដើម្បីបញ្ចៀសការរិះគន់ និងការដាក់ទណ្ឌកម្មធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះពីសហគមន៍អន្តរជាតិ៕
ពលរដ្ឋសហគមន៍បុរីកីឡានឹងប្រារព្ធខួប៦ឆ្នាំនៃការបណ្ដេញចេញនៅថ្ងៃទី០៣ខែមករា
ពលរដ្ឋសហគមន៍បុរីកីឡា ទាំងអ្នកមិនទាន់ចាកចេញ
និងអ្នកចាកចេញហើយ នឹងជួបជុំគ្នាប្រារព្ធខួប ៦ឆ្នាំ
នៃការបណ្ដេញពួកគេចេញពីលំនៅឋាន នៅថ្ងៃទី០៣ ខែមករាស្អែកនេះ។
ពួកគាត់ឲ្យដឹងថា ការរំលឹកនៃការបណ្ដេញចេញនេះ
នឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើម៉ោង ៣រសៀល ដោយធ្វើពិធីសូត្រតាមពិធីសាសនា
ដើម្បីបន់ស្រន់សុំកុំឲ្យមានការបណ្ដេញជាថ្មីម្ដងទៀត។
តំណាងសហគមន៍បុរីកីឡា លោកស្រី ស ស៊ន ប្រាប់ថា មូលហេតុនៃការរំលឹកខួបនេះ គឺដើម្បីកុំឲ្យពលរដ្ឋសហគមន៍បុរីកីឡា និងអតីតពលរដ្ឋបុរីកីឡាភ្លេចការបណ្ដេញដោយបង្ខំកាលពីឆ្នាំ២០១២ កន្លងទៅ។ លោកស្រីបន្តថា ក្រៅពីការប្រារព្ធពិធីតាមបែបសាសនា ពលរដ្ឋមិនបានធ្វើញត្តិទាមទារ ឬហែក្បូនអ្វីនោះទេ។ «»
កាលពីឆ្នាំ២០១២ ផ្ទះសម្បែង និងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពលរដ្ឋទាំង ៣៨០គ្រួសារ ដែលមិនព្រមចាកចេញ ត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញអស់។ ទំនាស់ដីធ្លីនៅបុរីកីឡានេះ កាន់តែខ្លាំងឡើងៗ បន្តរហូតដល់ឆ្នាំ២០១៤ ទើបមានការពិភាក្សាជាច្រើនលើកច្រើនសា រវាងប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះរាប់រយគ្រួសារ និងសាលាក្រុង។ បន្ទាប់មកពលរដ្ឋទាំងនោះភាគច្រើន សុខចិត្តទទួលយកសំណងជាថ្នូរការចាកចេញ។
ប៉ុន្តែក្នុងនោះ ក៏មានពលរដ្ឋចំនួន ១១គ្រួសារទៅបន្តរស់នៅក្នុងអគារមួយជិតលំនៅឋានរបស់ខ្លួនរង់ចាំសំណងសមរម្យ។ ពលរដ្ឋដែលនៅសេសសល់ទាំង ១១គ្រួសារ កំពុងប្រឈមការបណ្ដេញចេញជាថ្មី ខណៈពួកគេមិនព្រមទទួលយកសំណងដ៏តិចតួចដែលសាលាក្រុងប្រកាសផ្ដល់ឲ្យ។ ពេលនេះ ក្រុមពលរដ្ឋគ្រោងស្នើសុំរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងដែនដី លោក ជា សុផារ៉ា ជួយអន្តរាគមន៍។ លោក ជា សុផារ៉ា ល្បីល្បាញថា អាចជួយដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីមិនបានធ្វើពលរដ្ឋខកចិត្ត៕
តំណាងសហគមន៍បុរីកីឡា លោកស្រី ស ស៊ន ប្រាប់ថា មូលហេតុនៃការរំលឹកខួបនេះ គឺដើម្បីកុំឲ្យពលរដ្ឋសហគមន៍បុរីកីឡា និងអតីតពលរដ្ឋបុរីកីឡាភ្លេចការបណ្ដេញដោយបង្ខំកាលពីឆ្នាំ២០១២ កន្លងទៅ។ លោកស្រីបន្តថា ក្រៅពីការប្រារព្ធពិធីតាមបែបសាសនា ពលរដ្ឋមិនបានធ្វើញត្តិទាមទារ ឬហែក្បូនអ្វីនោះទេ។ «»
កាលពីឆ្នាំ២០១២ ផ្ទះសម្បែង និងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពលរដ្ឋទាំង ៣៨០គ្រួសារ ដែលមិនព្រមចាកចេញ ត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញអស់។ ទំនាស់ដីធ្លីនៅបុរីកីឡានេះ កាន់តែខ្លាំងឡើងៗ បន្តរហូតដល់ឆ្នាំ២០១៤ ទើបមានការពិភាក្សាជាច្រើនលើកច្រើនសា រវាងប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះរាប់រយគ្រួសារ និងសាលាក្រុង។ បន្ទាប់មកពលរដ្ឋទាំងនោះភាគច្រើន សុខចិត្តទទួលយកសំណងជាថ្នូរការចាកចេញ។
ប៉ុន្តែក្នុងនោះ ក៏មានពលរដ្ឋចំនួន ១១គ្រួសារទៅបន្តរស់នៅក្នុងអគារមួយជិតលំនៅឋានរបស់ខ្លួនរង់ចាំសំណងសមរម្យ។ ពលរដ្ឋដែលនៅសេសសល់ទាំង ១១គ្រួសារ កំពុងប្រឈមការបណ្ដេញចេញជាថ្មី ខណៈពួកគេមិនព្រមទទួលយកសំណងដ៏តិចតួចដែលសាលាក្រុងប្រកាសផ្ដល់ឲ្យ។ ពេលនេះ ក្រុមពលរដ្ឋគ្រោងស្នើសុំរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងដែនដី លោក ជា សុផារ៉ា ជួយអន្តរាគមន៍។ លោក ជា សុផារ៉ា ល្បីល្បាញថា អាចជួយដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីមិនបានធ្វើពលរដ្ឋខកចិត្ត៕
Subscribe to:
Posts (Atom)
How to earn money from enrich asia
If you are looking to make money online, I would strongly recommend to you join the Enrich.Asia, the most powerful social network that allow...
-
តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តកំពត កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា បានចេញដីកា ២ផ្សេងគ្នាកោះហៅសមាជិកសហគមន៍ការពារព្រៃនៅសហគមន៍ភ្...
-
មន្ត្រីគណបក្សកាន់អំណាចនិយាយថា រដ្ឋាភិបាល គ្មានការខ្មាសគេទាល់តែសោះ នូវចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់មកលើលោក កឹម សុខា ដែលជាជនក្ប...
-
ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានអះអាងនៅថ្ងៃនេះថា ច្បាប់នៅកម្ពុជាមិនតម្រូវឲ្យមានការអនុញ្ញាតពីអង្គការសហប...