kh-cnn

Saturday, November 18, 2017

សភាឯកបក្សអនុម័តច្បាប់ថវិកាឆ្នាំ២០១៨ និងកែសម្រួលសមាជិកគណៈកម្មការជំនាញ

រដ្ឋសភាជាតិឯកបក្ស ដែលមានតែតំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបើកសម័យប្រជុំលើកទី៩ នីតិកាលទី៥ កាលពីថ្ងៃទី១៧ វិច្ឆិកា ដោយសម្រេចអនុម័តជ្រើសតាំងសមាជិកបន្ថែមចំនួន ២រូប ទៅលើគណៈកម្មការជំនាញរដ្ឋសភានីមួយៗ ក្នុងចំណោមគណៈកម្មការជំនាញទាំង១០ របស់រដ្ឋសភា។ ការបន្ថែមសមាជិកនេះ នាំឲ្យគណៈកម្មការជំនាញរដ្ឋសភា កើនឡើងសមាជិក ពី ៩រូប ដល់១១រូបវិញ ព្រមទាំងបើកផ្លូវឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គ្រប់គ្រងទាំងស្រុងតែម្ដង លើគ្រប់គណៈកម្មការជំនាញទាំង១០របស់រដ្ឋសភានេះ។
ក្នុងសម័យប្រជុំដដែលនោះ រដ្ឋសភាក៏បានអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១៨ ដែលអនុញ្ញាតឲ្យរដ្ឋាភិបាល បង្កើនការចំណាយក្នុងឆ្នាំ២០១៨ នេះរហូតដល់ ជាង ៦កោដិ (ពាន់លាន) ដុល្លារអាមេរិក ដែលទឹកប្រាក់នេះកើនឡើងលើសឆ្នាំចាស់២០១៧ ក្នុងចំនួនជិត១ កោដិ (ពាន់លាន) ដុល្លារអាមេរិក។
វិស័យអាទិភាពសំខាន់ៗមួយចំនួន ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្រោងបង្កើនការចំណាយ ក្នុងនោះរួមមាន វិស័យអប់រំ នឹងទទួលបានថវិកា ជិត៨៥០ លានដុល្លារ វិស័យដឹកជញ្ជូន ទទួលបានថវិកាជាង ៦០០លានដុល្លារ និងវិស័យការពារជាតិ ទទួលបានថវិកាជិត ៥៥០លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈវិស័យសុខាភិបាល ទទួលបានថវិកាជិត ៥០០លានដុល្លារអាមេរិក។
ក្រៅពីនេះ រដ្ឋសភាដដែលក៏បានអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ ស្ដីពីការទូទាត់ថវិកាទូទៅ របស់រដ្ឋសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០១៦ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការអនុម័តយល់ព្រមលើធម្មនុញ្ញនៃ មជ្ឈមណ្ឌលត្រៀមបង្ការគ្រោះមហន្តរាយអាស៊ី និងកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋាភិបាលសិង្ហបុរី ចិន ប្រ៊ុយណេ ដារូសាឡឹម និងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសថៃ ស្ដីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា និងការបង្ការការកិបកេង បន្លំពន្ធពាក់ព័ន្ធនឹងពន្ធលើប្រាក់ចំណូល៕

Friday, November 17, 2017

បស្ចឹមប្រទេសព្រមានដាក់ការហ៊ុំព័ទ្ធសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ក្រោយការរំលាយគណបក្សប្រឆំាងនៅកម្ពុជា

ភ្នំពេញ — ប្រតិកម្មនឹងការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ប្រទេសមហាអំណាចមួយចំនួនបានចាប់ផ្តើមព្រមានដោយការហ៊ុំព័ទ្ធសេដ្ឋកិច្ច រួមទាំងការដកចេញនូវការអនុគ្រោះពន្ធដល់ទីផ្សារនាំចេញធំបំផុតរបស់កម្ពុជា ហើយមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាំងអស់អាចនឹងត្រូវបានហាមប្រាមមិនឲ្យធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយក្រុមហ៊ុននានារបស់អាមេរិក។
សហភាពអឺរ៉ុប ព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក និងសេតវិមានគឺ វិមានប្រធានាធិបតីស.រ.អា. បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាខ្លាំងៗ ដោយបញ្ជាក់ថា នេះជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការរុះរើប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា តាមរយៈការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ បានជំរុញឲ្យក្រសួងការបរទេសអាមេរិក និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនានាពិចារណាដាក់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជាន់ខ្ពស់ទាំងអស់ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងការរំលោភបំពានដែលត្រូវបានកត់សម្គាល់ខាងលើនេះ ដោយបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ និងមិនឲ្យធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយក្រុមហ៊ុនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក រួមទាំងមិនឲ្យមានការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីនានា។
ទណ្ឌកម្មដែលបង្កកផលប្រយោជន៍អចលនទ្រព្យត្រូវបានអនុវត្តដោយការិយាល័យគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិបរទេស និងត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុងប្រទេសដូចជា ស៊ីមបាវ៉េ ស៊ីរី កូរ៉េខាងជើង និងអ៊ីរ៉ង់។
ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកក៏បានអំពាវនាវឲ្យលោកប្រធានាធិបតីដូណាល់ ត្រាំធ្វើអន្តរាគមន៍ដោយផ្ទាល់ និងធ្វើឲ្យប្រាកដថា លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជាតិកម្ពុជានៅខែកក្កដាខាងមុខ នឹងមិនត្រូវបានទទួលស្គាល់។

រូបឯកសារ៖ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកដូណាល់ ត្រាំ

VOA បានព្យាយាមទាក់ទងសុំការអធិប្បាយពីលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី តែមិនអាចទាក់ទងបានទេ រហូតមកដល់ល្ងាចថ្ងៃសុក្រ។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ការព្រួយបារម្ភ ឬការព្រមានរបស់ប្រទេសនានាគឺ បង្ហាញពីភាពលំអៀងផ្នែកនយោបាយ។ លោកថា ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិធ្វើឡើងដើម្បីតែឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា និងថា ការផ្អាកជំនួយណាមួយរបស់អន្តរជាតិនឹងធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់តិចតួចប៉ុណ្ណោះដល់កម្ពុជា ដោយសារ កម្ពុជានៅមានប្រទេសផ្សេងទៀត ដូចជា ចិន រុស្សី និងជប៉ុនជាដើម កំពុងគាំទ្រ។
លោក សុខ ឥសាន បញ្ជាក់ថា៖
«បើលោកអាមេរិក លោកអឺរ៉ុបមិនជួយទេ ខ្ញុំយល់ថា ក៏មានបណ្តាប្រទេសធំៗនៅលើពិភពលោកដែលគេចង់បានយុត្តិធម៌ហ្នឹង គេក៏ជួយកម្ពុជាដើម្បីដំណើរការបោះឆ្នោត ឲ្យមើលឃើញថា ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ទោះបីជាអវត្តមានគណបក្សប្រឆាំងយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ដំណើរការបោះឆ្នោតប្រកបដោយប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ដដែល»។

លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា (ហ៊ាន សុជាតា/VOA)

ការព្រមាននានា ដែលអាចមានការហ៊ុំព័ទ្ធសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដែលអ្នកឃ្លាំមើលនានាយល់ថា បានវិលទៅរកការគ្រប់គ្រងដោយឯកបក្សនោះ គឺធ្វើឡើងមិនប៉ុន្មានម៉ោង ក្រោយពេល តុលាការកំពូល ប្រកាសរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងហាមឃាត់មិនឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនេះចំនួន ១១៨នាក់ ធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំនោះ។
សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការជាន់ខ្ពស់កម្ពុជានេះ ធ្វើឡើងនៅពេលការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ ២០១៨ខិតជិតមកដល់ បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រឆាំងទទួលបានសំឡេងគាំទ្រជាង ៤០ភាគរយនៅទូទាំងប្រទេស កាលពីការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ នាខែមិថុនាឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅ។
សេតវិមានបានបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន ដែលបានចេញផ្សាយនៅសប្តាហ៍នេះថា យោងតាមដំណើរការបច្ចុប្បន្ននេះ ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជានាឆ្នាំក្រោយនឹងមិនមានភាពស្របច្បាប់ មិនសេរី និងមិនយុត្តិធ៌មឡើយ។ អាមេរិកបញ្ជាក់ថា ខ្លួននឹងបញ្ឈប់ការគាំទ្រចំពោះគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតកម្ពុជា(គ.ជ.ប.) និងកិច្ចការរដ្ឋបាលរបស់គណៈកម្មាធិការនេះសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជាតិនៅឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលនោះត្រូវបានបញ្ជាក់ក្នុងសម្រង់ន័យដើមថា៖
«ពិភពលោកកាន់តែឃើញច្បាស់ឡើងថា ការដាក់ការរឹតបន្តឹងរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅលើសង្គមស៊ីវិល ការគាបសង្កត់ទៅលើសារព័ត៌មាន និងការហាមឃាត់មិនឲ្យមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងជាង ១០០នាក់ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនោះ បានធ្វើឲ្យការអភិវឌ្ឍឆ្ពោះទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាថយក្រោយយ៉ាងលឿន ហើយបានដាក់ការលូតលាស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងតួនាទីរបស់កម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិប្រឈមនឹងហានិភ័យ»។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) បានប្រាប់ VOA នារសៀលថ្ងៃសុក្រនេះថា ការផ្តាច់ជំនួយរបស់បរទេសសម្រាប់ការរៀបចំបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ២០១៨ខាងមុន នឹងមិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជានោះទេ។ លោកបន្ថែមថា បើទោះបីជាការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះមានវត្តមានរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឬក៏អត់ ក៏ គ.ជ.ប. នៅតែអនុវត្តការងាររបស់ខ្លួនទៅតាមច្បាប់ ដោយសារថា មានគណបក្សជាច្រើនផ្សេងទៀតនឹងចូលរួមការបោះឆ្នោតនោះ។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា មានប្រសាសន៍ថា៖
«ថវិកាបោះឆ្នោតហ្នឹងគឺមានគម្រោងរួចហើយ ហើយនេះគឺជា ថវិការបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលនឹងត្រូវផ្តល់មកសម្រាប់រៀបចំការបោះឆ្នោត។ ហើយបើសិនជាប្រទេសណា ឬម្ចាស់ជំនួយណាលោកផ្តល់ជាជំនួយផ្សេងៗ គឺ គ.ជ.ប.កាត់ចេញខ្ទង់ចំណាយនោះបង្វែទៅរដ្ឋាភិបាលវិញ បានន័យថា សម្រាលបន្ទុករដ្ឋាភិបាល។ អីចឹងទោះបីជាមានជំនួយ ឬអត់ជំនួយនោះ ការបោះឆ្នោតនៅតែប្រព្រឹត្តទៅជាធម្មតា»។

រូបឯកសារ៖ លោក ហង្ស ពុទ្ធា អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ផ្តល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយ VOA ក្នុងស្នាក់ការកណ្តាល គ.ជ.ប រាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧។ (ហ៊ាន សុជាតា/ VOA)

ទោះជាយ៉ាងណា លោក ហង្ស ពុទ្ធា មិនបានប្រាប់អំពីចំនួនកញ្ចប់ថវិកាសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនេះទេ ដោយលោកគ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា កញ្ចប់ថវិកាសម្រាប់ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ មានចំនួន៥៣លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។
សហភាពអឺរ៉ុបមានសក្តានុពលដ៏មហិមាបំផុតក្នុងការស្រូបយកការនាំចេញប្រមាណជាពាក់កណ្តាលនៃការនាំចេញសរុបរបស់កម្ពុជា ដែលមានតម្លៃប្រមាណជា ៥ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ សហភាពអឺរ៉ុបបានលើកអំពីការអនុគ្រោះពន្ធសម្រាប់ទីផ្សាររបស់ខ្លួន ដែលកម្ពុជាអាចទទួលបានការអនុគ្រោះតាមរយៈគម្រោង «ការអនុគ្រោះពន្ធគ្រប់បែបយ៉ាងលើកលែងតែសព្វាវុធ»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សហភាពអឺរ៉ុបបានបន្ថែមថា៖
«ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជា មូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីបន្តទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីគម្រោងនៃការអនុគ្រោះពន្ធគ្រប់បែបយ៉ាង លើកលែងតែសព្វាវុធ»។
លោក ខេន លូ អគ្គលេខាធិការនៃសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា ថ្លែងថា លោកមិនអាចព្យាករណ៍ថា តើរោងចក្រនៅកម្ពុជានៅតែអាចនាំចេញទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុប ដោយមិនមានគម្រោងនៃការអនុគ្រោះពន្ធគ្រប់បែបយ៉ាងលើកលែងតែសព្វាវុធនេះ ឬយ៉ាងណានោះទេ។ ប៉ុន្តែលោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា គ្រប់យ៉ាងគឺ អាស្រ័យលើអ្នកនយោបាយ មិនមែនពាណិជ្ជករទេ ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះនោះ»។
លោក ខេន លូបញ្ជាក់ថា៖
«ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុបបានដកសិទ្ធិអនុគ្រោះ ឬព្យួរការទទួលបានការអនុគ្រោះ ដូច្នេះពិតណាស់ វាប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ឧស្សាហកម្មរបស់យើងដែលមាន ៤៣,៤៤ភាគរយ នាំចេញទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុប»។

រូបឯកសារ៖ លោក ខេន លូ អគ្គលេខាធិការនៃសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា

ប្រជាជនកម្ពុជាប្រហែល ៦សែននាក់ ត្រូវបានគេជួលឲ្យធ្វើការក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ដោយមានមនុស្សជាច្រើនជឿថា ពួកគេកំពុងធ្វើការក្រៅផ្លូវការនៅក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មតែមួយនេះ ដែលក្លាយជាប្រភពចំណូលធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេស។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លើកឡើងថា លោកមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មានផ្លូវការណាមួយពីការព្រមានរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនៅឡើយទេ។ លោកក៏មិនបានបញ្ជាក់ថា តើកម្ពុជានឹងប៉ះពាល់បែបណាខ្លះទេ ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុបពិតជាសម្រេចបិទប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធសម្រាប់កម្ពុជាមែននោះ។ លោកគ្រាន់តែនិយាយថា សហគមន៍អឺរ៉ុបនឹងមិនធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តណាមួយដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទីផ្សារសេរី និងគោលការណ៍លក្ខខណ្ឌការងារឡើយ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖
«កម្ពុជាក៏មិនមែនពឹងអាស្រ័យតែទៅលើតែសហគមន៍អឺរ៉ុបមួយនោះទេ។ កម្ពុជានៅមានទីផ្សារប្រទេសផ្សេងទៀត ហើយកម្ពុជាបានជឿជាក់ថា សហគមន៍អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងមិនសម្លាប់នូវការលើកទឹកចិត្តឲ្យគោរពលក្ខខណ្ឌការងារភ្ជាប់ជាមួយពាណិជ្ជកម្មនោះទេ។ ហើយប្រសិនជាសហរដ្ឋអាមេរិកផ្តោតតែទៅលើបញ្ហាហ្នឹងមួយ នោះសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបមិនគួរនិយាយពីលក្ខខណ្ឌការងារ និងរឿងពាណិជ្ជកម្មនោះទេ»។
ទីផ្សារការងារនៅកម្ពុជាមានភាពខ្វះខាត ជាហេតុធ្វើឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាប្រមាណជា ១លាននាក់កំពុងធ្វើការនៅប្រទេសថៃ បើទោះបីជាប្រទេសថៃមានឈ្មោះថា ជាប្រទេសដែលកេងប្រវ័ញ្ចពលករចំណាកស្រុកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរក៏ដោយ។
លោកបណ្ឌិត Lee Jones សាស្ត្រាចារ្យរងផ្នែកនយោបាយអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យ Queen Mary នៃទីក្រុងឡុង ចក្រភពអង់គ្លេស និយាយថា បទពិសោធន៍នៃការដាក់ទណ្ឌកម្មស្រដៀងគ្នានេះនៅក្នុងប្រទេសភូមា ឬមីយ៉ាន់ម៉ា បានបង្ហាញថា ការខាតបង់លើវិស័យកាត់ដេរ មិនមានឥទ្ធិពលណាមួយលើរបបនោះទេ។ លោកបន្ថែមថា អ្នកដែលរងគ្រោះខ្លាំងជាងគេ ដោយសារទណ្ឌកម្មនេះគឺ កម្មករក្នុងរោងចក្រដែលជាអ្នកប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលកាលពីការបោះឆ្នោតអាណត្តិមុន។
លោកបញ្ជាក់ក្នុងសារអេឡិចត្រូនិច ឬ Email មកកាន់ VOA ក្នុងន័យដើមថា៖
«ការផ្ដោតទៅលើវិស័យកាត់ដេរអាចធ្វើឲ្យខូចខាតយ៉ាងខ្លាំងដល់ផលប្រយោជន៍នៃផ្នែកមួយក្នុងសង្គមកម្ពុជា ដែលវាពិតជាមិនអាចជួយក្នុងការដាក់សម្ពាធលើរបបនេះទេ»។

រូបឯកសារ៖ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន សែន ចុះជួបកម្មកររោងចក្រ កាលពីថ្ងៃពុធ ទី៣០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧។ (រូបថតពីហ្វេសប៊ុក Samdech Hun Sen, Cambodian Prime Minister)

លោកបន្ថែមថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មដោយមានកំណត់គោលដៅគឺជា គំនិតប្រសើរជាង ប៉ុន្តែអត្រានៃភាពជោគជ័យក្នុងការផ្លាស់ប្តូរអាកប្បកិរិយារបស់របបនេះ នៅតែមានកម្រិតតិចតួច។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ប៉ុន្មានខែមុនពេលការរំលាយគណបក្សជំទាស់ដ៏ធំនៅកម្ពុជា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានប្រកាសថា កម្ពុជាកំពុងព្យាយាមនាំផលិតផលកាត់ដេររបស់ខ្លួនចេញទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន ហើយក៏បានជំរុញឱ្យប្រជាជនកម្ពុជាព្យាយាមរៀនភាសាចិនកុម្មុយនិស្តឱ្យបានច្រើនផងដែរ៕

សភា IPU ប្រទេសស៊ុយអែត និង USAID ថ្កោលទោសចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា

សហភាពអន្តរសភា ហៅកាត់ថា IPU ថ្កោលទោសសាលដីកាតុលាការកំពូលកម្ពុជា ដែលសម្រេចរម្លាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ស្ថាប័នដែលតំណាងឲ្យរដ្ឋសភាមកពី ១៧៣ប្រទេស នៅទូទាំងពិភពលោកនេះ បានអំពាវនាវ ឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ងាកមកគោរពនីតិរដ្ឋ និងប្រកាន់គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យសេរី ពហុបក្ស ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា។
សហភាពអន្តរសភា ចាត់ទុកចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធរកម្ពុជាបែបនេះ ថា ជាការគម្រាមកំហែង ដល់មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងបំផ្លាញភាពស្របច្បាប់ នៃការបោះឆ្នោតជាតិ នៅឆ្នាំ ២០១៨ ខាងមុខ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បញ្ឈប់ការរំលោភបំពានសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន របស់សមាជិកសភាខាងគណបក្សប្រឆាំង។ សហភាពអន្តរសភាទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវដោះលែងសមាជិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលកំពុងជាប់ឃុំទាំងអស់ ដោះលែងលោក កឹម សុខា និងបញ្ឈប់រាល់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ លើមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងតទៅទៀត។
នៅចុងបញ្ចប់សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលនេះ បានសង្កត់ធ្ងន់ ថា ជាការសំខាន់បំផុត ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវតែបង្កបរិយាកាស ឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូប រួមទាំងអ្នកដែលកំពុងនិរទ្ទេសខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសផង អាចចូលរួមដោយសេរី ក្នុងជីវភាពនយោបាយ នៅក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតជាតិ នាពេលខាងមុខ។
ចំណែកឯ ទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) ក៏ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែ វិច្ឆិកា សម្តែងការព្រួយបារម្ភ យ៉ាងខ្លាំងឥតគណនា ដែលតុលាការកំពូល សម្រេចរម្លាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ អង្គការ USAID ចាត់ទុកចំណាត់ការបែបនេះ ថា មានចរិតនយោបាយ និងស្ដែងឲ្យឃើញពីការប៉ុនប៉ងគិតទុកជាមុន របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការដកហូតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់គណបក្សប្រឆាំង ដែលមានអ្នកគាំទ្រ ៤៤% ក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ នៅខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧ មិនឲ្យចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិនាឆ្នាំ ២០១៨ ខាងមុខ។ ទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាអ្នកផ្តល់ជំនួយដ៏ធំមួយ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍនៅកម្ពុជា ចាត់ទុកការរំលោភឆន្ទៈពលរដ្ឋខ្មែរជាង ៣លាននាក់បែបនេះ ថា ជាការនាំឲ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ នីតិរដ្ឋ និងការរីកលូតលាស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។ អង្គការ USAID អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បញ្ឈប់ចំណាត់ការប្រឆាំងគណៈបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោះលែងលោក កឹម សុខា និង អនុញ្ញាតឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិល មានសេរីភាពឡើងវិញ ដើម្បីអាចចូលរួមក្នុងការអភិវឌ្ឍផ្នែកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ដោយគ្មានការយាយីររំខាន។ បើមិនដូច្នេះទេ ការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ ២០១៨ នឹងមិនស្របច្បាប់នោះឡើយ។
ចំណែកឯ ក្រសួងការបរទេសស៊ុយអែត ក៏ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយដែរ ដោយចាត់ទុក ចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាល ទៅលើគណបក្សប្រឆាំង ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលបែបនេះ ថា ជាការធ្វើឲ្យការអភិវឌ្ឍផ្នែកប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ដើរថយក្រោយ។ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសស៊ុយអែត អ្នកស្រី ម៉ាហ្គត វ៉លស្ត្រម (Margot Wallström) ព្រមានរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ថា រដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែត នឹងពិចារណាឡើងវិញអំពីជំនួយ និងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសកម្ពុជា៕

ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកអនុម័តសេចក្ដីសម្រេចដាក់បញ្ចូលមន្ដ្រីខ្មែរក្នុងបញ្ជីគេលែងរាប់រក

ព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក បានអនុម័តសេចក្ដីសម្រេចមួយ ដែលនឹងដាក់បញ្ចូលមន្ដ្រីកម្ពុជា ដែលរងការចោទថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ទៅក្នុងបញ្ជី ដែលគេឈប់ទាក់ទង ឬធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយ។
កាលពីដើមខែតុលាកន្លងទៅ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក២រូប គឺលោក John McCain និងលោក Dick Durbin បានចេញសេចក្ដីសម្រេចមួយមានចំនួន៨ចំណុច ទាក់ទងនឹងបញ្ហានយោបាយ និងសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ចំណុចមួយ ក្នុងចំណោមសេចក្ដីសម្រេចនោះ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកទាំង២រូប បានស្នើទៅក្រសួងការបរទេសអាមេរិក ឲ្យដាក់បញ្ចូលមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទៅក្នុងបញ្ជីមួយ ដែលនឹងត្រូវគេបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ ហើយដែលពលរដ្ឋអាមេរិកាំង ឈប់ទាក់ទង ឬធ្វើជំនួញជាមួយ (Specially Designated Nationals)។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន នៅថ្ងៃសុក្រទី១៧ខែវិច្ឆិកានេះ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកទាំង២រូប ឲ្យដឹងថា ព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក បានអនុម័តជាឯកច្ឆ័ន លើសេចក្ដីសម្រេចនេះរួចហើយ។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក លោក John McCain មានប្រសាសន៍ក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននោះ ថា លោកមានក្ដីព្រួយបារម្ភ ជុំវិញស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជា។ លោក រិះគន់ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានជំរុញឲ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហានិទណ្ឌភាព និងបានប្រើគ្រប់មធ្យោបាយ ដើម្បីបំបិទសំឡេងប្រឆាំង។
ក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន លោក John McCain មានប្រសាសន៍ថា «ខ្ញុំសូមអរគុណដល់សហការីរបស់ខ្ញុំ សម្រាប់ការគាំទ្រសេចក្ដីសម្រេច ដែលបញ្ជាក់ជាថ្មី អំពីការប្ដេជ្ញាចិត្ត របស់អាមេរិក ចំពោះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ យុត្តិធម៌ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅប្រទេសកម្ពុជា។ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំប្រទេស ជាមួយនឹងនិទណ្ឌភាព ជាង៣ទសវត្សន៍។ ហើយក្រោមការដឹកនាំរបស់គាត់ លោក ហ៊ុន សែន បានប្រើគ្រប់មធ្យោបាយ ដើម្បីគាបសង្កត់គណបក្សនយោបាយស្របច្បាប់ ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល បំភិតបំភ័យសារព័ត៌មាន និងទាត់ចោលការចង់បានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ របស់ប្រជាជនកម្ពុជា»។
សូមជំរាបផងដែរថា កាលពីថ្ងៃទី៨ខែវិច្ឆិកាកន្លងទៅ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកមួយរូបទៀត មកពីគណបក្សសាធារណៈរដ្ឋ នៃរដ្ឋតិចសាស់ លោក Ted Cruz បានអំពាវនាវម្ដងហើយម្ដងទៀត ឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន បញ្ឈប់ការគំរាមកំហែងលើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងត្រូវដោះលែងលោក កឹម សុខា ជាបន្ទាន់។
លោក Ted Cruz ព្រមានទៀតថា រូបលោក និងសហការីផ្សេងទៀត នឹងជំរុញទៅរដ្ឋការលោក ដូណាល់ ត្រាំ ឲ្យដាក់ទណ្ឌកម្មបន្ថែមលើរដ្ឋាភិបាល ដោយហាមមន្ដ្រីខ្មែរ ដែលជាប់ព័ន្ធអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស មិនឲ្យទៅជាន់ដីអាមេរិកតទៅទៀត។
VOD មិនទាន់អាចទាក់ទង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការរទេសកម្ពុជា លោក ជុំ សន្ទរី និង អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បានទេ។
សាស្ដ្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ដ្រនយោបាយ លោក សូរ ចន្ថា យល់ថា កម្ពុជា នឹងបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ខណៈទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរ ហាក់កាន់តែតានតឹងឡើង។ លោកវិភាគថា ក្រោយរំលាយគណបក្សប្រឆាំង វានឹងជំរុញឲ្យសហគមន៍អន្ដរជាតិ កាន់តែខ្វល់ខ្វាយពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
លោកថា៖ «រវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក យើងហាក់ដើរដល់ចំណុច ដែលធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងការទូតកម្ពុជា ហើយនិងអាមេរិក ហាក់ដូចជា មិនមានភាពល្អនោះទេ […] ប្រហែលជាមានការអន្ដរាគមន៍ណាមួយពីបណ្ដាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ហើយនិងឲ្យសហគមន៍អន្ដរជាតិផងដែរ ពីព្រោះយើងឃើញហើយ ឆ្នាំ១៩៩១ មានប្រទេសហត្ថលេខី១៨ប្រទេស ដែលនាំប្រជាធិបតេយ្យមកកម្ពុជា ដែលនាំឲ្យមានការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៣នោះ»។
ក្រោយតុលាការកំពូលរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញ រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានរងការថ្កោលទោស និងព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មជាបន្ដបន្ទាប់ ពីសហគមន៍អន្ដរជាតិ ដូចជា ចក្រភពអង់គ្លេស សហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម។ ប្រទេសលោកសេរីទាំងនេះ យល់ថា កម្ពុជា កំពុងឃ្លាតឆ្ងាយពីគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋធ្ងន់ធ្ងរ៕

សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដោយអ្នកនាំពាក្យសេតវិមានស្តីអំពីការដើរថយក្រោយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេសកម្ពុជា

សហរដ្ឋអាមេរិកសម្តែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះការដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៃប្រទេស គឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោយសំអាងទៅលើការចោទប្រកាន់ដែលពុំ សមហេតុសមផល និងដែលពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយ ដែលថាគណបក្សប្រឆាំងនេះបានចូលរួមក្នុងការឃុបឃិតមួយ ដើម្បីប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។ ពិភពលោកកាន់តែឃើញច្បាស់ឡើងថា ការដាក់ការរឹតបន្តឹងរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅលើសង្គមស៊ីវិល ការគាបសង្កត់ទៅលើសារព័ត៌មាន និងការហាមឃាត់មិនឲ្យមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងជាង១០០នាក់ ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនោះបានធ្វើឲ្យការអភិវឌ្ឍឆ្ពោះទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាថយក្រោយ យ៉ាងលឿន ហើយបានដាក់ការលូតលាស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនិងតួនាទីរបស់ខ្លួននៅលើឆាកអន្តរជាតិ ក្នងហានិភ័យ។
សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងចាត់វិធានការជាក់លាក់មួយចំនួន ដើម្បីឆ្លើយតបចំពោះសកម្មភាពដ៏គួរឲ្យសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ជាជំហានទីមួយ យើងនឹងបញ្ឈប់ការគាំទ្រចំពោះគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោតកម្ពុជា(គ.ជ.ប) និងកិច្ចការរដ្ឋបាលរបស់គណៈកម្មាធិការនេះ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជាតិនៅឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខ។ យោងតាមដំណើរការបច្ចុប្បន្ននេះ ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំក្រោយនឹងមិនមានភាពស្របច្បាប់ មិនសេរី និងមិនយុត្តិធ៌មឡើយ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅមានពេលដើម្បីធ្វើឲ្យដំណើរការនេះត្រឡប់ទៅរកស្ថានភាពដើមវិញ។ យើងអំពាវនាវឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លុបចោលចំណាត់ការរបស់ខ្លួនកាលពី ពេលថ្មីៗ ដោះលែងមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក កឹម សុខា ដែលកំពុងជាប់ក្នុងពន្ធនាគារ ហើយអនុញ្ញាតឲ្យគណបក្សប្រឆាំង អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងបណ្តាញផ្សាយព័ត៌មាន ធ្វើសកម្មភាពស្របច្បាប់របស់ពួកគេដូចធម្មតា៕

Thursday, November 16, 2017

ទូតអាមេរិកប្រាប់ពលរដ្ឋខ្លួនឲ្យប្រយ័ត្នសុវត្ថិភាព ខណៈតុលាការបើកសវនការរំលាយបក្សប្រឆាំង

ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា បានជូនដំណឹងដល់ពលរដ្ឋខ្លួន ដែលកំពុងរស់នៅកម្ពុជា ឲ្យបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នបញ្ហាសុវត្ថិភាព ខណៈដែលតុលាការដំណើរការសវនាការសម្រេចលើបណ្ដឹងរំលាយគណបក្សប្រឆាំងនៅថ្ងៃនេះ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានក្រសួងមហាផ្ទៃប្ដឹងទៅតុលាការកំពូល ដោយស្នើឲ្យរំលាយបក្សនេះ ហើយសវនាការសម្រេចក្ដីរំលាយបក្សនេះ កំពុងដំណើរនៅព្រឹកថ្ងៃនេះ។
ខណៈដែលស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជាកំពុងស្ថិតក្នុងភាពតានតឹងនោះ ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំទីក្រុងភ្នំពេញ បានបង្ហាញក្ដីបារម្ភនៅក្នុងសេចក្ដីដំណឹងមួយកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញថា ការដាក់កម្លាំងការពារច្រើន ដើម្បីទប់ស្កាត់បាតុកម្ម ឬការតវ៉ាទៅនឹងសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូលលើបណ្ដឹងសុំរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចនឹងធ្វើឲ្យមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នា ដែលឈានទៅរកការប្រើហិង្សាជាយថាហេតុ។
បើតាមសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្ថានទូតអាមេរិក ប្រាប់ឲ្យពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន ឲ្យប្រយ័ត្នសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន ដោយថា ត្រូវគេចចេញពីកន្លែង ដែលមានការប្រមូលផ្ដុំមនុស្សច្រើន ជាពិសេស តាមដានព័ត៌មានក្នុងស្រុកអំពីស្ថានការណ៍ ដែលអាចនឹងកើតមានឡើង។
តុលាការកំពូល កំពុងដំណើរការសវនាការក្ដីរំលាយបក្សប្រឆាំងនៅព្រឹកថ្ងៃនេះ ខណៈដែលកម្លាំងសន្តិសុខចម្រុះរាប់សិបនាក់ និងរបាំងដែកជាច្រើនផ្ទាំង ត្រូវបានដាក់ពង្រាយ ផ្លូវនានាភ្ជាប់ទៅព្រះបរមរាជវាំង និងហាងអាជីវកម្មនានានៅជុំវិញបរិវេណតុលាការកំពូល ត្រូវបានបិទ៕
សហគមន៍អន្តរជាតិ បានថ្កោលទោសជាបន្តបន្ទាប់ ជុំវិញការឃុំខ្លួនមេបក្សប្រឆាំង និងការប៉ុនប៉ងរំលាយគណបក្សមួយនេះ ដោយពួកគេព្រមានពីហានិភ័យនានានៃការដើរថយក្រោយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅ

Wednesday, November 15, 2017

អាមេរិកច្រានចោលការចោទប្រកាន់របស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលថាមន្ត្រីទូតជ្រៀតជ្រែកផ្ទៃក្នុង

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានច្រានចោលភ្លាមៗ នូវការចោទប្រកាន់របស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលចោទថា មន្ត្រីទូតអាមេរិក ជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា។ អ្នកវិភាគយល់ឃើញ ថានយោបាយការបរទេស បែបផ្អៀងទៅម្ខាងខ្លាំងបែបនេះ មិនចំណេញដល់ទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងសហគមន៍អន្តរជាតិនោះទេ។
ឧបការីរងរដ្ឋមន្ត្រី ការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ផាទ្រីក មើហ្វ៊ី (Patrick Murphy) និងឧបការីរងរបស់ប្រធានាធិបតី សហរដ្ឋអាមេរិក និងជានាយកផ្នែកកិច្ចការអាស៊ីរបស់សេតវិមាន លោក ម៉ាត់ ផត់ធីងហ្គើ (Matt Pottinger) ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ច្រានចោលការចោទប្រកាន់ និងការរិះគន់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មកលើសហរដ្ឋអាមេរិក និង មន្ត្រីការទូតរបស់អាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដែលចេញដោយការិយាល័យ បេសកកម្មអាមេរិកប្រចាំប្រទេសអាស៊ាននេះ លើកឡើង ថាការចោទប្រកាន់ និងរិះគន់ដែលគ្មានមូលដ្ឋានបែបនេះ គឺផ្ទុយពីស្មារតីនៃទំនាក់ទំនងល្អប្រសើរ និងប្រកបដោយផ្លែផ្ការវាងប្រទេសទាំងពីរ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានយកឱកាសនៃវេទិកាជំនួបកំពូលអាស៊ាន ថ្លែងខុសចាកឆ្ងាយពីប្រធានបទនៃកិច្ចប្រជុំ ដោយវាយប្រហារសហរដ្ឋអាមេរិក និងមន្ត្រីទូតអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជាយ៉ាងចាស់ដៃ នៅចំពោះមុខប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump)។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថែមទាំងក្រើនរម្លឹកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ឲ្យដាស់តឿនមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមទៀតផង៖ «រដ្ឋការមុនៗ គេបានប្រើប្រាស់សិទ្ធិមនុស្ស និង លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់អ្នកដទៃ។ យើងខ្ញុំជាជនរងគ្រោះម្តងហើយម្តងទៀត។ ឥឡូវ កំពុងតែបន្តក្លាយជាជនរងគ្រោះ ដោយសារសកម្មភាពរបស់អ្នកខាងក្រោម ដែលដើរខុសបន្ទាត់នយោបាយរបស់ឯកឧត្ដម។ យើងខ្ញុំត្រូវការកសាងច្បាប់ គេមករារាំងការកសាងច្បាប់។ យើងខ្ញុំអនុវត្តច្បាប់របស់ប្រទេស ត្រូវបានគេរារាំង»។
លោក ហ៊ុន សែន ដែលរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ តែងតែវាយប្រហារសហរដ្ឋអាមេរិក មិនលស់ពេលឡើយ ប៉ុន្តែលើកនេះ លោកបែរជាលើកសរសើរ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ជាលក្ខណៈបុគ្គល ពេញៗមាត់ ថាជាមនុស្សអស្ចារ្យ និងជាមនុស្សដែលលោកគោរពបំផុត។ លើកសរសើរលោក ដូណាល់ ត្រាំ បណ្ដើរ លោក ហ៊ុន សែន បង្អាប់មន្ត្រីទូតអាមេរិកបណ្ដើរ ថាលម្អៀង៖ «ចៅរបស់ខ្ញុំត្រូវបានគេបង្ហាត់បង្រៀន ឲ្យស្អប់ឯកឧត្ដម។ នេះបង្ហាញឲ្យឃើញថា ស្ថានទូតអាមេរិកនៅទីក្រុងភ្នំពេញ មិនត្រឹមតែមិនមានអព្យាក្រឹត ចំពោះបញ្ហានៅកម្ពុជាទេ គឺមិនមានអព្យាក្រឹតទាំងបេក្ខជនប្រធានាធិបតីនៅអាមេរិកខ្លួនឯងតែម្ដង»។
ការណ៍ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចំណាយភាពអាម៉ាស់ ដើម្បីនិយាយរឿងចាកប្រធានបទលួងចិត្តមេដឹកនាំមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចបែបនេះ ត្រូវបានមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាកូនស្រីច្បងរបស់លោក កឹម សុខា មើលឃើញថា នេះជាការបញ្ជាក់ឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ថា លោក ហ៊ុន សែន មិនអាចខ្វះការគាំទ្ររបស់អន្តរជាតិបាននោះទេ។ ដោយសារតែ ឥទ្ធិពលនៃសហរដ្ឋអាមេរិកអាមេរិកនេះ ទើបកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា មានសុទិដ្ឋិនិយមថា នឹងមានដំណោះស្រាយ ផ្នែកនយោបាយមួយនាពេលឆាប់ៗខាងមុខ៖ «ចំណុចហ្នឹងជាចំណុចវិជ្ជមាន។ ដោយសារកម្ពុជា ត្រូវការអាមេរិក ត្រូវការអន្តរជាតិហ្នឹងហើយ ទើបគាត់ខំព្យាយាមពន្យល់ និង យកចិត្តអាមេរិក។ យើងឃើញហើយរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក គេតបមកវិញ ដោយបដិសេធការចោទគេ ដោយគ្មានមូលដ្ឋាន និងទាមទារឲ្យឈប់ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញមកលើបក្សប្រឆាំង អង្គការសង្គមសីវិល និងដោះលែងលោក កឹម សុខា ជាដើម»។
ឧបការីរងរដ្ឋមន្ត្រី ការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ផាទ្រីក មើហ្វ៊ី និងឧបការីរងរបស់ប្រធានាធិបតី សហរដ្ឋអាមេរិក និងជានាយកផ្នែកកិច្ចការអាស៊ីរបស់សេតវិមានលោក ម៉ាត់ ផត់ធីងហ្គើ (Matt Pottinger) បានជួបជាមួយលោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា នៅក្រៅកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា។ មន្ត្រជាន់ខ្ពស់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកទាំងពីរនាក់នេះ ក៏បានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភ ជាខ្លាំងចំពោះការឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ប៉ុន្តែ ពួកគាត់ក៏សង្ឃឹម ថារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងបន្តឲ្យតម្លៃ លើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការជួយស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការអភិវឌ្ឍ សុខសន្តិភាព និង ការផ្សះផ្សាជាតិនៅកម្ពុជា នារយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
អ្នកវិភាគ និងជាអ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គមវិញ លោកសោកស្ដាយដែលថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា យករឿងផ្ទាល់ខ្លួន ទៅនិយាយក្នុងវេទិកាផ្លូវការ ថ្នាក់អន្តរជាតិបែបនេះ។ ប៉ុន្តែ លោកបណ្ឌិត មាស នី មិនភ្ញាក់ផ្អើលពេកទេ ព្រោះតាមការសង្កេតរបស់លោកកន្លងមក ការអំពាវនាវសុំជំនួយពីសហរដ្ឋអាមេរិក ច្រើនតែមិនធ្វើឡើងតាមរយៈសំណើ ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនោះទេ។ ថ្នាក់ដឹកនាំខ្មែរ ច្រើនតែស្រែកអំពាវនាវតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ជាជាងទាក់ទងគ្នាដោយផ្ទាល់៖ «ពេលដែលផ្ញើពាក្យទាក់ទងគ្នាទៅវិញទៅមក ពេលខ្លះបង្កើតភាពស្មុគស្មាញ ក្នុងទំនាក់ទំនង។ ជួនកាលការស្នើសុំ ទៅជាការរិះគន់គ្នា»។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី មន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិកទាំងពីរនាក់ គឺលោក ផាទ្រីក មើហ្វ៊ី និងលោក ម៉ាត់ ផត់ធីងហ្គើ នៅតែបញ្ជាក់ជំហរ ប្រាប់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា គឺលោក ប្រាក់ សុខុន ថាសហរដ្ឋអាមេរិក នៅតែចាប់អារម្មណ៍ ក្នុងការគាំទ្រភាពជោគជ័យទៅអនាគតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែអាមេរិក នៅតែសម្ដែងក្ដីព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង អំពីស្ថានការនយោបាយនៅកម្ពុជា ព្រោះរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញ កំពុងគាបសង្កត់សេរីភាពសារព័ត៌មានឯករាជ្យ អង្គការសង្គមស៊ីវិល និង ក្រុមបក្សប្រឆាំង៕